Na zeven weken onderhandelen in het Catshuis volgde geen akkoord, maar een kabinetscrisis. Op het moment proberen alle partijen te redden wat er te redden valt. Carla van Baalen, hoogleraar Parlementaire geschiedenis, ging tijdens een actualiteitencollege in op de crisis, de positie van Wilders en het buitenspel zetten van de koningin.

Dat er niet meer stil wordt gestaan bij de transparante wijze waarop de verschillende partijen met elkaar in conclaaf gaan, vindt Van Baalen vreemd.  ‘Zoals de koningin nu buitenspel wordt gezet, dat is nog nooit eerder voorgekomen. In het verleden gingen fractieleiders na een val van het kabinet op audiëntie bij de koningin. Nu is dat niet het geval: ze hebben Beatrix overgeslagen en zijn direct met elkaar gaan overleggen. Mét camera’s erbij.’

Wilders
Wat de gevolgen zijn van deze kabinetscrisis is niet te voorspellen, aldus Van Baalen. Gaat de oude wet dat degene die breekt tijdens de verkiezingen moet boeten in dit geval wel op? Wilders is wel wat gezakt in de peilingen, maar niet veel. Van Baalen: ‘Het draait nu om de wijze waarop Wilders reageert. Hij zal in elk geval zijn uiterste best blijven doen om zich buiten Den Haag en de Europese Unie te plaatsen. Maar hoe het zal aflopen met de PVV, is koffiedik kijken.’ Wel is zijn rol als beslisser uitgespeeld. ‘Directe invloed op beleid heeft Wilders niet meer.’

Elk nadeel heb z’n voordeel
Het afgelopen kabinet was, met onder meer de verhoging van de collegegelden en boetes voor universiteiten, het hoger onderwijs niet erg gunstig gezind. Gloort er nu dan weer hoop voor studenten, nu dat kabinet is gevallen? Van Baalen denkt van wel. ‘Als je ziet hoe D66, dé partij die zich profileert op onderwijs, het initiatief naar zich toetrekt, zijn er zeker kansen.’

Bijzonder?
Sinds de val van het tweede kabinet Kok in 2002 heeft geen enkel kabinet de vier jaar vol weten te maken. Maar wees gerust, in feite is dat nog niks: in de 19^e eeuw was het de normaalste zaak van de wereld dat kabinetten vielen. Tussen 1848 en 1883 vielen maar liefst zestien kabinetten vroegtijdig. Zo bijzonder is het dus eigenlijk helemaal niet. / Joep Sistermanns, foto Haags Uitburo Fotostream, Creative Commons

Het actualiteitencollege is georganiseerd door het Soeterbeeck Programma, i.s.m met Vox. Leon Wecke sprak tijdens een column uit. Deze is hier te vinden.