Medewerkers en studenten van de Radboud Universiteit staakten vandaag tegen de bezuinigingen op het hoger onderwijs. Van picketlines op de campus en speeches bij het Linnaeusgebouw tot de protestmars naar de stad en de toespraken op de Grote Markt: Vox hield een liveblog bij.

15.30: Einde van de bijeenkomst

De politici betreden het podium op de Grote Markt, nadat een rood vierkant aan de toren van de St. Stevenskerk is neergelaten. SP-fractievoorzitter Jimmy Dijk roept op tot strijd, D66-senator Paul van Meenen laat het publiek ‘oliedom’ scanderen richting regering en een vertegenwoordiger van de Landelijke Studentenvakbond zegt dat verandering mogelijk is.

Een paneldiscussie met politici uit de stad is de laatste activiteit op het podium. Volgens Lusanne Bouwmans van D66 zou een Nijmegen zonder campus zoals Zutphen zijn. Quirijn Lokker van GroenLinks roept op om te blijven staken, lid te worden van een vakbond en links te stemmen.

De dag wordt afgesloten door de actievlag te overhandigen aan hoogleraar Rens Bod van de Universiteit van Amsterdam, waar komende maandag de volgende estaffettestaking plaatsvindt. Vanaf het podium klinkt: ‘En dan nu: bier!’

14.30 uur: De Grote Markt stroomt vol

Wandelend verlaat de meute het Linnaeusgebouw. Voorop lopen Alexandra van Huffelen, FNWI-decaan Sijbrand de Jong, Willem Halffman en anderen met een spandoek dat weinig ruimte laat voor interpretatie: ‘Kabinet sloopt hoger onderwijs’.

Aanvankelijk zijn de pogingen om samen strijdliederen in te zetten niet erg succesvol. Bij het binnenlopen van het stadscentrum komt het gezang van de ongeveer tweehonderd meter lange stoet toch los. Via een lange slinger door de Broerstraat loopt de Grote Markt vol. De band The Lesser Gods wacht de actievoerders op.

Het publiek wacht nu op politici die komen spreken. Jimmy Dijk, fractievoorzitter van de SP in de Tweede Kamer, is een van hen.

13.00 uur: Luid applaus voor speechende medewerkers en studenten

DOE. HET. NIET. De kreten van studentenvakbondsvoorzitter collegevoorzitter Alexandra van Huffelen, docent en vakbondswoordvoerder Ester Scherps en met name studentenleider Nan Lont – die morgen wellicht schor zal zijn – galmen nog na over het Linnaeusplein. Samen met nog een handjevol andere sprekers van Radboudumc en HAN lieten zij weten tegen de bezuinigingen in het hoger onderwijs te zijn.

Het plein was er, net als op 14 november vorig jaar, voor volgestroomd. ‘Niet alleen hier maar in heel Nederland zullen we de gevolgen zien als de bezuinigingen doorgaan’, sprak Van Huffelen. ‘We zullen niet alleen opleidingen moeten sluiten. Het gaat erop neerkomen dat heel veel mensen die hier werken, dat straks niet meer kunnen doen. Dat willen we niet!’

‘We kunnen onze kinderen niet meer goed opleiden’, vervolgde de collegevoorzitter. ‘We kunnen er niet meer voor zorgen dat onze banen worden vervuld. Alleen al hier in de regio, in die zogenaamde topsectoren, zijn meer dan 40.000 banen nodig voor de komende tijd om het werk te kunnen doen, om te zorgen dat er voor mensen gezorgd wordt, dat er geproduceerd kan worden. Het is niet gratis om te bezuinigen op het onderwijs. Het is desastreus.’

AKKU-voorzitter Nan Lont hekelde in zijn speech de ‘verbeten sloopzucht’ van de bezuinigingen, die een ‘frontale aanval is op alles wat ons dierbaar is’. Zijn achterban was duidelijk hoor- en zichtbaar is het publiek.

‘Het geld dat wordt bezuinigd op onderwijs, maar ook  bijvoorbeeld op zorg, wordt gestoken in defensie.’ Volgens Lont dreigt de situatie waarin kennisinstellingen hun geld moeten terughalen door samen te werken met de militaire industrie. ‘De wetenschap moet zonder kritische vragen ten dienste staan van de productie van wapens. Nou, mooi niet!’ Gevolgd door: ‘Ik wil boeken, geen bommen.’

Na een speech van Lotje Siffels (0.7) en afsluitende woorden van WoinActie-woordvoerder Marc van Oostendorp zette de stoet zich in gang, over de Heyendaalseweg, naar de Nijmeegse binnenstad. Daar zet de stakingsdag zich vanmiddag voort.

12.30 uur: columnist Adriaan Duiveman komt tóch meestaken

Tussen het stakende publiek staat ook columnist Adriaan Duiveman. Eerder schreef hij in een column weinig heil te zien in het neerleggen van het werk. Maar, zo schrijft hij in zijn laatste column, AKKU-voorman Nan Lont heeft hem overtuigd toch aan te sluiten. Overigens niet, zoals aangekondigd, met een CNV-mutsje, want die waren op. ‘Val ik even door de mand’, zegt hij met een lach. Wel heeft Duiveman een rood vierkantje opgespeld.

11.15 uur: Lezingen en protestborden in de maak

Bij het Linnaeusgebouw verzamelen rond 10.30 uur al ruim tweehonderd mensen. Op het plein hangt een festivalsfeer. Rockmuziek schalt door de speakers, de vakbonden trakteren op friet en koffie en namens het college van bestuur worden krentenbollen uitgedeeld.

Willem Halffman van WOinActie is tevreden met wat hij ziet. ‘De stakingsbereidheid is erg groot’, zegt hij. ‘Bij alle gebouwen werd vanochtend geflyerd. Zelfs bij de Universiteitsbibliotheek was er een spontane actie, terwijl we dat helemaal niet afgesproken hadden. Dat is mooi om te zien.’

Rond 12.15 uur zal het pas echt druk worden, aldus Halffman. Dat zijn er toespraken op het plein, onder andere van collegevoorzitter Alexandra van Huffelen. Eerst zijn er nog enkele workshops over staken. Zelf haast Halffman zich naar een collegezaal in het Linnaeus, waar hij een lezing geeft over de geschiedenis van het staken.

Aan een tafel op het Linnaeusplein zijn ondertussen vijftien studenten van studentenvakbond AKKU spandoeken in elkaar aan het knutselen. ‘We doen dit voor de Books Not Bombs-campagne’, zegt Aya Ahlalouch. De campagne is gericht tegen Onderwijsminister Eppo Bruins. ‘Die heeft nadrukkelijk gezegd dat de bezuinigingen nodig zijn om meer te investeren in defensie. Hoewel ons college van bestuur zich tegen de bezuinigingen heeft uitgesproken, hebben ze dat niet gedaan tegen de belangrijkste oorzaak ervan: militarisering en oorlog. Daar willen wij vandaag actie tegen voeren.’

Decaan van de bètafaculteit Sijbrand de Jong is eveneens aanwezig bij het Linnaeusgebouw. Vanochtend hielp hij mee met flyeren , vertelt hij. Hij staakt vandaag met verschillende petten op. ‘Als decaan hoop ik dat de bezuinigingen op mijn faculteit worden teruggedraaid. Als medewerker maak ik me zorgen over de impact van de bezuinigingen op de sfeer in de faculteit. En als burger vind ik het gewoon bezopen dat we op onderwijs en onderzoek bezuinigen in deze spannende tijden.’

10.30 uur: Stille gangen in het gebouw van de managementfaculteit, waar nog een enkeling doorwerkt

In het Elinor Ostrom gebouw lijkt de oproep tot staken effect te hebben. Hoewel er zeker nog flink wat studenten rondlopen, liggen de tweede en derde verdieping, waar medewerkers en het faculteitsbestuur hun werkplekken hebben, er ’s ochtends verlaten bij. ‘Normaal zijn deze ruimtes allemaal vol’, vertelt Njoud Lopas, schoonmaakmedewerker bij Asito. ‘Vanochtend vroeg waren er nog wel wat colleges, maar vrijwel iedereen gaat in de middag staken.’

In een enkele ruimte wordt nog wel gewerkt. Op de derde verdieping zit bijvoorbeeld Koen Schilders, International programme and policy officer, achter zijn bureau. Maar schijn bedriegt: ‘Ik zit hier wel, maar ik ben niet aan het werk’, aldus Schilders. ‘Ik ga zo naar het Linnaeus om me aan te sluiten bij de protestmars.’ Zijn belangrijkste reden: ‘Deze bezuinigingen gaan veel te ver. Er kunnen vast zaken efficiënter, maar dit is vooral afbraak.’

Op de grotendeels verlaten tweede verdieping loopt een medewerkster met een appel en een broodje over de gang. Dat er vandaag gestaakt wordt, was haar enigszins ontgaan. ‘Ik ben er niet zo mee bezig en ben het bovendien niet helemaal oneens met de bezuinigingen’, vertelt ze. Liever wil ze niet met naam en toenaam haar standpunt delen, wel dat ze onderzoeker is op het gebied van economie en dat ze van mening is dat de universiteit efficiënter met haar geld kan omgaan.’ Er wordt geld uitgegeven aan dingen die niet noodzakelijk zijn. Zoals aan DEI, diversity, equity, and inclusion, (diversiteit, gelijkheid en inclusie red.). Dan krijg je opeens een mail dat je je persoonlijk voornaamwoorden moet vermelden, nou, er zijn denk ik belangrijkere zaken.’

08:00 – 09.30 uur: Medewerkers verzamelen voor gebouwen

Bij de hoofdingang van het Erasmusgebouw staan, kort na 8 uur, vier studenten en ondernemingsraadslid Peter van der Heiden te flyeren, maar veel werk hebben ze nog niet. In plaats van mensen aan te spreken, plakken ze dan maar enkele posters op de ramen. ‘De gemiddelde wetenschapper verschijnt toch pas na negen uur op het werk’, zegt Van der Heiden met een knipoog.

Een picketline organiseren voor het Elinor Ostromgebouw blijkt niet eenvoudig, legt Juliette Alenda-Demoutiez uit, terwijl ze flyers uitdeelt aan de hoofdingang. ‘Het gebouw heeft veel verschillende ingangen.’ De universitair hoofddocent Economische theorie merkt dat verschillende collega’s kennelijk toch wilden komen werken. ‘Maar we hebben er al enkelen kunnen overtuigen om vanmiddag naar het plein bij het Linnaeusgebouw te komen.’

Op dat plein staan deze middag enkele lezingen gepland. Deze ochtend zijn vakbondslieden druk in de weer met voorbereidingen. Standjes met flyers en versnaperingen en een podium worden opgetuigd. Ook de eerste vakbondsleden melden zich officieel aan voor de staking.

AKKU-studentenvakbondsbestuurder Ties van den Bogaard is duidelijk in zijn nopjes. Hij woont vandaag zijn eerste staking ooit bij, zegt hij. Ook hij merkt dat in het Elinor Ostrom best nog veel mensen aan het werk gaan. ‘De managementfaculteit is wat dat betreft toch een ander type faculteit’, zegt hij. ‘Ook al staakt niet iedereen mee, we krijgen toch veel positieve reacties.’

Ook bij het Grotiusgebouw proberen studenten en medewerkers mensen te overtuigen om mee te staken. ‘Enkele collega’s zijn wel aan het werk, bijvoorbeeld om tentamens voor te bereiden. Maar deze collega’s proberen vanmiddag toch naar het plein naast het Linnaeusgebouw te komen’, vertelt universitair docent Ricky van Oers. ‘Sommigen weten niet dat er gestaakt wordt, vooral studenten.’ In het gebouw van de rechtenfaculteit lijkt het in ieder geval nog rustig te zijn. Maar of het echt rustiger is dan andere dagen, durft de portier niet te zeggen.