Trudie Rigter was tijdens een lezing van hoogleraar kunstmatige intelligentie Peter Desain zó onder de indruk van zijn onderzoek, dat ze op hem afstapte en een halve ton schonk om een slimme toepassing mogelijk te maken. De vinding: een taal-app. ‘Ik heb tientallen jaren in de zorg gewerkt en dit is wat ik al die tijd heb gemist.’

Trudie Rigter (61) is voor zover bekend de eerste privépersoon die met een groot bedrag specifiek onderzoek in Nijmegen sponsort. Zij ontmoette Desain voor het eerst tijdens een publieksdag voor de Hersenstichting in Utrecht, oktober vorig jaar. ‘Ik was meteen onder de indruk’, vertelde ze gistermiddag bij de officiële bekrachtiging van haar donateurschap in Huize Heyendael.

Desain wist niet wat hem overkwam. ‘Ik was heel verrast. Dit soort steun kan een voorbeeld zijn voor anderen om bij te dragen aan onderzoek.’ Met het geld gaan Desain en zijn groep binnen het Donders Centre for Cognotion een app ontwikkelen die helpt bij het aanleren van taal, met name het maken van grammaticaal correcte zinnen. De doelgroep: mensen met aangeboren afwijkingen, mensen die zijn getroffen door bijvoorbeeld een hersenbloeding, Parkinson of de spierziekte ALS, maar ook migranten, scholieren of schrijvers.

Rigter heeft geen roots aan de Radboud Universiteit, noch kende ze de groep van Desain of heeft ze persoonlijke belangen bij het onderzoek. Ze is als psycholoog opgeleid in Amsterdam en werkte jarenlang in de zorg, waarbij ze als alumnus van de UvA vaak bijeenkomsten bijwoonde over de voortgang van onderzoek. ‘Heel veel onderzoek staat zover af van de beroepspraktijk, maar het werk van Desain sprak me onmiddellijk aan: dit is iets waar heel veel zorgbehoevende mensen veel steun aan gaan hebben.’

Wordfeud
Met de gift gaan de onderzoekers een soort Wordfeud maken, de onlinevariant van scrabble. De Nijmeegse app, die over een jaar kosteloos beschikbaar moet zijn in de App Store, is een scrabblevariant met woorden in plaats van losse letters. De computer volgt de voortgang op de voet en corrigeert grammatica en zinsbouw, eventueel met ondersteuning van gesproken taal. Hiermee kunnen mensen na een hersenbloeding spelenderwijs werken aan hun taalontwikkeling. ‘Wie zoiets overkomt, heeft het meeste baat als er snel wordt geoefend’, zegt Pashiera Barkhuysen, bij de onderzoeksgroep belast met de toepassing van onderzoeksresultaten. ‘Deze app maakt het leuk om met taal te werken en stimuleert dus het herstel. En het past goed in onze groeiende etalage van taal-apps.’

Trudie Rigter heeft geen enkele voorwaarde verbonden aan haar schenking, behalve de gratis beschikbaarheid. Ook wordt de naam van haar vader – Yvo – aan de app verbonden, wat overigens geen verband houdt met een taalstoornis van haar vader. ‘Ik geef met deze publieke ondertekening graag het goede voorbeeld. Hopelijk volgen meer donateurs.’

De waarde van de gift is tweeledig, zegt Desain: het biedt straks duizenden mensen ondersteuning, én het helpt het onderzoek verder. ‘In de ruime toepassing van ons onderzoek, komen weer nieuwe vragen naar voren.’ Als de app beschikbaar is, kunnen eventueel weer andere fondsen benaderd worden voor verdere uitwerking. Ook is denkbaar dat de app wordt ontdekt als een gewoon spel, zodat straks mogelijk duizenden mensen spelenderwijs zinnen gaan maken met Yvo. / Paul van den Broek