Ook ik draag deze week het rode vierkantje, samen met duizenden studenten en collega’s aan Nederlandse universiteiten. We volgen daarmee de oproep van Wetenschappelijk Onderwijs in Actie om te laten zien dat het hoger onderwijs nu echt ‘vierkant in het rood’ staat. Daar zijn we beland na jaren van beleid gericht op afremmen van uitgaven, terwijl de studentenaantallen mateloos bleven groeien. Het hoger onderwijs kan niet langer zóveel studenten opleiden zonder dat het ten koste gaat van het onderwijs zelf, van het welzijn van docenten en studenten of van de maatschappelijke opdracht van universiteiten. De grens van de ‘creatieve oplossingen’ en ‘verbeterde efficiëntie’ is bereikt. WOinActie eist het terugdraaien van de huidige bezuiniging (‘doelmatigheidskorting’ in het Orwelliaans) en het herstel van de financiering per student naar het niveau van 2000. Dat zou per jaar 1,15 miljard opleveren, om maar een idee te geven van hoe we langzaam zijn gaar gekookt.

We dragen dat rode vierkantje ook om aan elkaar duidelijk te maken dat we elkaars moeilijkheden erkennen. Dat ik eindelijk een relatief luxe positie heb, is geen reden om niet publiekelijk de problemen te signaleren van mijn collega’s met wankele contracten, aan meer afgeknepen faculteiten, of kapot gemanagede universiteiten elders. Bovendien moet ook ik dit jaar noodgedwongen en met pijn inleveren op het niveau van mijn onderwijs. Solidariteit is niet alleen een voorwaarde van collectieve actie, het is ook het verstandige besef dat je in de volgende ronde wel eens zelf aan de beurt zou kunnen zijn.

Ik moet ook eerlijk toegeven dat ik dat rode lapje vilt niet dagelijks zonder aarzeling opspeld. De eis van WOinActie voor meer geld vind ik een wat magere agenda, na jaren van onrust aan Nederlandse universiteiten over misbruik van tijdelijke contracten, haperende emancipatie, de groeiende greep van het bedrijfsleven, de heilloze afrekencultuur, doorschietende internationalisering of het schenden van de Balkenende-norm (veelverdieners in de publieke sector). Niettemin is de constante budgettaire krapte het keurslijf waarbinnen deze uitwassen konden groeien. Dus draag ik dat vierkantje deze week – en waarschijnlijk nog veel langer. Niet omdat het genoeg is, maar omdat minder niet meer kan.

Lees alle columns van Willem Halffman