Uit een onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen blijkt dat er alleen West-Europese en Noord-Amerikaanse filosofen in de curricula worden aangeboden. Dit is zo bij alle filosofiestudies in Nederland. Onderzoekster Joke van der Ven roept studenten op de kwestie bij hun opleiding aan te kaarten. Doet Nijmegen mee?

Alle filosofiestudies bestuderen alleen westerse denkers. Dat schrijft Joke van der Ven in haar masteronderzoek aan de Rijksuniversiteit Groningen. ‘Terwijl geografen de grotestedenproblematiek in Zuid-Amerika, Afrika en Azië bestuderen, of historici zich vooral bezighouden met Global History, blijft de blik van filosofen beperkt tot de ‘provincies’ West-Europa en de Verenigde Staten.’

Wat missen we eigenlijk door alleen het vizier te richten op westerse denkers? Van der Ven noemt als voorbeeld de welbekende uitspraak van Descartes, Cogito ergo sum (‘Ik denk dus ik ben’), en legt die naast een wijsheid uit het Zuid-Afrikaanse Ubuntu: ‘Ik ben omdat wij zijn.’ Twee uitspraken die een wereld van verschil blootleggen, vindt Van der Ven. ‘Het zou wel aardig zijn als je als student geconfronteerd wordt met die twee visies.’

Nijmegen
Volgens het onderzoek van Van der Ven worden ook in Nijmegen nauwelijks niet-westerse denkers behandeld, afgezien van één vak in de vrije ruimte over oosterse filosofie. Een aantal studenten ervaart dat inderdaad als een gemis, weten ze bij studievereniging Sofia. ‘Ik hoor er wel eens irritaties over. Er is zeker interesse, dus het is wel jammer dat het niet wordt aangeboden,’ aldus voorzitter Lorenzo Girardi.

Een student die zelf wat heeft gedaan aan haar gemis is Kelly Baarslag. ‘Als je Filosofie gaat studeren weet je dat het westers gericht is.’ Daarom is Kelly een tweede studie gaan volgen, Religiewetenschappen. Hierin vindt zij wel wat ze zoekt. ‘Religie en filosofie liggen in het oosten dichtbij elkaar. Dus op die manier krijg ik ook veel mee van de oosterse filosofie’.

Facebookpagina
Om de oproep naar niet-westerse filosofie bij de opleidingen meer kracht bij te zetten, heeft Joke van der Ven een Facebookpagina aangemaakt, Non-western Philosophy to please. ‘De academische, filosofische wereld moet wakker worden uit de sluimer en niet-westerse filosofie toevoegen aan de curricula. Zo kan ook de filosofie mee met de grote wetenschappen’. / Thieme Stap