José Sanders wordt de nieuwe rector van de Radboud Universiteit. Wat staat haar te doen? De columnisten van Vox geven ongevraagd advies in de vorm van een brief. Wetenschapssocioloog Willem Halffman trapt af met een pleidooi voor emancipatie.

Geachte aanstaande rector,

Wat een genoegen dat we u als rector mogen verwelkomen. We zaten gespannen te wachten, maar deze week kwam er witte rook uit de e-mail – en wel zonder elektronische mankementen! Bovenop uw grote kwaliteiten, zijn we tevens blij dat u wat diversiteit meebrengt, want uw voorgangers waren weliswaar illuster, maar ook wat eenvormig.

Nu is er qua diversiteit nog wel wat werk aan de winkel. Gelukkig werkt onze universiteit nog redelijk als maatschappelijke roltrap voor studenten uit gezinnen zonder academische ouders. Terwijl de ongelijkheid toeneemt, bieden wij de kinderen van werkende ouders een opstapje. Maar de campus is verder nog wat bleekjes, vindt u ook niet?

Alle cultureel, economisch, lichamelijk, religieus, etnisch, of gendermatig ondergeschoven mensen moeten het recht hebben om zich omhoog te werken. Het is onze versie van de American Dream: als je maar slim genoeg bent, verwerf je het recht om bij de maatschappelijke elite te horen. ‘Studeren voor een goede baan’, hoor ik in de pauze.

Ik chargeer natuurlijk, maar er rammelt iets aan onze meritocratische idealen. Het is fantastisch dat talentvolle mensen kunnen doorgroeien ondanks irrelevante identiteiten. Het is fantastisch dat ook onze universiteit nu een extra signaal geeft dat het hier kan. Maar vertellen we voldoende wat er dan van je wordt verwacht, als je doorstoot?

Nu ben ik niet meer zo anarchistisch tegenwoordig. Ik zie ook wel het nut van een opperhoofd dat een gemeenschap symbolisch weet te integreren, een rolmodel, iemand die af en toe een knoop doorhakt, of bij wie je verhaal kan halen – al vind ik nog steeds dat onze opperhoofden wat veel verdienen. Ik hoop echter dat we als universiteit wat meer aandacht kunnen hebben voor de achterblijvers, zodat we niet alleen een kweekschool worden voor de toekomstige elite, maar een maatschappelijk zorgzame kennisinstelling kunnen zijn.

Want emancipatie verloopt niet alleen via ons, maar ook mét ons.

Willem Halffman,
onderhoofd