De hogedrukpan die universiteit heet wordt vanavond onder de loep genomen in een programma over academische ranglijsten, publicatiedruk en marktdenken in onderwijs en onderzoek. Middelmaat lijkt de boventoon te voeren, aldus de inzet van de organisatie. Hoe valt er weer ruimte te veroveren voor excellentie en echte academische vorming in het onderwijs? Vanavond staan twee hoogleraren tegenover elkaar die afkomstig lijken uit twee verschillende academische werelden. Historicus Peter Raedts die begin dit academisch jaar furore maakte met zijn boek over de middeleeuwen, scheikundige Floris Rutjes die een goed oog heeft voor industriële toepassingen van onderzoek. Staat hier de klassieke intellectueel tegenover een op de markt gericht nieuw type wetenschapper? Diverse uitkomsten Ethicus Marcel Becker zal vanavond beide heren aan de tand voelen en hoopt op een verrassende uitkomst. ‘Het zou goed kunnen zijn dat hun ogenschijnlijke diverse uitkomsten van onderzoek toch stoelen op eenzelfde opvatting van wetenschap. Meestal hoop je als uitkomst dat debaters het niet eens worden, het zou vanavond wel een interessant kunnen worden omdat ze het juist wél eens zijn.’ Afrekencultuur Het geweeklaag over de afrekencultuur is niet van de lucht. Er zou alleen maar ruimte zijn voor snelle publicaties en voor onderwijs waarin voor vorming nauwelijks nog plaats is. Toch lijkt Peter Raedts de tegenwerping in eigen persoon. Wie eigenzinnig is, weet zijn weg wel te banen naar de allermooiste academische prestaties, een lof dat zijn boek immers ruim ten deel viel. Becker: ‘Die ruimte is er wel, maar van Raedts wil ik vanavond weten of het hem tegenwoordig zwaarder valt die ruimte te vinden dan twintig jaar geleden. En of toekomstige generaties zo’n boek nog kunnen schrijven.’ Becker wijst erop dat ook alfa’s steeds meer geacht worden in teams te werken, wat zich moeilijk verhoudt tot de individuele krachttoer om een boek te maken. Rare kronkel Voor Becker is de universitaire afrekencultuur niet zonder problemen. ‘Kwantitatieve taal is iets anders dan kwalitatieve taal. Het is een rare kronkel dat je in termen van aantallen afrekent wat kwaliteit is.’ Het woord ‘pervers’ wil Becker niet meteen in de mond nemen, maar het systeem heeft eigenschappen die botsen met termen als passie en vorming. ‘Er zit de verleiding in dat je kiest voor het publiceren van een reeks kleine artikelen, in plaats van het grote boek.’ / Paul van den Broek Soeterbeeck Programma in samenwerking met het Centrum voor Ethiek. Over passie en vorming. Als uitvloeisel van het eerder dit jaar gelanceerde boek Denkruimte. Tijd: 20.00 – 21.30. €9,50. Medewerkers en studenten RU: gratis. Erasmusgebouw, zaal E.2.50.