De regering wil graag dat zo veel mogelijk studenten de opleiding Artificial Intelligence kunnen volgen. De universiteiten zijn echter voorzichtig met de toelating. Reden? Het gebrek aan docenten. In Nijmegen zijn ze blijvend op zoek naar personeel.

Zelfrijdende auto’s, gezichtsherkenning op je telefoon en het met algoritmes voorspellen van woninginbraken: dat de rol van kunstmatige intelligentie binnen de maatschappij steeds groter wordt moge duidelijk zijn. Niet zo gek dus dat de Cyber Security Raad, een adviesorgaan van de regering, opleidingen kunstmatige intelligentie vorig jaar opriepen hun deuren wagenwijd open te zetten. Hoe meer slimmeriken die met zelflerende technologie, robotica en andere snufjes aan de slag kunnen, hoe innovatiever en slagvaardiger de economie.

Terughoudend

Toch zijn veel instellingen terughoudend. Naast de Radboud Universiteit hanteren Utrecht, Groningen en de Universiteit van Amsterdam een numerus fixus voor hun bacheloropleidingen in de kunstmatige intelligentie.

Aan de interesse in het vak ligt het niet. In Nijmegen meldden zich voor het aankomende collegejaar 405 personen voor de bachelor, waarna een selectieprocedure dat aantal terugbracht tot een behapbare groep van 170 studenten. Vorig jaar meldden zich nog ‘maar’ 326 studenten, en toen stond het maximaal aantal op 150.

‘We hebben niet voldoende middelen en docenten om de poorten open te gooien’

Overigens betekent een numerus fixus van 170 niet dat er ook 170 studenten beginnen aan de studie. ‘Op het laatste moment vallen er altijd nog studenten af, bijvoorbeeld omdat zij niet aan de diploma-eisen kunnen voldoen’, zegt Elise van Casteren, die de toelating bij Artificial Intelligence regelt. ‘Deze plekken krijg je niet meer vol, want andere selectiekandidaten hebben dan vaak al andere plannen gemaakt.’ Van Casteren verwacht dat er zo’n 155 studenten echt van start gaan.

Niet voldoende middelen

Overigens is de opleiding niet doof voor de oproep om de poorten open te gooien. ‘Maar daarvoor hebben we niet voldoende middelen en docenten’, reageert hoogleraar Marcel van Gerven, hoofd van de opleiding. ‘De kwaliteit van het onderwijs staat voorop. De student/docent-ratio moet gezond zijn.’

Kunstmatige intelligentie is een betrekkelijk nieuw vakgebied dat nu met groeistuipen kampt. ‘We waren altijd een kleine studie’, zegt Van Gerven. ‘Daarom is de vijver met docenten waaruit we kunnen vissen klein.’ Daar komt bij dat universiteiten de financiële slagkracht missen die het bedrijfsleven wel heeft. ‘Wij moeten het hebben van de mensen die echt voor de wetenschap kiezen. Op de universiteit heb je academische vrijheid en de mogelijkheid om je eigen onderzoekslijn op te zetten.’

Streefgetal

Van Gerven hoopt dat de numerus fixus volgend jaar weer iets omhoog kan. Daarvoor zoekt de opleiding eigenlijk doorlopend naar nieuwe docenten. Het afgelopen jaar werden vijf nieuwe medewerkers aangetrokken – al zijn dat allemaal juniordocenten. ‘Het vinden van UHD’ers en hoogleraren is erg moeilijk.’

Dat de deur volgend jaar dus wagenwijd open gaat, is niet te verwachten. ‘Ik zie een jaarlijkse instroom van 200 tot 250 studenten als een streefgetal op de korte termijn voor deze opleiding. Elk jaar zullen we bekijken wat onze capaciteit is en hoe we daar onze studentenaantallen op kunnen aanpassen.’