Ingenieurs, data-analisten en docenten Duits: we hebben er te weinig van. Werknemers in de laatste categorie zijn zelfs zo schaars dat de Universiteit Leiden een speciale master lanceerde onder de naam ‘Toch leraar Duits’. Alsof, bij gebrek aan een goed excuus, je opeens naamvallen staat te doceren voor een groep pubers. Maar nu we in de kranten lezen over allerlei tekorten op de arbeidsmarkt, horen we weinig over een groep waar we straks ook grote behoefte aan hebben. Ik heb het over theologen.

Vorige week werd de Theoloog des Vaderlands en zijn jongere variant verkozen. Allebei hebben ze een Nijmeegs tintje: monnik Thomas Quartier is hoogleraar aan onze universiteit, studente Tabitha van Krimpen deed hier haar bachelor theologie. Nomen est omen, want Van Krimpen hoort bij een slinkende groep. Veel studenten theologie zijn er niet meer.

Is dat erg? Net als het aantal theologen daalt toch ook het aantal kerkgangers? Dus welke vraag – in economische zin – dienen ze nog? Binnen de Protestantse Kerk Nederland (PKN) is over tien jaar de helft van de huidige predikanten met pensioen. Tegelijkertijd zal dan “maar” een kwart van de leden verdwenen zijn. Verder zullen veel gemeenten kleiner worden, maar zich niet direct opheffen. Kortom: er zijn straks veel te weinig voorgangers om de kerken te bedienen.

De katholieken kampen al langer met een priestertekort, maar zij hebben als voordeel dat ze internationaal kunnen werven. Nu staan Nigeriaanse herders en Colombiaanse padres hosties uit te delen aan Brabantse bejaarden. Het is de ironie van de geschiedenis. Ik wacht met smart op het moment dat een Indiase missionaris met een bijl een eikenboom gaat omhakken tussen alle heidense snuisterijen op Paraview Nijmegen. Hup herkerstening!

Het land dat de priesters aantreffen, heeft hen namelijk hard nodig. Want los van de vraag in economische zin, gaat theologie juist om ‘ultieme vragen’, zo vertelde Quartier aan Vox. En op die vragen hebben Nederlanders geen antwoord. In zijn boek On Purpose omschrijft socioloog Paul Froese het rijke en seculiere Nederland als een ‘hothouse for meaninglessness’. In een internationale enquête van Gallup gaf 27 procent van de Nederlandse respondenten aan dat hun leven geen zin heeft – het hoogste percentage ter wereld.

Religie is niet het enige antwoord op betekenisloosheid, zo betoogt Froese. Zelfs ontkerkelijkt Zweden heeft met 11 procent nihilisten nog verrassend veel zin in het leven. Verder blijken vooral Nederlandse armen en ouderen hun leven als betekenisloos te ervaren. Zinloosheid moet je dus in eerste plaats bestrijden met armenzorg en bejaardenhuizen. Maar godsdienst kan ook geen kwaad. Kerken bieden hun leden en bezoekers inspiratie voor een socialer, mooier en, ja, zinvoller leven.

Theologen leveren dus zin, maar ze krijgen het ook nog eens. Uit onderzoeken naar hoe werkenden hun baan ervaren, blijken geestelijken hun beroep het zinnigst te vinden. Misschien is het dus tijd dat de Radboud een nieuwe master lanceert: ‘Toch theoloog’.

Lees alle columns van Adriaan Duiveman