De witte-heroïne-dealer is weer in Amsterdam opgedoken. Dat deed me denken aan het matrixbord dat ik eind vorig jaar achter ‘I amsterdam’ geposteerd zag. Toeristen gingen vrolijk op de foto met de rood-witte I-amsterdam-letters met daarachter de onheilspellende boodschap over het gebruik van witte heroïne: ‘3 tourist have died in hospital’. Dat ‘in hospital’ leidde mij af van de boodschap. ‘Gelukkig zijn ze in het ziekenhuis overleden, en niet op straat’, dacht ik per ongeluk heel even.

Als je wilt dat je boodschap effect heeft, dan moet je die wel goed overbrengen. Behalve woorden gebruiken we daar steeds vaker ook emoji’s (ook wel emoticons genoemd) voor. Deze geven de bedoeling van de boodschap weer. Anthony Elonis schreef op Facebook aan zijn ex-echtgenote teksten als ‘schiet op en ga dood, bitch’. Zijn advocaat betoogt dat de toegevoegde emoticon van een gezichtje met uitgestoken tong de bedoeling van zijn boodschap weergeeft en dus geen sprake is van het door het OM gestelde stafbare ‘fear and disruption’. Na zijn veroordeling tot ruim 3,5 jaar gevangenisstraf ging Elonis in hoger beroep. Zijn zaak (Elonis v. United States) wordt nu door het Supreme Court behandeld. Wat mij betreft is de kernvraag in deze zaak: is er een verschil tussen teksten ‘op papier’ en op ‘internet’ (incl. emoji’s)?

Voor juristen die contracten maken is het belangrijk dat de juridische boodschap duidelijk en compleet wordt overbracht. Er zijn juristen die boodschappen niet alleen in juridisch jargon verpakken maar ook in ingewikkelde zinswendingen waarbij één zin vaak een half A4’tje beslaat. De wetgever kan er trouwens ook wat van. Wat te denken van termen als ‘bekwame spoed’, ‘kleinodiëen’ of ‘een lijk besmet met een infectueus of giftig agens’?

Compleetheid van een contract is ook handig. Ivo Opstelten moest voor de zoveelste keer op zoek naar dé bonnetjes die hij uit eindelijk vond op een afgekoppeld computersysteem. Als het contract tussen Justitie en Cees H. wat completer was en daarin de schikkingssom was vermeld… de rest is geschiedenis.

Juridisch jargon en ingewikkelde zinswendingen; ik ben er niet zo van. Zeg gewoon wat je zeggen wilt en sluit aan bij gewone mensentaal. Wel op zo’n manier dat ook juristen weten naar welke wetsartikelen en juridische oplossingen je in het contract verwijst. Contracten worden gelezen door leken én (andere) juristen, bijvoorbeeld door de rechter. De rechter (in Nederland) kijkt trouwens niet alleen naar de letterlijke tekst van het contract maar ook naar wat de bedoeling was van degenen die het contract sloten. Misschien dat we voortaan emoji’s aan contracten moeten gaan toevoegen om het makkelijk te maken voor de rechter.

 

Lees alle columns van Lucienne van der Geld