‘Werken is leuk, maar het kost zo verdomd veel vrije tijd’, placht ik te zeggen in de tijd dat ik nog een baan had. Een rare zin eigenlijk, want ik heb nog steeds een baan. Een soort van, tenminste. Ik sta nog gewoon op de loonlijst van een instituut, dat mij nog keurig maandelijks een salaris overmaakt. Geen cent minder dan vorig jaar, wat zeg ik, dankzij de onderhandelingskwaliteiten van de AbvaKabo is het zelfs nog meer dan toen ik werkte. De ideale wereld, zou je zeggen – maar dat is het toch niet, en niet alleen maar omdat deze constructie eindig is.

Ik blijk calvinistischer dan ik altijd heb gedacht: het knaagt namelijk (een klein beetje maar, moet ik toegeven) dat ik niks doe voor mijn salaris. Gratis geld, het hoogst haalbare bij de staatsloterij, blijkt in loondienst toch anders uit te pakken. Niet dat ik mijn dagen niet weet te vullen, dat lukt opperbest. De tijdsbesteding is niet altijd even zinnig – het schrijven van deze columns is de grote uitzondering daarop, kun je nagaan – maar de dagen vliegen voorbij.

Ik word er ook wel filosofisch van, van die schermerzone waarin ik mij bevind. Heb ik nu een baan of niet? Is de essentie van een baan dat je in loondienst bent of dat je iets doet voor iemand? Niemand zal toch willen volhouden dat onbetaalde arbeid hetzelfde is als een baan, maar hoe zit het met betaalde onarbeid? En heb ik nog collega’s – en zo ja, wie zijn dat dan? Zijn dat de mensen die nog wél werken op mijn instituut, of zijn het andere ‘boventalligen’ die net als ik in een herplaatsingstraject zitten? Wat maakt iemand tot collega? Dat je bij hetzelfde instituut in dienst bent of dat je hetzelfde doet? Of allebei, en heb ik nu dus méér collega’s terwijl ik vrijwel niemand zie? Veel vragen, dus.

Een ding is wel volstrekt duidelijk: een echte leidinggevende heb ik momenteel niet. Mijn oude heeft naar ik begreep niets meer over mij te zeggen, en pro forma is er iemand benoemd om aan hiërarchische vereisten te voldoen maar die niet lastig gevallen dient te worden met concrete zaken. En ja, dan wordt alles opeens duidelijk als je ziek bent, en je niemand hebt bij wie je je kan ziek melden. Blijkbaar heb ik toch geen baan.

Lees alle columns van PH neutraal