OPINIE - De aangekondigde stakingen op de universiteit roepen bij hoogleraar Accounting Frank Hartmann de nodige vragen op. Vooral de posters die recent zijn opgehangen op de campus, die gebruik maken van teksten uit de stakingsoproep uit 1941, vindt hij ‘compleet misplaatst en smakeloos’.

In februari 1941 stonden burgers van Amsterdam en omstreken op tegen de bezetter. Directe aanleiding waren de maatregelen van de Duitse bezetter tegen joodse inwoners van de hoofdstad, die steeds duidelijker en pijnlijker werden.

Wie is er niet met de beelden opgegroeid? Wie kent niet de haastig geschoten plaatjes van Duitsers die joden midden in hun stad op hun knieën dwongen voordat ze werden opgepakt. Onscherpe zwart-witbeelden van mensen op een rij knielend met paniek in de ogen en de handen omhoog smekend om genade.

Velen kennen ook het beeld van het indrukwekkende, haastig in elkaar geknutselde pamflet dat illegaal werd verspreid als protest tegen de Duitse bezetter, met daarin de handgeschreven oproep: “STAAKT!!! STAAKT!!! STAAKT!!!”. Het gaf de aanzet tot de fameuze Februaristaking van 1941.

‘Posters op bijna alle muren’

Sommige Radboudianen kennen deze beelden zeker, zo blijkt. In de oproep tot staking tegen de bezuinigingen in het hoger onderwijs, die voor 13 maart aangekondigd is, wordt de iconische oproep uit 1941 herhaald. “STAAKT!!! STAAKT!!! STAAKT!!!” staat er op posters die op bijna alle muren van mijn faculteit prijken. In precies dezelfde handgeschreven hoofdletters als het pamflet van 1941.

Hoe misplaatst en smakeloos wil je het hebben?

Bezuinigingen op het hoger onderwijs verbinden aan de door de Duitse bezetter ruw ingezette Jodenvervolging, je moet er maar opkomen. De gedachte is wel te reproduceren, als, ach ja, er was ooit iets met een staking in februari, en nu willen we weer staken, en het is nog februari ook… Al knippend en plakkend in dat oude en destijds zwaar illegale pamflet moet er iemand vast heel opgewonden zijn geraakt van deze vindingrijkheid.

‘Een paar protesten hier, een paar opruiende sprekers daar: je kunt het er maar druk mee hebben’

Opwinding zit gezond oordeelsvermogen wel vaker in de weg.

De beroepsdemonstranten binnen de Radboud Universiteit hoeven gelukkig geen haastige pamfletten te maken, snel door de stencilmachine te halen en met gevaar voor eigen leven te delen. Ze zijn veilig ingebed in medezeggenschaps- en vakbondsposities, maken gebruik van toegekende budgetten om hun trits van klachten te verwoorden. Ze hebben de beschikking over universitaire ruimte en middelen om collega’s op te hitsen met fraai gedrukte vierkleurenposters.

Ongenoegen uiten

Financieel wanbeheer, heimelijke reorganisatie, het maakt niet uit, de klacht en verontwaardiging zijn snel geuit. Blijmoedig kijken beroepsdemonstranten naar de volgende mogelijkheid hun ongenoegen te uiten. Reikhalzend kijken ze uit naar de kans om het werk neer te leggen en gezamenlijk – ja, altijd gezamenlijk – zich over deze of gene onrechtvaardigheid te uiten. De staking in Utrecht ging niet door, maar het Malieveld is ook goed en gelukkig kunnen we ook in Nijmegen onze deugdzaamheid etaleren. Een paar protesten hier, een paar opruiende sprekers daar: je kunt het er maar druk mee hebben. Posters over een rivier en een zee maken en verspreiden kost ook tijd, en dan ook nog eens iets verzinnen voor de volgende staking. De haast is bijna tastbaar.

En door die haast krijg je dit: een oproep tot staking die met ongepast knip- en plakwerk tot stand is gekomen.

Het recht om te staken en daarover te berichten is een belangrijk recht. Vakbonden zijn maatschappelijke spelers van belang. Het belang van universiteiten voor het op niveau houden van ons intellectueel denken gaat me zeer ter harte. Maar worden deze rechten en belangen met dit soort uitingen gediend?

Ik meen van niet.

‘Waarom worden op er op stakingsdagen colleges geannuleerd?’

De stakingen tegen de aangekondigde bezuinigingen op universiteiten roepen daarvoor teveel vragen op. Als de werkdruk echt zo hoog is, waar halen we dan de tijd vandaan om voor de zoveelste keer te gaan staken? Als de onderwijskwaliteit ons zo ter harte gaat, waarom worden er op stakingsdagen dan colleges geannuleerd of door video-opnames van vorig jaar vervangen? Als het ons zorgen baart dat onze universiteit vernederlandst, waarom spreekt de gemiddelde bestuurder dan zo beroerd Engels? En als de waarheid ons lief is, waarom wordt studenten wijsgemaakt dat de bezuinigingen vooral het onderwijs treffen?

Hoeveel tijd en moeite is de universiteit kwijt aan al dat klagen en protesteren en welke kansen worden daardoor gemist?

Nee, STAAKT!!! STAAKT!!! STAAKT!!!.

Ik herhaal wat ik al eerder heb betoogd. Zolang universiteiten hun tijd blijven steken in politiek en ideologie liggen de bezuinigingsmogelijkheden voor het oprapen.