Nerds en seks
Als columnist van voxweb.nl zou ik eigenlijk moeten schrijven over het nieuwe strategische plan van onze universiteit. Maar dat plan is echt onnoemelijk saai vergeleken met de verhitte discussie over nerds en seks die sinds een maand gevoerd wordt in de VS.
De betekenis van het woord ‘nerd’ is de laatste jaren steeds verder opgerekt en inmiddels wordt zo ongeveer iedereen met verstand van computers of wiskunde aangeduid als nerd. Dat klopt niet, want een nerd is per definitie een beetje contactgestoord. Echte nerds trekken zich gefrustreerd terug uit de seksuele arena om zich geheel te wijden aan bèta en techniek, een activiteit waarin ze wel excelleren. Formules en computerprogramma’s hebben een eigen schoonheid en zijn voor nerds eenvoudiger te begrijpen en te beheersen dan hun medemens. Het nerdschap kun je zien als een moderne vorm van het celibaat. Terwijl middeleeuwse monniken kloosters en kathedralen bouwden, scheppen nerds de digitale architectuur van onze huidige technologische samenleving. Tijdens mijn studie in Leiden zaten de collegebanken vol met nerds. Sommigen waren nerd geworden vanwege hun minder aantrekkelijke uiterlijk, anderen hadden last van sociale onhandigheid en autistische trekjes, en weer andere waren gewoon extreem verlegen. Laatst kwam ik een van hen nog tegen in een boekhandel, waar hij een boek over fotomodel Claudia Schiffer stond te bestuderen.
Epicentrum van de huidige Amerikaanse discussie over nerds en seks is Scott Aaronson, hoogleraar Quantum Computing aan het MIT. Verstopt als een reactie op een reactie op een van zijn blogs schreef hij een indrukwekkende persoonlijke getuigenis van zijn jeugd als nerd. Die jeugd was een permanente hel omdat Aaronson doodsbang was dat men zou ontdekken dat hij klasgenotes seksueel begeerde. Hij vreesde dan uitgelachen, van school gestuurd, of zelfs naar de gevangenis gezonden te worden. Dit probleem werd versterkt door de ‘sexual-assault prevention workshops’ die Aaronson als student geregeld moest bijwonen. Tijdens deze workshops werden eindeloze lijsten gepresenteerd van gedragsvormen die mogelijk aangemerkt zouden kunnen worden als seksuele intimidatie of aanranding. Nooit werd uitgelegd welk gedrag dan wel was toegestaan. Om hier zicht op te krijgen bestudeerde Aaronson de feministische literatuur (vooral het werk van Andrea Dworkin), maar hierdoor werd zijn probleem alleen maar groter. Volgens deze literatuur zitten namelijk zelfs de meest normale interacties tussen mannen en vrouwen vol micro-agressie en is iedere man een vat vol seksuele agressie dat elk moment kan ontploffen. Aaronson was doodongelukkig en (in de woorden van Bertrand Russell) ‘put off from suicide only by the desire to learn more mathematics’. Op een zeker moment smeekte Aaronson zijn psychiater zelfs om chemische castratie zodat hij zijn verdere leven ongestoord zou kunnen wijden aan de wiskunde. Uiteindelijk is het goed gekomen met Aaronson en is hij gelukkig getrouwd, mede doordat wegens succes in de wetenschap zijn zelfvertrouwen toenam en hij durfde te gaan daten.
Aaronson’s getuigenis leidde tot een storm van reacties. Zo kreeg hij via Twitter meer vuilspuiterij over zich heen dan in zijn ergste nachtmerries als scholier. Maar hij ontving ook veel positieve reacties van mede-nerds die zich gesteund voelden en meelevend commentaar uit de feministische hoek, zoals van Laurie Penny. Feministen wezen er terecht op dat nerds niet alleen slachtoffer zijn maar ook dader: de nerd-cultuur is soms uitermate vrouwvijandig. Ik heb grote bewondering voor de positie die Aaronson inneemt in de hele discussie.
Het lijkt mij onterecht om zijn verhaal af te doen als een uitwas van de hysterie in de Verenigde Staten rondom het verschijnsel seksuele intimidatie. Ook in Nederland hebben verlegen, nerd-achtige mannen er klaarblijkelijk steeds meer moeite mee een vrouw te versieren, zie bijvoorbeeld de recente rel rondom Thierry Baudet en versiercoach Julien Blanc. Ik acht het zeer wel mogelijk dat er ook op onze universiteit een paar Scott Aaronsons rondlopen.
Lees alle columns van Frits Vaandrager
een lezer schreef op 6 januari 2015 om 12:15
sorry maar echt.. what a load of crap.
echt? schreef op 6 januari 2015 om 12:23
wat een bullshit
Jos Joosten schreef op 6 januari 2015 om 14:20
Ha, de discussie is geopend, zie ik aan de reacties…
Andere lezer schreef op 6 januari 2015 om 14:29
Wat is bullshit? Ik vind dat jullie geen waarde brengende reacties geven.
De sociale matrix is nog veel indrukwekkender is dan wiskunde. Elke sociale interactie is uniek, maar regels die er werken waarom een interactie een bepaalde richting gaat gelden ook voor ons. Zijn wij allen dan geen onderdeel van deze natuurkundige universum?
Sommige mannen moeten uit hun slachtofferrol komen en gewoon de vrouw als man benaderen.
een lezer schreef op 6 januari 2015 om 21:30
Ten eerste over de definitie van het woord nerd… woorden betekenen waarvoor ze in het algemeen gebruikt worden.
Ten tweede nerds en zich wegtrekken van seks is geen trend die ik tegen ben gekomen en ik ken genoeg nerds (ook van de computer/wiskune kant).
Ten derde de wereld draait niet om seks. Verder ik weet niet zo goed wat seksuele intimidatie met nerds te maken moet hebben…
Frits Vaandrager schreef op 7 januari 2015 om 08:41
Hoera, een goede inhoudelijke reactie!
Ad 1. Natuurlijk, woorden betekenen waarvoor ze algemeen gebruikt worden. Maar wanneer ik zie dat een woord van betekenis verschuift mag ik daar als columnist over mopperen. Wanneer je bijv kijkt naar het wikipedia lemma over nerds, http://en.wikipedia.org/wiki/Nerd, dan zie je dat die nauw aansluit bij mijn gebruik.
Ad 2. Natuurlijk overdrijf ik wanneer ik stel dat echte nerds celibatair zijn, maar ik ben wel vele tientallen van zulke nerds tegengekomen in mijn carriere. Ik werk altijd heel graag samen met nerds vanwege hun gedrevenheid en genialiteit. Wanneer je niet zelf wiskunde of informatica studeert of werkzaam bent zul je niet veel van dit type nerds tegenkomen, maar ik kan je verzekeren dat ze er zijn.
Ad 3.Aaronson’s blog laat goed zien dat door de hysterie in de VS omtrent seksuele intimidatie het daar voor de sociaal wat onhandige nerdy jongen lastig is om “normaal” om te gaan met meisjes. In Nederland speelt dit gelukkig niet of nauwelijks.
Sarah schreef op 8 januari 2015 om 01:14
Er zit wel een interessante idee achter dit artikel, maar de uitvoering laat nog te wensen over.
Een van de grootste problemen is dat twee groepen van nerds als een groep beschouwd worden. Het is ook moeilijk om hier niet te veel te simplificeren, maar ik ga het proberen.
Zoals ik het zie, zijn er ten eerste die nerds zoals in het artikel beschreven. Ze houden van wiskunde informatica of misschien natuurkunde en zijn gewoon sociaal onbeholpen en verlegen. Ze durven niet met vrouwen te praten. Natuurlijk zou je kunnen argumenteren ze inherent seksistisch zijn, omdat ze vrouwen als een soort buitenaardse levensvorm end beschouwen, wat objectificeerend is.
Echter denk ik (en waarschijnlijk ook andere feministes niet dat deze groep écht het problem is. Deze jongen gaan zoals Scott Aaronson, ouder worden, een aardig meisje ontmoeten en wat minder verlegen worden. Of misschien neit, maar ze gaan in ieder geval geen kwaad doen.
Er bestaat echter nog een andere groep van nerds. Deze nerd zijn vooral geinteresseerd in SciFi en gaming. Van deze nerds is er een subgroep, die het idee heeft dat elke man, maakt niet niet uit hoe onantrekkelijk, een attractief vriendinnetje verdient. Omdat de realiteit anders eruitziet, ontwikkelen ze een haat op vrouwen, die in fenomena zoals GamerGate/ doxxing uitdrukking vindt.
Er is vrij weinig overlap tussen deze twee groepen. Laatste groep is echter vaak ook in STEM bezig, en het is natuurlijk niet verassend dat deze mannen een obstakel zijn voor vrouwen, die ook in dit veld willen werken.
Het is dus belangrijk om een onderscheid tussen deze groepen te maken, wat in het artikel helaas niet gebeurt.
De antwoord op de commentaren maken het artikelnog verwarrender. Als de hysterie omtrent seksuele intimidatie in Nederland “niet of nauwelijks” speelt hoe kan het dan dat op de RU een paar Scott Aaronsons rondlopen?
Er zijn zeker wat jongens, die bang zijn om met meisjes te praten maar toch niet omdat ze bang zijn dat ze dan als predator gezien worden.
En wat moet ik al lezer met de verwijzing naar Julien Blanc en de laatste alinea? Wat heeft hij nu met Scott Aaronson te maken?
(This comment was brought to you by procrastination.)
Frits Vaandrager schreef op 8 januari 2015 om 14:52
Een Voxweb column hoort omstreeks 300 woorden te tellen. Met ruim 600 woorden is mijn column al erg lang. Er valt heel veel te zeggen over het gebruik van het woord “nerd” en de vele soorten nerds die er bestaan, maar voor deze nuances is in een column helaas geen plek; ik moet soms wel kort door de bocht.
Ik mijn column heb ik wel geprobeerd te refereren naar het 2de type nerd waar jij over schrijft met de zin “Feministen wezen er terecht op dat nerds niet alleen slachtoffer zijn maar ook dader: de nerd-cultuur is soms uitermate vrouwvijandig.”
Met je opmerking dat de eerste groep nerds geen probleem vormen kies je wel erg het perspectief van de vrouw. De Scott Aaronssons zelf hebben wel degelijk een probleem!
In NL is er geen sprake van hysterie mbt sexual harassment zoals in de VS, iets waar Aaronsson veel last van had, maar (en dit was de achtergrond van mijn verwijzing naar Julien Blanc) veel auteurs wijzen wel op een crisis in het off-line daten (zie bv http://www.nrc.nl/handelsblad/van/2014/november/22/offline-daten-verkeert-in-een-crisis-1440164). Nerds hebben daar last van.
hiereennaam schreef op 11 januari 2015 om 14:45
Onder de tweede groep van scifinerds/gamers/etc vallen ook heel veel jongens/mannen die misschien wel een attractieve vriendin wil, maar niet voelt alsof ze die “verdienen” of denken dat die zomaar uit de lcht komen vallen om hen te aanbidden of dat omdat ze iemand leuk vinden de vrouw hun ook leuk moet vinden.
(btw, geen jongen hier, een meisje, die veel van de jongens van het tweede type kent, iets minder van het eerste. oh en gamergate.. *hele diepe zucht*)
splendored schreef op 8 januari 2015 om 01:22
Er zit wel een interessante idee achter dit artikel, maar de uitvoering laat nog te wensen over.
Een van de grootste problemen is dat twee groepen van nerds als een groep beschouwd worden. Het is ook moeilijk om hier niet te veel te simplificeren, maar ik ga het proberen.
Zoals ik het zie, zijn er ten eerste die nerds zoals in het artikel beschreven. Ze houden van wiskunde informatica of misschien natuurkunde en zijn gewoon sociaal onbeholpen en verlegen. Ze durven niet met vrouwen te praten. Natuurlijk zou je kunnen argumenteren ze inherent seksistisch zijn, omdat ze vrouwen als een soort buitenaardse levensvorm end beschouwen, wat objectificeerend is.
Echter denk ik (en waarschijnlijk ook andere feministes niet dat deze groep écht het problem is. Deze jongen gaan zoals Scott Aaronson, ouder worden, een aardig meisje ontmoeten en wat minder verlegen worden. Of misschien neit, maar ze gaan in ieder geval geen kwaad doen.
Er bestaat echter nog een andere groep van nerds. Deze nerd zijn vooral geinteresseerd in SciFi en gaming. Van deze nerds is er een subgroep, die het idee heeft dat elke man, maakt niet niet uit hoe onantrekkelijk, een attractief vriendinnetje verdient. Omdat de realiteit anders eruitziet, ontwikkelen ze een haat op vrouwen, die in fenomena zoals GamerGate/ doxxing uitdrukking vindt.
Er is vrij weinig overlap tussen deze twee groepen. Laatste groep is echter vaak ook in STEM bezig, en het is natuurlijk niet verassend dat deze mannen een obstakel zijn voor vrouwen, die ook in dit veld willen werken.
Het is dus belangrijk om een onderscheid tussen deze groepen te maken, wat in het artikel helaas niet gebeurt.
De antwoord op de commentaren maken het artikelnog verwarrender. Als de hysterie omtrent seksuele intimidatie in Nederland “niet of nauwelijks” speelt hoe kan het dan dat op de RU een paar Scott Aaronsons rondlopen?
Er zijn zeker wat jongens, die bang zijn om met meisjes te praten maar toch niet omdat ze bang zijn dat ze dan als predator gezien worden.
En wat moet ik al lezer met de verwijzing naar Julien Blanc en de laatste alinea? Wat heeft hij nou met Scott Aaronson te maken?
(This comment was brought to you by procrastination.)
Samson schreef op 6 januari 2015 om 17:26
Sex met een ‘x’ is lekkerder dan seks met ‘ks’.
Puzzled schreef op 6 januari 2015 om 20:24
Hoewel er wellicht een zekere waarheid schuilt in dit verhaal, vind ik dat Frits dit niet kan maken. Hij mag dan geen onderwijsdirecteur Informatica meer zijn, maar doet een hoop moeite teniet. Eerst Informatica en andere beta-opleidingen aantrekkelijk (proberen) te maken, en dan op deze manier een keihard stereotype neerzetten. Jammer.
Frits Vaandrager schreef op 7 januari 2015 om 09:04
Deze interpretatie van mijn column is absoluut onterecht. Immers, ik maak juist nadrukkelijk onderscheid tussen beta-techniek studenten in het algemeen en nerds in het bijzonder.
Niemand zal ontkennen dat er bij beta-studies ook wat nerds studenten rondlopen, maar dat geeft die opleidingen m.i. juist een zekere charme.
Juist deze week gaat in Nederland de film “The Imitation Game” in premiere waarin mijn grote held Alan Turing meesterlijk wordt neergezet als nerd door Benedict Cumberbatch. De film maakt ook goed duidelijk hoe belangrijk nerds zijn voor wetenschap en samenleving. Laten we vooral blij zijn dat ons vakgebied zulke talenten aantrekt. Ook wanneer je zelf geen nerd bent is het een voorrecht om met ze samen te werken!
Onderwerp van mijn column is de aangrijpende getuigenis van een Amerikaanse collega, die ik probeer te plaatsen in een bredere context.
Informatica Student schreef op 7 januari 2015 om 13:56
Het volgende citaat uit de column wekt toch echt een andere indruk:
“Formules en computerprogramma’s hebben een eigen schoonheid en zijn voor nerds eenvoudiger te begrijpen en te beheersen dan hun medemens.”
Hier wordt volgens mij duidelijk de indruk gewekt dat er een relatie is tussen nerds en formules/computerprogramma’s.
Frits Vaandrager schreef op 7 januari 2015 om 19:03
Beste Informatica student,
Zou het feit dat jij mij niet begrijpt en ik jou niet, terwijl wij beiden alles weten van computerprogramma’s, een aanwijzing zijn dat wij allebei nerd zijn? 😉
Kom eens langs op mijn kamer, dat communiceert eenvoudiger dan via het web!
Huub schreef op 7 januari 2015 om 16:30
Alan Turing is in de omgang met vrouwen een verkeerd voorbeeld, omdat hij homoseksueel was.
K schreef op 7 januari 2015 om 16:38
Hoi Frits. Je column heeft een sterke kern, maar er worden mijns inziens twee uitspraken gedaan die ietwat sociaal onhandig zijn en misinterpretaties mogelijk maken.
Ten eerste stel je dat de definitie van ‘nerd’ enorm is opgerekt (volledig mee eens) en dat de huidige definitie per definitie verkeerd is, omdat het niet strookt met een oudere definitie. Voor termen in een natuurlijke taal bestaat er niet zoiets als een absolute definitie, maar wordt deze altijd ingevuld door cultuur. De verbreding en popularisering van de term hebben ertoe geleid dat meer mensen zich er met een zekere trots mee zijn gaan identificeren. Je probeert een onderscheid probeert te maken tussen ‘echte nerds’ en de rest, maar kennelijk voelen sommige nep-nerds zich toch aangesproken. Overigens is het voor ‘echte nerds’ een zegen dat een stigmatiserend label steeds positiever wordt opgevat.
Daarnaast stel je dat ‘echte nerds’ van bèta en techniek houden, of nog specifieker, van formules en computerprogramma’s. Dat is onvolledig. Nu kan elke eerstejaars informatica die Beweren en Bewijzen heeft gehaald haarfijn uitleggen waarom je uit dit gegeven niet kunt bewijzen dat een wiskundige of informaticus waarschijnlijk een ‘echte nerd’ is, eventueel zelfs in wiskundige notatie, toch is er altijd deze associatie die weer wordt benadrukt. Ik ken echter echte nerds (Wikipedia-definitie) die Star Wars, fantasy comics en games waarderen, maar intussen rechten studeren en niks met formules of computerprogramma’s hebben. Die subcategorie bestaat ook nog en beslaat misschien zelfs een grotere groep. Ten slotte schrikt het feit dat er echte nerds rondlopen bij wiskundige/informatica (we zijn eerlijk en ontkennen het dus niet) nog altijd vrouwelijke studenten af en is het van belang om, waar deze associatie gemaakt wordt, altijd extra te benadrukken dat “een paar” ook echt maar een paar is. (En dat het er gemiddeld bij scheikunde erger aan toe gaat.)
Wie Niet? schreef op 7 januari 2015 om 20:12
http://www.wikihow.com/Tell-the-Difference-Between-Nerds-and-Geeks
Deze column gaat tamelijk duidelijk uit van “nerds”, terwijl de personen die u beschrijft, meer van doen hebben met “geeks”.
Teun Dings schreef op 7 januari 2015 om 23:06
Als wiskundestudent en trotse nerd onderschrijf ik deze reactie 😉
Verder – en dat vindt Frits waarschijnlijk jammer – leidt deze discussie nogal af van de boodschap die hij probeert over te brengen. Mede veroorzaakt door de headline die Vox twittert (“echte nerds trekken zich terug uit de seksuele arena”), gaat het niet over het verhaal van Aaronson. Om daarop te reageren: het is niet onvoorstelbaar dat er studenten rondlopen die afgeschrokken worden door de impliciete norm qua man-/vrouwinteractie, net als Aaronson. Idioot dat hij om zijn eerlijkheid en kwetsbaarheid wordt zwartgemaakt.