Taalfouten
Ik krijg het met mijn stomme kop toch vrijwel elk jaar wel weer voor elkaar om een vak te doceren waarin de studenten ter afsluiting een werkstuk moeten produceren. En, ondanks het feit dat er standaard iemand van het Academisch Schrijfcentrum langs komt voor een wervend praatje, moet ik me steeds maar weer door pagina’s vol slecht lopende zinnen en andere taal-, spel- en stijlfouten heen worstelen. Daarbij doet het er niet zo godsgruwelijk veel toe of het bachelor- of masterstudenten betreft – de taalbeheersing van de gemiddelde student is werkelijk abominabel.
Gillend gek word ik ervan, ook van de reactie van studenten op geconstateerde tekortkomingen. ‘U begrijpt toch wat ik bedoel’, is de meest gehoorde tegenwerping. Nou, vaak begrijp ik dus niet wat ze bedoelen. Zo schijnt het behoorlijk moeilijk te zijn om een samengesteld woord ook als zodanig op te schrijven en niet als twee losse woorden, hetgeen de betekenis van het geschrevene nogal eens blijkt te veranderen. De basale regel van stam+t is aan een fors gedeelte van de studentenpopulatie voorbijgegaan. Het geslacht van een woord is doorgaans een onoplosbaar enigma, het blijkt bijzonder lastig te zijn om een juiste keuze te maken tussen de aanwijzende voornaamwoorden ‘die’ en ‘dat’, de vergrotende trap wordt vrijwel zonder uitzondering gevolgd door het onjuiste ‘als’, zinnen vliegen van tegenwoordige naar verleden tijd en weer terug en meervouden en enkelvouden worden at random in een zin geknikkerd.
Het trieste is dat het de gemiddelde student niet lijkt te interesseren, hetgeen alleen maar triester wordt wanneer je bedenkt dat ik voornamelijk doceer aan de Letterenfaculteit. Letteren, waar taal het belangrijkste instrument is van de wetenschap. Letteren, waar het verhaal, het woord centraal staat. Soms denk ik dat ik door een wrede speling van het lot alle verzamelde dyslectici in mijn collegezaal heb gekregen – die ook nog eens niet in staat blijken te zijn het rode stippellijntje van de spellingscorrectie waar te nemen.
Mijn jaar begon dus lekker met dit fijne nakijkwerk. Het leverde wel een voornemen op: het volgende eindproduct wordt multiple choice. Kunnen ze hooguit hun naam nog verkeerd schrijven.
Lees alle columns van PH neutraal
Steven den Boer schreef op 16 januari 2014 om 11:06
At random is met een t: http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/1303/
Over naam verkeerd schrijven gesproken: pH-neutraal is met een kleine letter p en een streepje.
Misschien toch maar een andere faculteit kiezen?
Steven den Boer schreef op 16 januari 2014 om 11:25
En dat de redactie van Vox zojuist ‘ad’ naar ‘at’ heeft gewijzigd, is een mooie bevestiging van wat studenten al zeiden: we begrijpen toch wel wat je bedoelt hoor pH-neutraal!
Lydia schreef op 16 januari 2014 om 11:40
Muphry? Hand in eigen boezem, Steven …
Lydia schreef op 16 januari 2014 om 11:42
Oh oeps, klikken kan geen kwaad.
J_Meijerink schreef op 16 januari 2014 om 11:27
Beste Steven. Inderdaad, we hebben het aangepast. Wel zo netjes, toch? Over de spellingswijze van eigennamen:
http://taalprof.blogspot.nl/2013/09/wie-kan-zijn-eigen-naam-nog-schrijven.html
Steven den Boer schreef op 16 januari 2014 om 11:35
Yep. Namen kan je niet verkeerd schrijven. Daarom is Radboudumc heel normaal, heten er meisjes ‘Mellenie’ en mag VOX met allemaal hoofdletters. Maar wanneer copulerende mieren en grammarnazi’s elkaar ontmoeten, zijn dit de onderwerpen. Het is echter jammer dat een docent de gehele faculteit Letteren generaliseert door te verwachten dat iedereen zich richt op taal en correcte spelling. Dus bij FNWI zijn spelfouten geen probleem?
Student schreef op 16 januari 2014 om 11:43
Grammar Nazi is los en met twee hoofdletters. Over hoofdletters gesproken: dat geldt ook voor Faculteit Letteren.
Steven den Boer schreef op 16 januari 2014 om 12:23
Ik dacht dat Engelse woorden met spatie in Nederlands aan elkaar zijn? http://beterspellen.nl/website/index.php?pag=91 En nee: faculteit moet met een kleine letter. http://www.ru.nl/raakradbouds/taalafspraken/radbouds/hoofdletters/
Stan schreef op 16 januari 2014 om 13:01
Het is nog altijd de faculteit der Letteren. Bovendien gaat het zoals Lydia al zegt inderdaad over het lage basisniveau dat aanwezig lijkt te zijn. Je mag best hoger verwachten van aankomende academici. Volgens mij blijkt uit deze discussie overigens dat Steven goede spelling en grammatica juist wel belangrijk vindt, dus ik ontwaar een zekere paradox hier.
Student2 schreef op 16 januari 2014 om 14:03
En hier gaat het dus mis bij jullie lettergeschoolde mierenneukers. In plaats van op het punt van de spreker reageren wordt er alleen gekeken naar de spelling. Aan de andere kant kan ik me dat ook wel voorstellen, als jullie wel iets konden dan zat jullie affiliatie niet bij de faculteit der Letteren/Faalhazen. Het doel heiligt misschien niet de middelen, maar de middelen (spelling) zijn niet heiliger dan het doel (begrip/punt). Ik zet het voor de volledigheid er maar even bij, want ik heb niet het vertrouwen dat basale logica iets is waar de gemiddelde letterenstudent/medewerker kaas van heeft gegeten.
Nescio schreef op 16 januari 2014 om 16:03
Ik beproef bij Student2 een zekere arrogantie ten opzichte van ‘de Letteren’ en onbegrip van de wezenlijke relatie tussen taal en wereld (prachtig geïllustreerd door Niek Janssens laatste column, http://www.voxweb.nl/mezelf/), dus ik gok dat het hier een bètastudent betreft. Als we toch lekker generaliseren.
Begrip en spelling/vorm zijn innig verbonden, pak er een willekeurig gedicht bij om dit te zien. Spelen met taal vraagt creativiteit en intuÃtie, niet voor niets hebben computers hier nog weinig kaas van gegeten, in tegenstelling tot het doen van berekeningen waarbij geen ruimte is voor interpretatie of betekenisgeving.
Lydia schreef op 16 januari 2014 om 11:49
Waar ga je eigenlijk zo op ‘af’, Steven? Een column is vaak bedoeld om zaken aan de kaak te stellen, waarbij overdrijving een geëigend stijlmiddel is. Welk punt wil je maken door de auteur af te rekenen op één spellingsfoutje? Dat doet hij bij zijn studenten ook niet, maar blijkbaar zijn de teksten echt niet op het niveau geschreven dat je van studenten op de universiteit mag verwachten. Of is jouw mening dat grammatica, spelling en stijl helemaal niet belangrijk zijn?
Steven den Boer schreef op 16 januari 2014 om 12:03
Met mijn eerste reactie laat ik zien hoe onzinnig het is om iemand af te rekenen op één of meerdere spelfouten. Waar ik op ‘afga’ is dat ik de bredere boodschap van de column (studenten mogen geen taalfouten maken en al helemaal niet op de vakultijd Ledteren) grote onzin vindtdt.
Lydia schreef op 16 januari 2014 om 12:43
Zoals ik al schreef is de boodschap niet: ‘studenten mogen geen fouten maken.’ De boodschap luidt: ‘van studenten mag een bepaald basisniveau verwacht worden wat betreft schrijfvaardigheid.’ Lijkt me geen absurde eis, aangezien dat niveau al vanaf de basisschool onderwezen is en studenten een relatief hoog cognitief niveau hebben.
Lydia schreef op 16 januari 2014 om 12:44
En waarom is het raar om te verwachten dat juist studenten letteren vaker een goed taalgevoel hebben dan studenten van andere faculteiten?
E. Jansen schreef op 19 januari 2014 om 11:00
Mooie discussie. Dank Steven voor het aandragen van deze stroman-redenering!
Bertha schreef op 16 januari 2014 om 12:14
Ik ben met eens met PH. Woorden die je zelden gebruikt, vooruit, maar d/t fouten zoals ‘ik wordt’ komen écht te vaak voor. Goed dat daar naar gekeken wordt, want als afgestudeerde kun je je dat zeker niet meer veroorloven. En toch gebeurt het dan ook nog (te) veel.
Column: Hoge zuurgraad « ANS-Online schreef op 21 januari 2014 om 14:21
[…] even goed beheerst. D/t-fouten, spatieziekte, geen hoofdletters, noem maar op. In zijn recente column op Voxweb doet docent en onderzoeker ‘PH neutraal’ hier dan ook terecht zijn beklag over. Van studenten […]
Publiek | Nederlands (en andere talen): hoe, wat, wanneer, waarom schreef op 18 februari 2014 om 11:31
[…] een blog over de vaststelling dat de studenten van de blogschrijver veel heftiger reageren op een vorige blog, waarin de schrijver zijn ergernis over de taalfouten van diezelfde studenten uit, dan op al zijn […]
‘Studenten maken veel taalfouten’ – Nultweevier.nl schreef op 10 augustus 2014 om 18:43
[…] vast te stellen. Eerder bleek al dat docenten zich behoorlijk kunnen ergeren aan de vele taalfouten die studenten […]
‘Studenten maken veel taalfouten’ – Nultweevier.nl schreef op 12 augustus 2014 om 09:55
[…] objectief vast te stellen. Eerder bleek al dat docenten zich behoorlijk kunnen ergeren aan de vele taalfouten die studenten […]