Alternatieve Opening als opmaat naar meer acties: ‘Niet uitgesloten dat we gaan staken’
-
De Ware Opening van het Academisch Jaar in Leiden, september 2019. Foto: Vox
Bezuinigingen en internationalisering. Voor die thema’s vragen twaalf organisaties aandacht bij de Alternatieve Opening van het Academisch Jaar, komende maandag in Utrecht. ‘Het is niet uitgesloten dat we in het najaar gaan staken.’
Tien jaar. Zolang al wordt de Alternatieve Opening van het Academisch Jaar gehouden. Op die bijeenkomst proberen vertegenwoordigers van vakbonden, actiegroepen en studentenorganisaties prangende thema’s op de agenda van universiteitsbestuurders en politici te zetten. Maar gezien de bezuinigingsplannen van het nieuwe kabinet, was de urgentie van het evenement niet eerder zo hoog als dit jaar.
Langstudeerboete
Even recapituleren: in het hoofdlijnenakkoord van de vier regeringspartijen van het kabinet-Schoof is sprake van bezuinigingen van bijna 1 miljard euro per jaar voor het hoger onderwijs, wat landelijk gezien neerkomt op het schrappen van één grote of twee kleine universiteiten. Ter vergelijking: de rijksbijdrage van de Radboud Universiteit bedraagt voor 2024 ca. 432 miljoen euro.
Volgens de plannen van de PVV, BBB, VVD en NSC moeten er onder andere minder internationale studenten naar Nederland komen, keert de langstudeerboete terug en wordt de financiering van de Sectorplannen en het Nationaal Groeifonds geschrapt. In een recent interdepartementaal beleidsonderzoek (IBO) staan ook voorstellen over het terugdraaien van de kwaliteitsbekostiging en andere stevige bezuinigingen.
Ook aan de Radboud Universiteit zullen de kabinetsplannen gevoeld worden, vertelden universiteitsbestuurders voor het zomerreces aan Vox. De universiteit zal het vermoedelijk met minder mensen moeten doen en heel wat bouw- en renovatieplannen gaan in de koelkast.
Geen universiteitsbestuurders
‘De aangekondigde bezuinigingen zullen een effect hebben op alle stafleden, maar in het bijzonder jongere medewerkers zullen hierdoor geraakt worden’, zegt de Nijmeegse hoogleraar Sociale Geografie Arnoud Lagendijk, die namens de Algemene Onderwijsbond en WOinActie de Alternatieve Opening van het Academisch Jaar coördineert.
Meerdere thema’s komen aan bod bij de bijeenkomst op het Utrechtse Domplein, aldus Lagendijk. De twee belangrijkste zijn de aangekondigde bezuinigingen en internationalisering. Sprekers van negen organisaties, zoals vakbonden AOb en FNV, zullen over de verschillende onderwerpen korte toespraken houden. Namens actiegroep WOinActie voeren Rens Bod, Willemien Sanders en Radboud-hoogleraar Marc van Oostendorp het woord. “Laten we samen optrekken tegen de plannen van het kabinet”, is de werktitel van hun speech.
Lagendijk ziet de Alternatieve Opening als een opmaat naar een najaar met meer acties. ‘We willen het ter plekke met de aanwezigen hebben over een grotere actie die we in het najaar willen organiseren. Als de kabinetsplannen doorgaan, dan is het niet ondenkbaar dat we tot een staking overgaan.’
Ook de universiteitsbestuurders zullen maandag in Utrecht aanwezig zijn. Namens de Universiteiten van Nederland zal voorzitter Caspar van den Berg een toespraak houden.
“Universiteiten, kom in actie”
“Wij roepen onze universiteiten op om in opstand te komen en de te verwachten schadelijke effecten van de aangekondigde bezuinigingen zichtbaar te maken.” Die oproep deden elf organisaties, waaronder vakbonden, werknemers- en studentenorganisaties uit het hoger onderwijs, afgelopen juli in een open brief. Volgens de organisaties brengen de bezuinigingen flinke schade toe aan de samenleving en zijn ze volstrekt onacceptabel.
In Nieuwsuur noemde de Leidse hoogleraar Remco Breuker de kabinetsplannen namens de briefschrijvers ‘een onthoofding van de kenniseconomie.’ Net als Lagendijk zinspeelde hij op grotere acties in het najaar als de kabinetsplannen doorgang vinden. ‘Je kan denken aan een staking, je kan de colleges platleggen, je kan geen studenten meer laten afstuderen’, aldus Breuker.
