De maakbare mens, poeh, wat een thema. Ik dacht dat de schepper daar zijn tanden al tamelijk op had stukgebeten! Als je ziet wat een zootje de dragers van het evenbeeld van ons opperwezen ervan gemaakt hebben, zo lang ze rondlopen op deze aardbol, dan ben ik toch behoorlijk pessimistisch over de maakbaarheid van het verschijnsel mens.

Dat neemt niet weg dat ook ik mijn best doe. Het lastige is dat ik met beroerd basismateriaal aan de slag moest, basismateriaal dat ook al vijf decennia volstrekt zijn eigen gang gaat. En dat beweegt dus doorgaans precies in de tegenovergestelde richting van wat ik wil maken. Was ik maakbaar door mijzelf, dan was ik nu toch echt iets anders dan ik vandaag ben. Dan was ik een jonge god met een dito lichaam, met de eruditie van een Nobelprijswinnaar in de literatuur, met de conditie van een Keniaanse marathonloper en met een gezondheid die een ziektekostenverzekering overbodig zou maken. Maar kijk ik dan in de spiegel – of bijvoorbeeld op de weegschaal – dan zie ik toch iets heel anders…

Ik weet ook niet of ik zo’n adept van die maakbaarheidscultus ben. Ik vind het vaak een hoop gedoe, en de gemiddelde maakbaarheidsgelovige schiet ook meteen zo’n eind door. Zo iemand die de hele week alleen maar poeder eet, bijvoorbeeld – ik word er niet vrolijk van. Of van die gekken die zich helemaal het leplazarus sporten en alleen maar daarmee bezig zijn. Het zijn doorgaans niet de leukste mensen.

Nee, eigenlijk heb ik het er niet zo op, op de maakbare mens. Het legt zo’n druk op alles. Alles wat niet goed gaat, is direct je eigen schuld. Je leven is toch maakbaar? Jíj bent toch maakbaar? En dus moet je er wat aan doen. Ik moet toegeven, soms heb ik die neiging ook – die neiging om door te schieten. En dan ga ik plotseling sporten als een idioot en trainen voor de Zevenheuvelenloop, met het vaste voornemen om die afstand uit te bouwen tot een marathon. Gelukkig duurt dat nooit zo lang. Na de Zevenheuvelenloop heb ik geen meter meer gerend. Luiheid blijkt gelukkig ook maakbaar te zijn.

Lees alle columns van PH neutraal