Bewegingswetenschapper Jeroen Barte onderzoekt welk effect vermoeidheid heeft op het spel van voetballers van de NEC-amateurs. Hij start deze week met zijn eerste experimenten tijdens trainingsavonden van de spelers.

Soms is onderzoek doen echt even spannend. Zeker als je een experiment plant met voetballers en je wacht de dag ervoor nog op een verlossend woord van de leverancier van een ballenkanon, dat je toch écht nodig hebt voor het experiment. Jeroen Barte, promovendus bij het Behavioural Science Institute, maakt even een nerveuze indruk als hij op de achtste etage van het Spinozagebouw over zijn onderzoek vertelt. Maar hij herstelt zich snel. ‘Het gaat wel lukken hoor.’

Barte onderzoekt met een serie experimenten wat de invloed is van vermoeidheid op beslissingen van voetballers. Deze week start hij zijn eerste experimenten met NEC-voetballers, amateurs van hoofdklassenniveau (NEC 1). De voetballers volgen deze week op dinsdag en donderdag een training die Barte geeft, waarbij ze twee keer 45 minuten een circuit van oefeningen doorlopen. Ze volgen een ‘vermoeidheidsprotocol’ dat in onderzoek al eerder zijn waarde heeft bewezen en dat de spelers in een toestand brengt die vergelijkbaar is met een gevoel van vermoeidheid na een wedstrijd.

Vóór en na de training geeft Barte elke speler een test, een ‘beslissingstaak’. En daar komt het ballenkanon om de hoek kijken. Het kanon schiet de ballen met verschillende snelheden naar een fictieve tegenstander. Aan de speler om in te schatten of hij de bal kan onderscheppen of dat het wijzer is om terug te rennen naar de verdediging. Barte: ‘Tijdens het uitvoeren van de taak na de training kijken we of ze andere beslissingen nemen dan daarvoor. En stel dat we dat inderdaad vinden, waar ligt dat dan aan? Nemen ze een andere beslissing omdat hun reactietijd trager is, of omdat hun sprintvermogen afneemt, of heeft het misschien te maken met motivatie?’

Televisie
Barte hoopt dat zijn resultaten kunnen bijdragen aan meer kennis over presteren in vermoeide toestand. Blijkt uit zijn onderzoek bijvoorbeeld dat vermoeide spelers minder ballen onderscheppen omdat hun sprintvermogen afneemt, dan kunnen speler en trainer daarop inspelen. Bijvoorbeeld door een verdediger te vragen zich in dat geval te sparen door zich meer op zijn verdedigende taken te richten (en minder vaak mee te gaan naar voren).
De controlegroep in het onderzoek van Barte heeft geen ballenkanon nodig. De groep kijkt na de warming up twee keer 45 minuten een voetbal op televisie. Van tevoren en erna verrichten ze dezelfde beslissingstaak als de andere spelers. / Martine Zuidweg