Na veertig jaar werken in en voor het onderwijs maakt Ad van Hout (62) een bijzondere switch: hij verruilt de veilige burcht van de Nijmeegse campus voor de townships rond het Zuid-Afrikaanse Stellenbosch. Hij wordt daar vrijwillig medewerker van de universiteit.

Ad van Hout werkt deze maand op de kop af veertig jaar in het onderwijs, de laatste 24 jaar als docent en beleidsmedewerker op het bureau van de universiteit, waar hij onder meer de aansluiting met het voortgezet onderwijs en het bindend studieadvies onder zijn hoede heeft. Die paperassen zijn na vandaag verleden tijd: vanmiddag neemt hij afscheid, begin mei vertrekt hij samen met zijn vrouw naar Stellenbosch voor een nieuw leven als vrijwillig medewerker van de universiteit. Een van hun taken: student en township dichter bij elkaar brengen.

Apartheid
Stellenbosch is een bijzondere universiteit, zegt Van Hout. ‘Het was een echte Afrikaanstalige universiteit, heel erg blank, de opleidingsplaats van Verwoerd en andere epigonen van de apartheid.’ Na de beëindiging van de apartheid in 1990 ging het roer volledig om. ‘Stellenbosch wilde een schuld aflossen tegenover de samenleving.’ De huidige rector Russel Botman – eerste kleurlingbestuurder van de universiteit – zet de nieuwe koers kracht bij: ‘navorsing en onderrig’ moeten ook ten goede komen aan de townships.

Van Hout wordt onder meer actief in een programma dat talentvolle jongeren uit de townships moet klaarstomen voor de universiteit. ‘In een jaar tijd leren ze vaardigheden als studyskills en academic skills, ongeveer wat ik ook doceerde in het programma academische vaardigheden.’ Een andere taak – en hier komt de geograaf in Van Hout naar boven – is het meedenken over een mountainbike-excursie, die de toeristen zal leiden langs de prachtige wijnvelden rond Stellenbosch én door de kleurlingenwijken en townships. ‘Krijgen de toeristen dat ook eens te zien, en het is goed voor de werkgelegenheid in de townships.’

De reacties in de universiteit op zijn vervroegd uittreden zijn soms afgunstig, merkt Van Hout. Dan krijgt hij een ‘zielig verhaal’ opgehangen van mensen die helaas nog ‘tot hun 67^ste door moeten werken’. Goed, Van Hout heeft naar eigen zeggen gemakkelijk praten omdat hij in de goede tijd pensioen heeft opgebouwd en een huis heeft gekocht, maar toch: wie echt wil, moet zijn kansen grijpen, vindt hij. ‘Tot je 67^ste móeten doorwerken is relatief. Je kunt ook met iets minder genoegen nemen.’ / Paul van den Broek