In deze tijd van feitenvrije politiek waar je, gezien het presidentschap van Trump, behoorlijk ver mee kunt komen, vraag ik me af of we dat niet kunnen gaan extrapoleren. Waarom zou alleen een populistische politicus zonder enige empirie mogen opereren, sterker nog, de empirie gewoon kunnen ontkennen? Het lijkt me heerlijk om bewijsbare onwaarheden – of zelfs bewezen onwaarheden, zoals op video vastgelegde eerdere uitspraken – zonder blikken of blozen af te kunnen doen met een simpel ‘WRONG’, ‘never said that’ of ‘I never mocked that disabled reporter’. Want blijkbaar maakt de waarheid niet zo veel uit. Het gaat, zoals het ernaar uitziet, veel meer om de emotie van de boodschap dan om de feitelijke waarheid ervan.

Dat principe lijkt mij stevig toepasbaar in de wetenschap. De gemiddelde geleerde, zeker als hij/zij van de bèta-kant afkomstig is, heeft tegenwoordig namelijk niet veel prettigs te melden. De opwarming van de aarde, milieuvervuiling, biologische voetstappen, opgerakende fossiele brandstoffen, noem maar op. Maar ook alfa- en gammawetenschappers brengen doorgaans niet het mooiste, zeker niet als ze zich, zoals ik placht te doen, met politiek bezig houden. Of met religie. Weinig meer dan ellende. Tenminste, als die domme geleerden zich aan de feiten zouden houden. En dat hoeft natuurlijk helemaal niet. Zou zelfs enorm dom zijn. Want de mensen die gaan over het betalen van de wetenschap, die zitten helemaal niet op feiten te wachten. Dat laten politici elke dag weer zien – en de mensen die op hen stemmen nog veel meer.

Laat ik daarom eens een lans breken voor de feitenvrije wetenschap. Wat maakt het uit of theorieën al dan niet bewijsbaar zijn – het gaat erom dat ze een goed gevoel brengen! Dus geen gezeik meer over smeltende ijskappen, toenemende religieuze intolerantie of vrijwel onmogelijke coalities. Zeg gewoon dat we alles op kunnen lossen, als we maar willen, en dat het sowieso alleszins meevalt of zelfs helemaal niet bestaat. En als het dan toch mis gaat, ontkennen we gewoon dat we ooit iets anders hebben gezegd. Make Science Great Again – ik voorzie een grootse toekomst. Wat zeg ik, huuuuge!

Lees alle columns van PH neutraal