Jochem Tolsma en Hidde Bekhuis willen dat mensen niet stoppen, maar juist doorgaan met bewegen. De sociologen denken dat online sociale netwerken daarbij kunnen helpen. Het duo is één van de vijf winnaars van de Nationale Sportinnovator prijs 2018.

Het is een van de meest voorkomende goede voornemens: meer bewegen. Toch verwateren deze ‘nieuwe gewoontes’ na een paar weken vaak. Sociologen Jochem Tolsma en Hidde Bekhuis hopen de spirit hoog te houden en bedachten een plan. ‘Wat wij willen bereiken is dat mensen het sporten niet slechts twee weken volhouden, maar hun hele leven.’

Fanatiek sporter

Sinds vorige week mag het duo zich een van de winnaars van de Nationale Sportinnovator prijs 2018 noemen. Het idee van de wetenschappers ontstond bij de koffieautomaat. ‘In mijn onderzoeken houd ik me vaak bezig met sociale netwerken en ik ben zelf fanatiek sporter’, vertelt Tolsma. Samen met collega Bekhuis, zo mogelijk nog fanatieker als het om sport gaat, vroeg hij zich af hoede motiverende kracht van online sociale netwerken gebruikt kan worden om mensen aan het sporten te houden.

‘Gaat iemand die veel kudo’s krijgt vaker rennen?’

Een belangrijke informatiebron voor het onderzoek is sportapp Strava, waarop miljoenen gebruikers hun sportprestaties met elkaar delen. Op Strava kun je niet alleen je hardloopprestaties delen, maar ook mensen volgen, kudo’s geven, comments achterlaten en je voortgang met anderen vergelijken. Dit roept vragen op: ‘Gaat iemand die veel kudo’s krijgt vaker rennen? Haak je juist sneller af als je ziet dat anderen in je netwerk veel meer of minder vooruitgang boeken?’

Tolsma heeft nog geen contact gehad met Strava: ‘Strava moedigt aan om toevoegingen voor de app te bedenken, maar voordat we ons idee voorleggen, laten we eerst zien wat we kunnen.’

Zevenheuvelenloop

Om antwoord te kunnen geven op de vragen, richten Tolsma en Bekhuis zich onder meer op de aankomende editie van het bekendste hardloopevenement van Nijmegen, de Zevenheuvelenloop. Vanaf het moment van inschrijving tot aan de start worden beginnend hardlopers gevolgd via Strava.

‘We zullen testen welke netwerkinterventies het beste in staat zijn om mensen gemotiveerd te houden.  Vaak zien we dat beginnende sporters te hard van stapel lopen, ze gaan dan te veel en te intensief trainen. Hierdoor kunnen blessures ontstaan. En als je een keer sporten overslaat door bijvoorbeeld drukte, wordt de drempel om weer te beginnen hoger. Je kunt beter één of twee keer per week consequent sporten en dat volhouden, dan een paar weken heel intensief sporten en dan  stoppen. Daarom zetten we in dit experiment onder andere het netwerk in om al te fanatieke beginners af te remmen.’

Tolsma verwacht dat er verschillende manieren van motivatie nodig zijn voor verschillende groepen. ‘Jongeren kunnen meer hebben aan een groot sociaal netwerk met motiverende berichtjes, terwijl volwassenen misschien meer motivatie krijgen door hun eigen prestaties te vergelijken met die van mensen binnen hun netwerk. Wie heeft er baat bij sociale steun en wie bij een competitie-element? Dat willen we verder uitzoeken.’

Doel

Uiteindelijk worden alle resultaten bijeengebracht in een app. ‘Of dit een toevoeging van de bestaande Strava-app zal worden of een aparte app, is nog niet duidelijk.’ Tolsma heeft wel een idee hoe de toekomstige tool eruit moet gaan zien: ‘Een coach of evenementorganisator krijgt een melding wanneer een sporter het risico loopt gedemotiveerd te raken en kan dan kiezen uit verschillende evidence-based netwerkinterventies, die de sporter motiveren toch weer de hardloopschoenen aan te trekken.’