Even eerlijk. Heb jij je de afgelopen drie dagen geschoren? En die trainingsbroek en hoodie, hoelang heb je die al aan? Meso-Amerikaanse olmekenkrijgers zouden zich ooit hebben uitgedost als jaguars met het idee dat ze dan net zo krachtig waren op het slagveld als deze katachtigen. Maar als je wordt wat je draagt, wat zegt die stoffen chillcocon met chipskruimels dan over jou?

Voor diegenen onder ons in de geprivilegieerde situatie dat ze nu thuis kunnen werken, is het even wennen. Ik heb het beste thuiswerkberoep dat er is: als cultuurhistoricus heb ik geen proefpersonen of lab nodig voor mijn onderzoek. Ondertussen hebben erfgoedinstellingen de afgelopen jaren veel van hun materiaal gedigitaliseerd. Daarom kan ik met mijn laptop op schoot door meters archiefmateriaal heen klikken en inzoomen op schilderijen alsof ik mijn neus er tegenaan zou drukken. Het is supermakkelijk. Misschien iets te makkelijk, zelfs.

Een collega gaf toe dat ze de afgelopen week al twee dagen vanuit bed had gewerkt. Een andere bevriende academicus vertelde met enige trots dat hij laatst een digitaal college had gegeven met onder de tafel enkel zijn onderbroek aan. ‘Niemand heeft zoiets door, fantastisch toch?,’ zei hij enthousiast. Dit gebeurt er als we de deur niet uit mogen. We mogen gelukkig zijn als mensen nog hun trainingsbroek aantrekken.

Ik probeer me nog elke dag in mijn kantooroutfit te hijsen, inclusief overhemd op Formal Friday. Die trainingsbroek, dat is voor mij een stoffen Dementor die al mijn productiviteit en concentratie uit mij zuigt. Tot nu toe was dat enkel een gevoel, maar via een podcast stuitte ik op onderzoek dat mijn theorie bewees.

Managementwetenschappers van de Amerikaanse Northwestern University trokken proefpersonen een witte jas aan en lieten hen een aantal ingewikkelde taken uitvoeren. Tegen een deel van de groep zeiden ze dat de witte jas een schildersjas was, tegen een ander deel zeiden ze dat ze een doktersjas droegen. Wat bleek: de doktersjasgroep presteerde significant beter op de taken. Ze voelden zich even een slimme dokter, en gingen hier ook naar presteren. ‘Enclothed cognition’ noemden de onderzoekers het. Het effect bleek later ook te werken voor het formele herenpak: mannen in strak driedelig bleken beter in staat te zijn tot abstract denken dan mannen in casual kleding.

Die olmekenkrijgers hadden dus iets door: je wordt wat je draagt. Kortom, academici, trek die trainingsbroek uit, en de chino aan.

Lees alle columns van Adriaan Duiveman