Masterstudenten communicatiewetenschap doen hun groepswerk tegenwoordig al scrummend. Bedenker Paul Ketelaar wil ook andere docenten kennis laten maken met scrum en breekt een lans voor groepswerk. ‘Een werkgever heeft liever een academicus die goed samen kan werken dan iemand die cum laude afstudeert.’

Hij was aanvankelijk sceptisch over de scrummethode, maar inmiddels is communicatiewetenschapper Paul Ketelaar een fervent pleitbezorger voor deze methode van groepswerk in het academisch onderwijs. Hij paste deze manier van samenwerken aan voor zijn studenten en ziet de positieve resultaten in de praktijk. Nu deelt hij de methode actief in de hoop dat ook andere docenten gebruik gaan maken van zijn inzichten.

Sprints

In de cursus Onderzoek in Praktijk bij Communicatiewetenschap voeren studenten in vier periodes (sprints, volgens de naamgeving van scrum) van drie weken hun onderzoek uit. Iedere student uit de groep coördineert één sprint en een student houdt als scrummaster het algehele proces in de gaten. ‘Als je dat schema volgt ben je, door het stroomlijnen van het werkproces, zelfs twee tot drie weken voor het einde van de cursusperiode klaar. Dat krijg je dan cadeau’, aldus Ketelaar.

Ketelaar geeft het vak in kwestie al jaren. Studenten lossen daarbij een communicatievraagstuk van een organisatie binnen of buiten de universiteitsmuren op. ‘We hebben dat zelfs nog voor Hyves gedaan’, zegt Ketelaar om aan te geven hoe lang de cursus al loopt. De opdrachten zijn uitermate geschikt om in groepjes aan te werken en te veelomvattend voor één student. Ketelaar merkte dat veel van zijn tijd ging zitten in het stroomlijnen van het werkproces.

Post-it’s

Via een voucher van het Teaching and Learning Centre kon hij een oud-student inhuren die inmiddels scrummaster bij een organisatie was. Scrum is populair geworden bij softwareontwikkelaars en wordt inmiddels veel toegepast in het bedrijfsleven en de overheid om effectief samen te werken aan projecten. De vele Engelse termen, de dagelijkse staande vergadering en het gebruik van post-it’s zorgen ervoor dat er nog weleens grappen worden gemaakt over scrum in strips en columns over het kantoorleven.

Ook Paul Ketelaar had aanvankelijk vraagtekens. ‘Maar toen ik me erin begon te verdiepen las ik dat het wel degelijk bewezen effectief was.’ Om het toepasbaar te maken voor het onderwijs vereenvoudigde hij met een oud-student en een collega-docent de methode. Er bleven vijf van de elf oorspronkelijke scrum-elementen over.

Vaste structuur

Enthousiast vertelt hij hoe het werkt. Studenten zijn zelfstandiger bezig, leren beter samenwerken, houden elkaar bij de les, kunnen hun creativiteit kwijt en als docent leer je weer meer van studenten. ‘Als je hart hebt voor je studenten en liefde voor het onderwijs, is dit een ideale methode’, zegt Ketelaar. Hij ziet ook hoe dankzij de vaste structuur de stress in het vak minder wordt bij studenten wanneer ze voor een opdrachtgever moeten werken en tegelijkertijd beoordeeld worden voor hun studie.

Onder studenten wordt vaak gemord over groepswerk, bleek uit een opinie op Voxweb. Veel studenten kennen het fenomeen van groepsleden die niks doen. Volgens Ketelaar kan zijn methode dit ondervangen. ‘Iemand die niks doet kan zich moeilijk verschuilen. De teams bespreken regelmatig de inbreng van iedereen. En we hebben templates waarmee studenten de dynamiek in het team visueel kunnen weergeven. Dat maakt het makkelijker om problemen te bespreken. Daarnaast houd ik als docent in de gaten wat de inbreng is van de afzonderlijke studenten.’

‘Voor je toekomst op de arbeidsmarkt is het van belang om te leren samenwerken’

Ketelaar benoemt vooral de positieve kanten van groepswerk. ‘We zitten hier bij sociale wetenschappen. Dat betekent dat je inhoudelijk ook van elkaar leert, empathisch vermogen ontwikkelt, en dat je leert samenwerken. Voor je toekomst op de arbeidsmarkt is het ook van belang. Ik durf zelfs te zeggen dat een werkgever liever op je cv ziet staan dat je goed kunt samenwerken dan dat je cum laude bent afgestudeerd.’

Fly on the wall

Ook voor docenten vindt Ketelaar de scrummethode een ideaal instrument. ‘Didactisch werkt het goed, het is van belang voor de professionele ontwikkeling van docenten en je houdt je meer met de inhoud bezig, want studenten bewaken zelf het werkproces. Als docent ben je een ‘fly on the wall’. Je krijgt dan heel goed te zien wat het potentieel is van je studenten. Je ziet hoe ze denken en hoe ze werken. Dat maakt het heel leerzaam. Het lesgeven wordt er echt leuker van.’