Peggy Bosch promoveerde vanmiddag – ondanks alle kritiek – gewoon op haar acupunctuuronderzoek. Vox schoof tijdens de academische plechtigheid aan bij twee van de grootste critici.

Het promotieonderzoek van Peggy Bosch naar acupuntuur kwam eerder deze maand onder vuur te liggen, nadat de Vereniging tegen de Kwakzalverij in een uitgebreide brief claimde dat het onderzoek ‘gebaseerd is op biologisch onbegrijpelijke en onzinnige theorieën.’ Ook Skepsis, een club die kritisch kijkt naar ‘pseudo-wetenschap’, vond het onderzoek niets. Onzin, zei promotor Ton Coenen als reactie tegen Vox. ‘Het voldoet aan alle standaarden.’

Tijdens de promotie eerder vandaag zitten onder andere Pepijn van Erp en Jan Willem Nienhuys, bestuursleden van Skepsis, in de zaal. Ze hebben de messen geslepen, terwijl het aanvankelijk complimenten regent van de oppositie. ‘Een prachtig proefschrift, ik heb moeten zoeken naar een foutje. Ik heb er slechts eentje gevonden’, zegt één van de leden van de oppositie, om daarna op een lullige rekenfout te wijzen.

Later wordt het wat kritischer. Winni Hofman van de Universiteit van Amsterdam stelt een vraag die eerder ook in de commentaren op de promotie ter sprake kwam: ‘Hoe weet je zeker dat het veranderde slaapgedrag bij je proefpersonen toe te schrijven is aan acupunctuur, en niet aan de rustgevende muziek in de behandelkamer?’ Nienhuys en Van Erp spitsen de oren. ‘Het eerlijke antwoord is dat ik dat niet zeker weet. Dat is achteraf gezien een fout’, biecht Bosch op. Ook een vraag over het gebrek aan een goede controlegroep levert een klein mea culpa op. ‘Er zitten wat haken en ogen aan de methodologie, maar ieder onderzoek naar acupunctuur heeft op dat vlak problemen omdat er geen goed placebo is.’

Dat weten ook Van Erp en Nienhuys. ‘Dit is inderdaad een bekende valkuil. Dan moet je daar toch extra aandacht aan besteden? Dat ze daar nu toch over struikelt, vind ik wel heel gênant’, aldus Van Erp. Nienhuys heeft een langere lijst klachten. ‘Van de tachtig proefpersonen liep 66 procent tijdens de proef weg. Normaal gesproken gooi je een onderzoek dan weg omdat het mislukt is. Dat is niet gebeurd en dan hoef ik eigenlijk al niet meer te zien wat er verder nog uit de trukendoos komt.’

Niet veel later hoort – een zichtbaar opgeluchte – Bosch dat ze ‘gewoon’ gepromoveerd is. In de daaropvolgende lofrede staat promotor Ton Coenen dan eindelijk even stil bij alle ophef vooraf. ‘De inkt van je proefschrift was nog niet droog, of er stak een storm op. Maar je bent een dwarse denker, en die krijgen niet altijd alle credits – dat is al meerdere dwarse denkers overkomen.’ Coenen benadrukt het nogmaals: het onderzoek zit prima in elkaar.

Na afloop twijfelen Van Erp en Nienhuys bij het verlaten van de zaal even of ze in de rij gaan staan om Bosch te feliciteren met haar promotie. Twintig seconden later staan ze buiten – de rij is binnen. / Tim van Ham

Peggy Bosch had door alle festiviteiten vandaag geen tijd om Vox te woord te staan.