‘Natuurlijk wordt elke kernproef groots gevierd! Waren jullie dan ook niet verheugd?’ vraagt een trotse Noord-Koreaanse gids aan me als we door het Moran Hill park van Pyongyang lopen. ‘Dankzij onze geweldige wetenschappers lopen we technologisch voorop in de wereld.’

Onderzoekers worden in Noord-Korea – officieel: DPRK – op handen gedragen. Ze hoeven dan ook niet in dienst, een ongekend privilege. Ook is er weinig publicatiedruk. Een snelle vergelijking op PubMed levert 32 hits op voor ‘DPRK’, tegen 403.105 voor ‘Netherlands’.  Vol trots opende Kim Jong Un himself in 2015 de futuristische Mirae Scientists Street in de hoofdstad: veelkleurige hoogbouw en megalomane standbeelden die doen denken aan afleveringen van de Jetsons. Woon- en werkplekken voor wetenschappers – cadeautje van de Noord-Koreaanse Arbeiderspartij.

Toch zou ik natuurlijk voor geen goud met de Noord-Koreanen willen ruilen. Als slaaf van het regime staat het leven van een onderzoeker in het teken van de Juche-ideologie van de grote leider Kim il Sung: een volledig zelfvoorzienend land worden. Dus werk aan de winkel om de nucleaire wapenkracht uit te breiden of eigen iPads te maken. Niks academische vrijheid. Bovendien, als je als toerist het stiekem meenemen van een vlag al met de dood moet bekopen, dan zal het falende wetenschappers niet veel beter vergaan. Publish or perish nemen ze hier nogal letterlijk.

Maar hoeveel beter is het in het Westen eigenlijk? Hier pakt de Arbeiderspartij juist 100 miljoen per jaar van universiteiten af, en is de autoriteit van de wetenschap lang niet meer vanzelfsprekend. Er is zelfs sprake van een heuse gezagscrisis, stelde politiek commentator Martin Sommer dit weekend nog dramatisch in de Volkskrant. In de post-truth samenleving hebben wetenschappelijke feiten het zwaar.

Daar komt nog bij: zijn onderzoekers hier ook niet slaaf geworden van het systeem? Van van buitenaf opgelegde wetenschapsagenda’s, subsidieverstrekkers, H-indexen, outputindicatoren, publiek-private samenwerkingseisen en valorisatieverwachtingen? Hoeveel academische vrijheid is hier feitelijk nog?

Zolang publish or perish hier slechts figuurlijk blijft, verkies ik het Westerse systeem uiteindelijk toch sterk boven het Juche-systeem. ‘Niet iedereen in het Westen is onverdeeld blij met technologische vooruitgang’, antwoord ik mijn Noord-Koreaanse gids dan ook maar diplomatiek.

Lees alle columns van Stan van Pelt