‘Is there a useful line to draw between permissible forms of physical enhancement and forms of it that amount to cheating? Does physical enhancement really contravene the ‘ethos’ of sport?’ Aldus Julian Savulescu en consorten in het twee jaar terug verschenen Enhancing Human Capacities. Mijn collega Laurens Landeweerd leverde ook een bijdrage aan die filosofische turf over mensverbetering in al zijn modaliteiten. En wel over het syndroom van Asperger, bipolaire stoornissen en welbevinden. Aangezien Laurens diepzinnig mijmert over het zich fysiek op allerlei manieren verbeterende subject, verzorgde hij afgelopen vrijdag een bijdrage aan mijn cursus sportfilosofie. Hij wist zijn abstracte titel Enhancing disabilities: transhumanism under the veil of inclusion – Disability or extraordinary talent? in een oogwenk handen en voeten te geven. Ten eerste via Francesco Lentini, de legendarische three-legged football-player . Die maakte aan het begin van de twintigste eeuw furore op de Coney Island fair ground, naast de Siamese tweeling en de bebaarde vrouw. Leuk voor een freak show, maar was die driepoot nu op keper beschouwd een echte voetballer of niet? Ten tweede voerde Laurens de andere kant van het sportieve grensgevallenspectrum op: juist het  gebrek aan essentiële sportnoodzakelijke lichaamsonderdelen. Ofwel Oscar – The Bladerunner – Pistorius, de supersprinter zonder onderbenen, die een paar maanden terug zijn covergirl al dan niet per ongeluk naar de eeuwige jachtvelden heeft geschoten. Mag die nu wel of niet aan de gewone Olympische Spelen meedoen? Daarna noemde Laurens ook nog nagenoeg alles wat daar tussen zit qua al dan niet toegestane mensverbeteringstechnologie. Van supersonische racefietsen en dito sportschoeisel tot amfetamine, EPO en gendoping. Verschillen wetenschappelijk onderbouwde trainingsprogramma’s en op maat gesneden diëten en doping fundamenteel of slechts gradueel van aard? Trouwens, waarom staat cannabis op de zwarte sportlijst, terwijl je er wel beschouwd alleen maar suf van wordt? En waarom zorgden de kunstmatige springveren onder Pistorius voor zo veel ophef en de heupprothese waar de later als dopingzondaar ontmaskerde Floyd Landis de Tour de France van 2006 op won niet? Waarom investeert de maatschappij zonder er een woord aan vuil te maken enorm veel in zogeheten superatleten, terwijl de mindere, zichtbaar gemankeerde Goden die een gooi naar eeuwige roem doen met behulp van prostheses of verboden fruit steevast voor verantwaardiging zorgen? In Laurens’ wijze frasering: ‘In the case of disabilities, one wants to eradicate abnormalities by equalising on the basis of ‘sameness’, while in the case of super-abilities we support abnormalities.’ Daar kunnen niet alleen de studenten sportfilosofisch mee vooruit.

Lees alle columns van Mark Merks