Het is begin juni en de tentamenweek komt er weer aan. De universiteitsbibliotheek zit weer stampvol en overal zie je druk studenten boeken of artikelen herlezen, samenvattingen maken en daarin hele alinea’s geel markeren. Maar is dit wel zo efficiënt?

Om meer inzicht te krijgen in hoe het geheugen werkt, schreef Memrise, een bedrijf gespecialiseerd in geheugentraining, een wedstrijd uit. De opdracht is simpel: bedenk een methode waarmee proefpersonen zo snel en efficiënt mogelijk tachtig woorden uit een vreemde taal kunnen leren. Het is een team van zes Nijmeegse neurowetenschappers gelukt om de finale te halen.

In de testgroep van de Nijmeegse wetenschappers konden de deelnemers, zeven dagen na de training, gemiddeld vijftien woorden meer onthouden dan mensen uit de controlegroep. Hoe ze dat precies voor elkaar hebben gekregen, willen de onderzoekers nog niet vertellen. Gesa van den Broek, promovendus bij het Behavioural Science Institute is een van de zes neurowetenschappers die namens de universiteit meedoen. ‘Veel van het onderzoek is heel specifiek, bijvoorbeeld gericht op het effect van overhoren of tussentijdse feedback. Deze wedstrijd brengt al deze aspecten samen om zo de beste studeermethode te ontdekken.’

‘Samenvattingen maken is niet alleen een tijdsintensieve manier van studeren is, maar ook vrij inefficiënt.’

Inefficiënt
Uit veel empirisch onderzoek blijkt dat samenvatten niet alleen een tijdsintensieve manier van studeren is, maar ook nog eens vrij inefficiënt is. Studenten kunnen veel beter hun kennis toetsen door middel van oefentoetsen. ‘Veel docenten gebruiken PowerPoint slides in hun college. Het is tijdens het studeren efficiënter om aan de hand van de titel van die slides bij jezelf te achterhalen wat daarbij hoort’, aldus van den Broek.

‘Je geheugen is vrij lui. We onthouden dingen aan de hand van de volgorde van onderwerpen of de positie van het begrip op de pagina. Alleen gaan ze op het tentamen niet van hoofdstuk 1 naar 10 vragen stellen, dus is het verstandig om de leerstof te herhalen in andere volgordes.’

Gesa doet zelf onderzoek naar hoe je herhaling van de leerstof het efficiëntst kunt timen. Dit doet zij aan de hand van computermodellen van geheugencurven. Deze curven verschillen natuurlijk per student en per onderwerp. Als vuistregel raadt zij aan om de leerstof te herhalen op het moment dat het aan het wegzakken is, maar nog niet is vergeten. / Steven Huls