Vorig jaar was rechtsgeleerdheid de populairste studierichting in Nederland. De Keuzegids Universiteiten ziet een mogelijk verband met de coronapandemie. Enerzijds omdat ‘de aandacht voor de toeslagenaffaire en de discussie over de Nederlandse rechtsstaat in tijden van crisis het belang van het vak heeft benadrukt’. En anderzijds is rechtsgeleerdheid altijd al een studie die veel mensen trekt die twijfelen welke studie ze moeten kiezen. De beperkte oriëntatiemogelijkheden door de pandemie kan dit effect versterkt hebben. ‘Dan maar rechten’, is kennelijk de gedachte bij een deel van de rechtenstudenten.

Afgelopen zaterdag gaf ik de voorlichting (voor notarieel recht) op de open dag van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid. Toen ik tijdens mijn verhaal het curriculum presenteerde, dacht ik nog dat je echt gemotiveerd moet zijn om rechten te gaan studeren. Er zitten een aantal vakken in het curriculum waar je echt je tanden in moet zetten. Maar als je eenmaal je bul binnen hebt, dan ligt de wereld voor je open. Naast de klassieke beroepen als rechter, notaris en advocaat is er een scala aan beroepsmogelijkheden. In mijn presentatie liet ik dan ook trots de foto’s zien van twee van onze afgestudeerden: een model en een dj. Nog meer trotse gevoelens: nu blijkt ook nog dat notarieel recht in Nijmegen op de eerste plaats staat en een medaille krijgt in de Keuzegids. Tijd voor taart.

Ik was destijds wel een bewuste rechten-kiezer. Vol verwondering stapte ik de wereld van de interessante verhalen binnen. Veel van de arresten uit mijn eerste jaar kan ik me nog herinneren. Een van mijn favoriete was het arrest Hoornse taart, van de Hoge Raad van 19 juni 1911. In die rechtszaak ging het om Johannes Beek uit Haarlem die wraak wilde nemen op Willem Markus. Hij kocht daarom een taart waarin hij een flinke dodelijke portie rattengif deed. Daarna stuurde hij de taart naar het huis van Markus in Hoorn. Niet Willem at van de taart, maar zijn echtgenote en het dienstmeisje. Zijn echtgenote overleed na het eten van de taart; het dienstmeisje werd ernstig ziek maar overleefde het wel. De vraag die centraal staat in dit arrest is of Johannes Beek schuldig is aan moord op de echtgenote en poging tot moord op het dienstmeisje. Ik had er nog nooit over nagedacht, maar ik ging hierdoor heel anders naar het recht en ook naar taart kijken.

Ben jij of ken jij iemand die rechten wil gaan studeren? Dan hier een dikke tip: koop voor hem of haar het boek De zweetvoetenman van Annet Huizing. Aan de hand van waargebeurde verhalen (onder meer die van de Hoornse taart) reis je als lezer door de wereld van het recht. Het boek eenmaal uitgelezen, is er een bewuste rechten-kiezer geboren.

NB. Johannes Beek werd veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf wegens moord op de echtgenote en poging tot moord op het dienstmeisje. Johannes stelde dat er slechts sprake was van poging tot moord op Willem Markus; hij had niet de intentie de echtgenote te vermoorden of het dienstmeisje wat aan te doen. Voor moord moet er sprake zijn van opzettelijk handelen en volgens Johannes was er geen opzet in het spel tegenover de echtgenote en het dienstmeisje.

Volgens de Hoge Raad wist Johannes echter dat degene die van de taart zou eten, zou komen te overlijden. Hiermee heeft hij de kans aanvaard dat anderen dan Willem zouden overlijden door het eten van de taart, waardoor er sprake is van voorwaardelijke opzet.

Lees alle columns van Lucienne van der Geld