Met bouwmaterialen als stro, klei, leem en hout is Strowijk in Lent een uniek voorbeeld van collectief samenwonen. Onder de bewoners zijn ook een student en promovendus van de Radboud Universiteit. ‘Strowijk heeft zoveel meer gedaan dan alleen onderdak bieden.’

Iewan, lokaal bekend als Strowijk, is een van de grootste ecologische wooncomplexen in Nederland. Noor van de Vorst, masterstudent Human Geography, en Kiane de Kleijne, promovendus bij Environmental Sciences, noemen het sinds een aantal jaar hun thuis. Het complex, een project van de Initiatiefgroep Ecologisch Wonen Arnhem-Nijmegen (Iewan), is gebouwd van stro, klei, leem en hout en is een uniek voorbeeld van collectief samenwonen.

‘We delen de keuken, toiletten en gemeenschappelijke ruimtes in het huis’, vertelt Van der Vorst. Collectief samenwonen is goed voor de natuur en de portemonnee, maar wonen in Strowijk dwingt de bewoners wel om op kleinere voet te leven. De Kleijne: ‘Maar dat is een prijs die ik daar maar al te graag voor over heb.’

Open deuren

Ruimtes delen en kleiner wonen zorgt er voor dat er een sociale en gemeenschappelijke sfeer ontstaat. ‘Het is geruststellend om buren te hebben die altijd bereikbaar zijn’, zegt Van der Vorst. Een wandeling door de gangen van het complex maakt al snel duidelijk dat deuren altijd openstaan en bewoners gemakkelijk te benaderen zijn. ‘De gemeenschappelijke sfeer is een belangrijk onderdeel van mijn leven’, vertelt De Kleijne, die nu vier jaar in het complex woont.

‘We informeren buitenstaanders over onze duurzame manier van leven’

Maar het is niet alleen het opendeur-concept dat het woningcomplex zo uniek maakt: intergenerationeel contact is ook bepalend voor het karakter van Iewan. Van der Vorst is vrienden geworden met een buurvrouw van in de vijftig, met wie ze samen een groentetuin onderhoudt. ‘Zoiets zou niet mogelijk zijn in een standaard studentenhuis.’

Onderhoud

Bewoners van het complex zijn verplicht een taak op zich te nemen. De technische groep doet onderhoud en kleine reparaties, de interne groep zorgt voor gespreksvorming tussen de leden, de tuingroep verzorgt al het groen en de gemeenschapsgroep neemt taken op zich zoals het organiseren van een groepslunch. Deze vorm van zelfbeheer voorkomt achterstallig onderhoud, al is het volgens Van der Vorst ook een leuke manier om in contact te komen met haar buren.

Mensen van buiten zijn regelmatig welkom in Strowijk, tijdens de workshops en open dagen die bewoners organiseren. De Kleijne is onderdeel van de klimaatgroep: ‘We informeren buitenstaanders over de duurzame manieren van leven die we hier toepassen, zoals het gebruik van strofilters (voor het zuiveren van regenwater, red.) en zonnepanelen.’

Oude traditie

Als bijzonder wooncomplex trekt Iewan ook politieke aandacht. Voor gemeenteraadslid Marieke Smit (GroenLinks) is het duidelijk dat Strowijk veel meer doet dan alleen onderdak bieden. Ze wijst erop dat er sinds de oprichting in 2015 een heuse micro-economie is ontstaan. Zo is er De Kleine Wiel, een centrum voor cultuur en entertainment met een grote zaal die verhuurd kan worden, en Voko Lent, een kleine winkel voor duurzame en lokale voedselproducten.

Volgens Smit kent Nijmegen een rijke geschiedenis van collectieve wooninitiatieven, die teruggaat tot de jaren tachtig. ‘In plaats van iets te huren kochten mensen als collectief een woning om er samen in te wonen’, zegt Smit. Tegenwoordig is het opzetten van zo’n project een stuk lastiger geworden. ‘Banken willen deze manier van wonen niet meer financieren.’

Als gemeenteraadslid wil Smit het inwoners van Nijmegen makkelijker maken om collectief samen te wonen. De oude tradities van collectief samenwonen moeten opnieuw tot leven worden gewekt. Volgens het raadslid brengt een project als Iewan veel belangrijke voordelen met zich mee, waaronder het wegnemen van partijen die tussen de huurder en verhuurder in staan. Smit: ‘Het is een veel betaalbaardere vorm van huisvesting.’