Geluidsoverlast en slordige voortuinen van studentenhuizen zijn ‘gewone’ burgers vaak een doorn in het oog. Nijmegenaar Ralf Nieuwenhuijsen is initiatiefnemer van Kamerbreed, een platform dat eind september (opnieuw) bij de gemeente smeekte om maatregelen. Op bezoek in de Van Oldenbarneveltstraat.

Ralf Nieuwenhuijsen heeft vanuit zijn huiskamer uitzicht op 54 fietsen. Ze staan geparkeerd in drie voortuinen. Versleten tuinmeubilair en afval slingeren rond achter het hek van het verkamerde kloostergebouw verderop in de straat. En kijk je richting het centraal station, dan bepaalt een grote vlag van dispuut WING het beeld.

‘Een student heeft evenveel recht om ergens te wonen als ieder ander’

Nieuwenhuijsen woont met vrouw Saskia en dochter Fay in de Van Oldenbarneveltstraat in Bottendaal. De woning is prachtig gerenoveerd. Alles netjes aan kant, de kamers stijlvol ingericht. In de keuken branden kaarsjes, hond Boet ligt rustig in een hoek. Het contrast met een studentenhuis kon haast niet groter zijn.

Overlast
Drie jaar geleden was voor Nieuwenhuijsen, zelfstandig ondernemer, de maat vol. Samen met andere ‘verontruste burgers’ richtte hij platform Kamerbreed op. Doel: een bovengrens stellen aan het aantal studentenhuizen per straat, om zo het leefklimaat goed te houden en illegale verkamering aan te pakken. De Van Oldenbarneveltstraat is volgens hem hét voorbeeld van hoe het niet moet. Nummers 53, 55 en 57 zijn verkamerd. 61 wordt deels verhuurd aan studenten. Richting de Graafseweg zijn alle panden op twee na omgebouwd tot studentenhuizen, al dan niet legaal. Op het balkon aan de achterzijde kijkt hij uit op de studentenhuizen die zijn woning omsingelen.

Het probleem is niet alleen de troep. Hij rekent voor: ‘Direct om ons heen wonen ongeveer zestig mensen. Met 52 weken in het jaar viert bijna iedere week iemand zijn verjaardag. Dan zijn er nog de huisfeestjes en de reguliere stapavonden.’

Echtgenote Saskia, werkzaam in de gezondheidszorg, vult aan: ‘Als iemand een feestje geeft, hoeft dat natuurlijk niet per se herrie te geven. Maar roken doen ze in de tuin en om één uur gaan ze de stad in. Dan staat het feestgedruis op straat te overleggen. “Heb je je telefoon bij? Hé, waar blijft die? Zullen we naar die en die kroeg?” Om vijf uur komen ze terug en begint het opnieuw. De studenten willen hun huisgenoten niet wakker maken, dus gaan ze in de tuin zitten. Soms zetten ze muziek aan. Zelfs al zouden ze fluisteren, hierachter is het een klankkast.’

Om zes uur gaat bij de familie Nieuwenhuijsen de wekker. Het werk roept. Slaapgebrek is eerder regel dan uitzondering. De ramen zitten altijd potdicht, maar toch staat dochter Fay (14) vaak slapeloos aan het bed van haar ouders. De zomer is het ergst. Dan komen de barbecues, vuurkorven en zwembadjes in de tuinen er nog bij.

Dialoog
Nieuwenhuijsen was zelf ook ooit student. En ja, hij heeft zich heus wel eens misdragen. Hij legt de schuld dan ook niet alleen bij zijn jonge buren. ‘Laten we eerlijk zijn: studenten maken de stad gezellig. Maar te veel studenten op een kluitje, dat levert gewoon frictie op.’ Toen de Nijmegenaar zijn probleem een paar jaar geleden aankaartte bij de gemeente, zeiden de politici: ‘Ga eens een bakje doen met de buren. Ga de dialoog aan!’ Dat bleek nog niet zo simpel.

‘Ik ga bijna altijd langs als we overlast hebben’, vertelt hij. ‘Soms gaat dat goed, maar vaak ook niet. Uit een van de huizen hier klonk eens om half zes ’s middags keiharde techno. Om half negen werd het irritant. Ik ging erheen: “Jongens, zou de muziek misschien zachter mogen?” Ze vonden me een zeikerd. “Wat zeur je nou? Je bent zelf toch ook jong geweest? We zijn bijna cultureel erfgoed!” Toen dacht ik: ik bel de politie. Die ging langs en liet de studenten tot uiterlijk middernacht doorgaan. Tsja. Wat moet je dan? Woningbouwverenigingen en huisbazen grijpen niet in. Studentenhuisvester SSH& treedt alleen op bij excessieve overlast. Maar wat is excessief?’ Volgens Nieuwenhuijsen ontbreekt het aan duidelijke regels en sancties.

Elke maand wisselt de buurt van samenstelling. Studenten studeren af, nieuwelingen nemen hun intrek. Het is onmogelijk iedereen te kennen, benoemt Nieuwenhuijsen een ander probleem van ‘de dialoog aangaan’. Nieuwe bewoners geven hun eerste feestje, zoeken de grenzen op en vinden dat de buurman zeurt. Het is een gebed zonder eind, los van het feit dat de verkamering sociale cohesie de kop indrukt. ‘Er wonen in dit straatje vijfhonderd mensen, maar niemand kent elkaar. Geen wonder dat we er samen niet uitkomen: onbekend maakt onbemind.’

Oplossingen
Het maakt Nieuwenhuijsen niet meer uit dat hij de boeman is. Deze maand was er een inspraakavond bij de gemeente. Niet-studenten deden hun beklag over de verkamering en verzochten de gemeente om regels. Kamerbreed was van de partij. Nieuwenhuijsen is blij dat de ‘gewone’ Nijmegenaren eindelijk worden gehoord. Maar de echte oplossing is volgens hem een quotum: een maximum aan het aantal toegestane studentenadressen per gebied, gecombineerd met boeteclausules voor illegaal verkamerde panden. ‘Maar daar willen GroenLinks en D66 niet aan. Quotering zien zij als een anti-studentenmaatregel en dat vinden ze electoraal niet handig. Terwijl quotering voor vluchtelingen juist wordt gepropageerd. Amsterdam quoteert wel al voor studenten, net als Tilburg en Groningen. Zelfs Houten hanteert een quoteringsbeleid, of all places. Maar Nijmegen doet alsof het hogere wiskunde is.’

‘Iedere week viert wel iemand zijn verjaardag’

Over de illegale panden: ‘Na controle van de Omgevingsdienst Regio Nijmegen bleek dat in de Van Trieststraat in Bottendaal maar liefst zeven van de zeventien panden vermeend illegaal waren! In heel Nijmegen is de schatting 1500 illegale panden, op een totaal van 4500. Denk alleen al aan de veiligheid. Wat gebeurt er als in zo’n pand brand uitbreekt?’

Een bevriende buurtbewoner liet laatst zijn huis taxeren. De waarde was met een halve ton gedaald. Nieuwenhuijsen kent menig bewoner die is vertrokken als gevolg van kameroverlast. Maar de gemeente was er, zegt hij, niet gevoelig voor.

Huisjesmelkers
En de studenten, hoe zien zij de problemen in de buurt? Axel Varenhorst (24) en Bas Paping (20) wonen op de hoek bij het oude klooster. Varenhorst kan zich voorstellen dat buurtbewoners soms overlast ervaren – hij was aanwezig bij de inspraakavond – maar wil niet spreken van een structureel probleem. ‘Hier gebeurt echt bijna niets’, zegt hij. Volgens hem krijgen studenten de schuld van dingen die hen niet per se verweten kunnen worden.

‘Er is geklaagd over de afvalzakken op straat. Maar moet je daarvoor bij ons zijn, of bij de DAR? En het zou elke week raak zijn met feestjes. Ook dat valt wel mee. Weet je, als je in de stad woont, tref je meer jongeren en zul je rumoer ervaren. Dat staat los van de studenten. Voor je rust moet je simpelweg niet in het centrum gaan zitten.’

De Bottendalers zien weinig in de oplossing die buurman Nieuwenhuijsen aandraagt, quotering. ‘Een student heeft evenveel recht om ergens te wonen als ieder ander.’ Dat er sprake zou zijn van botsende levensstijlen, herkennen ze evenmin. ‘Wij moeten ook gewoon om kwart voor negen in de collegebanken zitten.’ Wat ze wel onderschrijven, is dat huurbazen moeten worden aangepakt. ‘Dat is het echte probleem’, aldus Varenhorst. ‘De discussie zou moeten gaan over huisjesmelkers. Een voorbeeld: wij willen al tijden dubbel glas. Dat maakt het huis minder koud en beperkt de geluidsoverlast. Maar dat dubbele glas krijgen we nooit. Veel kamers – vooral illegale – zijn überhaupt niet geïsoleerd en missen een eigen deurbel.’

Slechte communicatie vinden ze een ander kernprobleem in de wijk. Buurtbewoners vinden elkaar niet, zeggen de studenten. Maar ze hebben vertrouwen dat dat beter wordt. De bijeenkomst van de gemeente op 28 september was een goed begin, vinden ze. Eindelijk zitten ze op dezelfde golflengte. Paping: ‘Dat moeten we vasthouden.’ Ook Ralf Nieuwenhuijsen heeft hoop. Doordat de gemeente niet luisterde, zijn onnodige conflicten ontstaan met studenten, zegt hij. ‘Hopelijk gaan de raadsleden nu alsnog aan de slag. Voor een gezellige buurt, met betaalbare kamers en mooie woningen voor studenten en niet-studenten.’ / Joep Sistermanns

Vanavond tussen 20.00 en 21.00 gaat de commissie van de gemeenteraad in debat met wethouder Velthuis in een publieke vergadering. Aanmelden hoeft niet, het debat is ook thuis te beluisteren. Op 2 november hakt de gemeenteraad de knoop door. Blijf op de hoogte via voxweb.nl