In de aanloop naar het InScience filmfestival (vanaf 4 november) laat Vox verschillende wetenschappers aan het woord over films uit hun vakgebied. Vandaag: sterrenkundige Paul Groot over de top en flop uit ruimtevaartfilms. 

Hoogleraar Sterrenkunde Paul Groot was onder de indruk van de wetenschappelijke inzet van de makers van The Martian. ‘Die film gaat over een bemande missie naar Mars en is daar heel realistisch in. Wat ik bijvoorbeeld waardeer, is de vertraging van twaalf minuten waarmee berichten op Mars aankomen. Dat is wetenschappelijk accuraat en tegelijkertijd maakt het de film heel spannend. De film is natuurlijk niet waterdicht. Zo versnellen ze een ruimteschip door het dicht bij het oppervlak rondeen planeet te laten draaien. In theorie is het mogelijk, maar – ik heb het thuis nog even uitgetekend – in werkelijkheid kan het niet.’

Groot is al sinds zijn natuurkundelessen op de middelbare school ruimtefanaat en hij kent zijn klassiekers. ‘2001: A Space Odyssey is een verbluffende film, hoewel hij wel tergend langzaam is. Ze laten daar bijvoorbeeld heel knap zien hoe een draaiend ruimteschip door de centrifugaalkracht zwaartekracht kan opwekken. En dat voor een film uit 1969!’

Armageddon
In Hollywood wordt er ook genoeg rotzooi gemaakt, vindt de hoogleraar. ‘In Armageddon proberen astronauten een meteoriet die op de aarde afkomt met een kernbom op te blazen. Dat is het domste wat je kunt doen, want zo krijgt de aarde een schot hagel over zich heen. Voor een film met een enorm budget moeten ze toch wel een creatievere oplossing kunnen bedenken?’

Volgens Groot zijn film en wetenschap beide producten van nieuwsgierigheid en creativiteit. ‘We willen weten wat er achter de horizon ligt en fantaseren of redeneren daarover. Filmmakers maken iets uit niets, wetenschappers doen hetzelfde. Creativiteit is essentieel als je verder wilt komen, zowel voor filmmakers als voor wetenschappers.’ / Maarten van Gestel

Deze tekst verschijnt ook in de special van Vox over het InScience filmfestival (4-8 november in LUX). Deze uitgave is vanaf gisteren in beperkte oplage op de campus verspreid en hier digitaal te lezen.