2016 loopt ten einde. In een terugblikserie stelt Vox de vraag: hoe liep het af? In het laatste deel Skypen we met Valério Ribeiro, de astronoom die in september van Nijmegen naar Botswana verhuisde om in dat land de allereerste onderzoeksgroep sterrenkunde op te zetten.

In de lokale supermarkt trof hij vorige week opeens de bakjes yoghurt die hij in Nederland zo graag at. Hij kocht de hele voorraad op, drie keer zes desserts. Valério Ribeiro (33) vertrok in september van Nijmegen naar Botswana om daar de allereerste onderzoeksgroep sterrenkunde op te zetten. Maar drie maanden later zit hij nog volop in de opstartfase.

‘De faciliteiten zijn nog niet erg goed’

Het aanbod in de supermarkt is niet het enige wat een beetje tegenvalt. ‘De computer die ik heb gekregen, stelt weinig voor’, vertelt hij via Skype. ‘Ik kan er alleen Word op draaien.’ Ribeiro vertrok naar de Botswana International University of Science and Technology in Palapye, die in 2012 werd gebouwd. De hele campus verkeert vier jaar later nog steeds in de opstartfase, weet hij inmiddels. ‘De faciliteiten zijn nog niet erg goed. Mijn huis hier is groter dan de bibliotheek.’

Op de stoffige campus aan de rand van het saaie dorp moeten niettemin studentenhuizen komen, een stadion, winkelcentra en zelfs een vliegveld. Bovendien heeft Ribeiro de toezegging dat hij een observatorium mag bouwen. De vraag is of het er ooit allemaal van zal komen. ‘Tot nu toe zijn een boel afspraken die waren gemaakt, niet nagekomen.’

Idealist
Ribeiro vertrok met veel ambities en zou in Botswana volop gelegenheid krijgen onderzoek te doen, vertelt hij, maar de apparatuur en de middelen ontbreken. ‘Ik houd hoop, maar de komende zes maanden moet er wel iets gaan veranderen.’ Ribeiro is een idealist. De Mozambikaan wilde na een verblijf in Zuid-Afrika en Europa – hij werkte twee jaar aan de Radboud Universiteit in het kader van het Excellence Initiative – terug naar Afrika om daar zijn kennis te delen voor de ontwikkeling van het continent.

Inmiddels heeft hij ook een beurs binnen gehengeld in Portugal. Per januari 2017 gaat die vijfjarige aanstelling in. ‘Ik heb dus een parachute’, zegt hij. Wordt de situatie in Botswana niet beter, dan gaat hij wellicht terug naar Europa. Ook vanuit Portugal kan hij de sterrenkunde in Afrika helpen, vertelt hij.

Dit weekend komt zijn Nederlandse vriendin naar Botswana. Dan gaan ze op reis, naar Zambia en naar de Victoria-watervallen. Wat hij het meest mist aan Nederland zijn de barretjes. ‘Ergens een verse muntthee drinken of een goede kop koffie. Dat hebben ze hier niet.’ Stiptheid en duidelijkheid mist hij ook. ‘Als je hier een afspraak maakt, komen mensen soms gewoon niet opdagen. De communicatie verloopt heel stroef.’