Wanneer je het als student niet eens bent met de uitslag van een tentamen, een uitspraak van de examencommissie of een bindend studieadvies dan kun je hier tegen in beroep gaan bij het College van Beroep voor de Examens (CBE). In 2013 gebeurde dit bij onze universiteit 46 keer en dat is relatief heel weinig.

Via internet heb ik geprobeerd te achterhalen hoe vaak er bij andere universiteiten beroep is aangetekend. De meeste CBE’s hebben tegenwoordig keurige websites waar de beroepsprocedure wordt uitgelegd en je jaarverslagen kunt vinden en (geanonimiseerde) uitspraken. Het aantal beroepen heb ik vervolgens genormaliseerd voor het aantal studenten per universiteit. In het onderstaande lijstje staat het aantal beroepen per duizend studenten in 2013 voor zeven universiteiten:

Voor een volledig lijst zou meer onderzoek nodig zijn en deze columns schrijf ik ook maar in mijn vrije tijd. Maar het is duidelijk dat onze universiteit het erg goed doet in de ‘CBE-ranking’. Overigens is er een goede kans dat de technische universiteiten, waarvan ik de gegevens niet op internet kon vinden, het nog beter doen dan Nijmegen: bèta’s en techneuten gaan van nature niet zo snel in beroep.

Ik vind dat we als universiteit best trots mogen zijn op het lage aantal beroepen bij het CBE, en dat de positie in de CBE-ranking iets zegt over de kwaliteit van ons onderwijs. Wanneer studenten in beroep gaan dan is er vaak (niet altijd!) echt iets misgegaan bij het onderwijs of bij een beoordeling, en zijn studenten oprecht verontwaardigd over het optreden van een examinator of een examencommissie. Kort door de bocht: als het onderwijs een rommeltje is zal dit leiden tot meer beroepszaken. Daar waar de Elsevier-lijst vooral meet hoeveel studenten tevreden zijn over hun opleiding, zegt de CBE-ranking iets over het percentage studenten dat echt ontevreden is.

Eigenlijk is elke beroepszaak er een teveel. Wanneer een student in beroep gaat wordt daarom eerst gekeken of er toch niet een minnelijke schikking mogelijk is. In de meeste gevallen lukt dit. In 2013 heeft het Nijmeegse CBE uiteindelijk uitspraak gedaan in veertien beroepen. De zittingen van het CBE zijn vaak buitengewoon interessant omdat beide partijen een punt hebben.

Een mooi voorbeeld is een recent beroep van een studente die een gecombineerde afstudeerscriptie wilde schrijven voor haar studie Planologie in Nijmegen en haar studie Real-Estate Management and Development in Eindhoven. De studente had al begeleiders gevonden in Nijmegen en Eindhoven die enthousiast waren over haar project, en de examencommissie in Eindhoven was ook positief. De Nijmeegse examencommissie stelde echter dat de studente twee afzonderlijke scripties moet schrijven omdat het beoordelen van een gecombineerde scriptie te complex is. Het CBE mag uitspraken van de examencommissie alleen marginaal toetsen en aangezien de examencommissie bevoegd was om dit besluit zo te nemen is het beroep ongegrond verklaard. Maar het is wel jammer dat daar waar onze universiteit juist streeft naar excellentie en meer samenwerking met andere universiteiten, een excellente studente die zo’n samenwerking wil opzetten daarbij niet gesteund wordt.

Lees alle columns van Frits Vaandrager