Hoogleraar sociale psychologie Roos Vonk gaf een lunchlezing over haar nieuwe boek Je bent wat je doet, in de Radboud Studystore. Daar vertelde ze over soggen en het belang van denken aan de lange termijn.

Drie eerstejaarsstudenten psychologie staan een beetje onwennig bij elkaar te wachten in het midden van de Studystore. De boekverkoper had hen geattendeerd op de lezing van Vonk. ‘Wel herkenbaar het thema studieontwijkend gedrag’, zegt één van hen, ‘Daar heb ik zelf ook regelmatig last van.’
Als Vonk begint te vertellen over haar eigen studietijd, zitten ze afwachtend naast elkaar, een pen in de hand. Of Vonk zelf in haar studietijd ook studieontwijkend gedrag vertoonde, komen ze niet te weten. Vonk begint met ander ontwijkend gedrag, dat haarzelf de eerste studiejaren parten speelde. Ze was bang om te spreken in het openbaar en had daardoor nauwelijks inbreng in de werkgroepen. ‘In mijn derde jaar was ik het een keer echt totaal niet eens met een docent. Ik wist: als ik er nu wat van zeg, ga ik stamelen en word ik rood. Maar ik besloot toch mijn punt te maken.’

Grenzen
Dat was voor Vonk het omslagpunt. Studiegenoten zeiden dat ze een goed punt had gemaakt. ‘Daarna ben ik vaker het woord gaan nemen, ondanks mijn angst. Ik werd nog steeds rood, maar dat nam ik er maar bij en na verloop van tijd verdween die roodheid vanzelf.’
Ze leerde een belangrijke les: je moet niet in je comfortzone blijven hangen maar over je grenzen heen gaan. ‘Als ik dat toen niet had gedaan, dan had ik hier nu niet gestaan.’

Uitgangspunt bij je beslissingen zijn de waarden die je belangrijk vindt: wat voor mens wil ik zijn en wat wil ik betekenen voor anderen? ‘Die waarden geven de lange termijn aan. Je zou ze kunnen zien als de richtlijnen in je leven.’
Vertoon je studieontwijkend gedrag – je moet leren voor een tentamen maar pakt liever een terrasje – denk dan aan die lange termijn, zegt Vonk, of: in haar eigen woorden: ‘je toekomstige zelf’. ‘Stel ik pak elke dag een terrasje, wat ben ik dan aan het doen voor mijn toekomstige zelf?’

Groot denken en klein doen, is het devies van Vonk. En vooral niet luisteren naar het kleine kleutertje dat we allemaal in ons hebben en dat alleen maar dingen wil doen die leuk zijn. / Martine Zuidweg

Roos Vonk gaf de lezing in het kader van de lancering van haar nieuwe boek Je bent wat je doet.