Nijmeegse onderzoekers winnen geheugencompetitie
Hoe de vertaling van tachtig Litouwse woorden te onthouden? De methode die Nijmeegse wetenschappers hebben ontwikkeld, werd door het bedrijf Memrise uitgeroepen tot de beste. Prijs voor de onderzoekers: tienduizend euro en een hoop eer.
Het was een grote verrassing voor het Nijmeegse team: de geheugenmethode die zij verzonnen was beter dan die van prestigieuze andere universiteiten, zoals die van Oxford en Massachusetts. Zo’n anderhalve week geleden werd het team op de hoogte gesteld van de winst in de competitie die het Engelse bedrijf Memrise had uitgeschreven.
‘Wat het ons oplevert, kort door de bocht, is tienduizend euro’, zegt Nils Müller. De Duitse promovendus van het Donders Instituut is één van de zeven wetenschappers uit het Nijmeegse team. ‘Het geld verdelen we eerlijk over de teamgenoten.’
Tachtig woorden
De taak van de wetenschappers was om een methode te ontwikkelen waarmee deelnemers binnen een uur de vertaling van tachtig vreemde woorden konden leren. Een week later werden de deelnemers getest. De door het team ontwikkelde methode is een combinatie van verschillende methoden. Gebruikers van de nieuwe methode wisten uiteindelijk twee keer zo veel woorden te onthouden dan mensen die zonder hulp de woorden leerden.
Een van de aspecten van de methode die Müller en zijn teamgenoten ontwikkelden is een zogenaamd adaptief algoritme. ‘Dit algoritme helpt met het oefenen van woorden, omdat het zich aanpast aan hoe snel de gebruiker leert’, vertelt de promovendus. ‘Dat betekent dat als je de vertaling van een woord al kent, dat woord niet snel weer voorbij zal komen. De woorden waar je meer moeite mee hebt, komen juist vaker voorbij.’
De ideale voorbereiding op je tentamen
Hoe bereid je een tentamen het beste voor? Nils Müller wil daar nog wel iets over kwijt. ‘Spreid het leerwerk uit over een zo groot mogelijke periode. De laatste dagen alles in je hoofd stampen is niet efficiënt. Daardoor vergeet je de stof veel sneller.’ Wat daarnaast belangrijk is: ‘Om iets goed te onthouden is het belangrijke dat je voorkennis hebt. Je brein legt graag verbanden met dingen die je al weet.’ Concreet betekent dat: bereid je colleges goed voor, zodat je goed beslagen ten ijs komt. ‘Op die manier ben je uiteindelijk minder tijd kwijt, dan wanneer je alles op het einde laat aankomen.’ Ander voordeel: je docent vindt het ook nog eens fijn.
Lava
Daarnaast kregen de gebruikers van de Nijmeegse methode een introductie op mentale inbeelding. Die werd verzorgd door Boris Konrad, een ander lid van de groep én geheugenatleet: hij doet mee aan internationale geheugenwedstrijden en weet dus waarover hij praat.
Müller geeft een voorbeeld van mentale inbeelding: ‘Lova betekent in het Litouws ‘bed’. Dat lijkt op het Nederlandse woord lava. Het is daarom slim om in te beelden dat er lava in je bed ligt. Met zo’n associatie onthoud je de vertaling veel sneller.’
Hoe leuk de winst ook is voor Müller – ‘ik ben net verhuisd, dus het geld gaat naar nieuwe meubels’ – de fundamentele wetenschap levert het niet veel op. ‘Het probleem is dat wij niet weten waarom onze methode zo goed scoorde. Pas als je weet wat de precieze succesfactor is, kan je er daadwerkelijk iets mee in verder onderzoek.’