Het lijkt mij eerlijk gezegd geen pretje als je vakgebied altijd alleen maar negatief in het nieuws komt. Nu staat mijn eigen vakgebied er momenteel ook niet al te florissant op, maar dat heeft meer te maken met de tijdgeest dan met wetenschappelijke prestaties. In het huidig tijdsgewricht is politicologie een linkse hobby, en al helemaal als die wordt uitgeoefend in Havana aan de Waal. Een linkse hobby in de linkse kerk – afgeserveerd dus door het rechtspopulisme.

Maar je hebt ook van die vakken die per definitie in het verdomhoekje lijken te zitten, althans, waar de maatschappelijke waardering veel minder met de politieke waan van de dag te maken heeft – als we even de ‘ik ben okee, jij bent okee’-jarenzeventigperiode buiten beschouwing laten. De psychologie bedoel ik natuurlijk. Nu maakten wij ons als politicologiestudenten al vrolijk over het wetenschappelijk gehalte van onze collega’s in de psychologie, die in onze ogen toch voornamelijk bezig waren om ratten middels een impuls te leren een rondje linksom te laten draaien. Lukte dat, dan kon je er zelfs op promoveren, en als je op het lumineuze idee kwam om eens te proberen of ze ook rechtsom konden draaien, dan zat er warempel nóg een doctorstitel voor iemand in. Wat gechargeerde beeldvorming uiteraard, maar zo zagen wij de psychologen in opleiding.

Doorgaans waren ze overigens wél goed in statistiek, maar afgelopen week bleek dan ook wel waarom: dat moet je blijkbaar wel zijn om de uitkomsten een zodanige draai te geven dat het onderzoek iets oplevert. Heeft de psychologie eerst ternauwernood de fraude van Diederik Stapel c.s. overleefd, blijken nu van vrijwel geen enkele publicatie de conclusies overeind te blijven als het onderzoek nog eens wordt overgedaan. Schokkende informatie voor menigeen – maar eigenlijk niet voor ondergetekende. En dat komt niet doordat ik zo’n enorme visionair ben ofzo, maar door mijn eigen proefschriftonderzoek, naar een van de eerste psychologen in Nederland. Die zag aan het begin van de twintigste eeuw al in dat het gedrag van mensen weliswaar te meten was, maar zeker niet te voorspellen. Dat moest de psychologie dan ook maar niet doen, raadde de grondlegger van het Psychologisch Lab in Nijmegen aan. Hadden ze maar beter naar hem geluisterd…

Lees alle columns van PH neutraal