Ben ik nou toch nog cynisch geworden op mijn oude dag, omdat ik me vooral erger aan zo’n verklaring van de Nederlandse universiteiten over de aanval op Oekraïne? En niet omdat er een woord verkeerd in zou staan hoor, maar vanwege het compleet gratuite gebaar. Iedereen en zijn moeder (behalve Thierry en zijn bruingehemde tribunaalfanboys, natuurlijk) heeft zich in de afgelopen dagen zo ver gedistantieerd van Poetin dat, als je je nu nog vérder wil distantiëren, je zo weer op het Rode Plein terechtkomt.

‘Geschokt’, ‘verschrikkelijk’, ‘we leven mee met eenieder die hierdoor getroffen wordt’ – wat hebben we eraan? En, wie zijn die ‘Nederlandse universiteiten’ die zo geschokt zijn? Zijn dat de besturen? De medewerkers? Mij is niets gevraagd – dus de universiteitsbladcolumnisten zijn het in ieder geval niet, hoewel ik heus ook geschokt ben.

En betreft het hier alle universiteiten, wat de term ‘de Nederlandse universiteiten’ wel doet vermoeden – maar hoe zit het dan met Leiden, die afdeling waar het gros van Thierry’s aanhang vandaan komt, diezelfde Thierry die meent dat Poetin weinig anders kon en gedwongen werd aan te vallen door onze omgang met Oekraïne en de EU? Hoort die afdeling ook bij de geschokte universiteiten, of biedt deze als laatste dapper weerstand?

Ik vraag me dus af, wat moet je ermee, met zo’n verklaring? Natuurlijk is het goed dat de Nederlandse universiteiten proberen hun collega’s en studenten in en uit het getroffen gebied te ondersteunen – maar waarin? Wat kunnen wij in vredesnaam bieden behalve deze morele verontwaardiging en een verbale afstraffing voor Rusland – maar moet die ook de Russische academische wereld gelden of alleen de machthebbers?

Moeten wij niet, net zoals de Formule 1 en de UEFA op hun terrein, samenwerking met de Russische universiteiten opschorten – of is dat juist contraproductief? Is de Russische academische wereld niet ook heel hard nodig om bij te dragen aan ‘een betere wereld’ en om zich ‘in te zetten voor vrede, respect en (academische) vrijheid’?

De verklaring, kortom, roept meer vragen op dan ze antwoorden geeft. En daarmee is ze in mijn ogen vooral bedoeld om te laten zien hoe goed wij, de Nederlandse academische gemeenschap, deugen. Op die ene Leidse afdeling na, dan.

Lees alle columns van PH neutraal