De bètafaculteit organiseerde afgelopen zaterdag een publieksdag in het Huygensgebouw vanwege het 55-jarig bestaan. Zo’n tweehonderd medewerkers en studenten hadden demo’s en proefjes voorbereid om aan bezoekers te laten zien hoe leuk en interessant wetenschap kan zijn. Er was ook een quiz met vragen als “Wat is groter: het aantal sterren in het universum of het aantal bacteriën op aarde?”. Ik wist het antwoord ook niet maar volgens de laatste schattingen zijn er meer bacteriën (orde 10³⁰) dan sterren (ongeveer 10²⁴). Duizelingwekkend. Zelf stond ik bij een tafel met een stel Lego robots die we gebruiken voor het onderwijs bij Informatica, waaronder een robot die geheel zelfstandig een Rubiks kubus kan oplossen. De robots waren erg populair bij kleine kinderen, die enorm hun best deden om de kubus zoveel mogelijk in de war te draaien om vervolgens ademloos toe te kijken hoe de robot de puzzel weer goed draaide. Soms ging het mis. Zo slaagde de kleurensensor van Lego er bijvoorbeeld niet altijd in om het verschil te zien tussen rode en oranje vakjes op de kubus, en raakte de sensor in de war van alle rode balonnen die de kinderen bij binnenkomst hadden gekregen. Maar eigenlijk was het juist leuk dat de robot “menselijke” trekjes had en regelmatig werd er geapplaudiseerd wanneer het na een mislukte poging vervolgens toch lukte om de kubus op te lossen. Ik vrees dat Lego Mindstorms (€350) dit jaar op nogal wat verlanglijstjes voor Sinterklaas zal staan… Ook onder volwassenen trok de Lego robot bekijks. Opmerkelijk is dat veel mensen eigenlijk geen idee hebben hoe zoiets nu werkt. Zo suggereerden diverse bezoekers dat de robot maar willekeurig wat draait totdat hij een oplossing heeft. Nu is het aantal toestanden van een Rubiks kubus kleiner dan het aantal bacteriën en het aantal sterren, maar desalniettemin immens groot: ruim 4 x 10¹⁹. Wanneer de robot direct na de start van het universum zou zijn begonnen met willekeurig draaien zou hij naar alle waarschijnlijkheid nu nog niet klaar zijn. Onze Lego robot heeft echter slechts een paar minuten nodig, en vormt daarmee een ideaal hulpmiddel om aan een breed publiek uit te leggen hoe groot de kracht is van informatica en algoritmen. Van mij hoeven we geen 5 jaar te wachten totdat we de volgende publieksdag organiseren!

Lees alle columns van Frits Vaandrager