Morgen hangt de regenboogvlag weer fier voor het Erasmusgebouw. Dito!-voorzitter Daan Janssen over waarom zijn organisatie ook dit jaar weer activiteiten organiseert rondom Internationale Coming-Outdag en over het veranderende karakter ervan.

Coming Out Day valt dit jaar middenin de Well-Being Week van de Radboud Universiteit. Toeval, maar wel passend, vindt Daan Janssen, de voorzitter van LHBT+-jongerenorganisatie Dito!. ‘De cijfers laten zien dat LHBT-jongeren nog steeds veel vaker te maken krijgen met depressie en suïcidale gedachten’, zegt hij. ‘Als je opgroeit met het idee dat je anders bent, kan dat best eenzaam zijn.’

De ‘coming out’ is dan ook nog steeds een belangrijk onderwerp, vindt Janssen. ‘Het is absoluut niet zo dat uit de kast komen niet meer nodig is. Zolang hetero zijn of dat je je ‘naar je geslacht’ gedraagt nog de norm is, ben je op een gegeven moment haast gedwongen om aan te geven dat je buiten die norm valt’, zegt hij. ‘Coming out day is historisch een goed moment om open te zijn, om je kleuren te laten zien. Maar het moment van uit de kast komen is slechts het begin van het proces van zelfidentificatie. Dat gaat het hele leven door.’

Mede daarom is er soms kritiek op de naam ‘Coming out day’, weet hij. ‘Dat begrijp ik, de coming out is zeker niet het belangrijkste moment van het leven van een LHBT+’er, de constante focus op de coming out is dus licht ongelukkig. Maar alleen door expliciet uit te komen voor je geaardheid of genderidentiteit, ben je als minderheid zichtbaar. Zonder zichtbaarheid is er geen acceptatie en wordt het nooit normaal.’

Jaloers
Coming out day, of in het Nederlands Coming-Outdag, is ontstaan uit de Second National March on Washington for Lesbian and Gay Rights op 11 oktober 1987. Op dezelfde datum het jaar daarna werd de eerste editie van deze dag gevierd, als actiedag en om het uit de kast komen te vieren. De dag werd overgenomen door de organisatie Human Rights Council en in 2009 bereikte hij ook Nederland.

In Nederland is geen centrale organisatie die coming out day organiseert, de gemeentes pakken het zelf op. ‘Ik ben heel dankbaar dat de gemeente Nijmegen ieder jaar, in samenwerking met verschillende organisaties een programma maakt’, zegt Janssen. ‘Ook stimuleert de gemeente activiteiten bij alle scholen. Als ik kijk naar de informatie die jongeren in Nijmegen tot hun beschikking hebben, ben ik bijna jaloers. Docenten zijn actief met het onderwerp bezig, dat was in mijn tijd nog niet.’

‘In mijn tijd waren docenten nog niet actief met het onderwerp bezig’

Coming out day zit dan ook in een overgangsfase, denkt Janssen. ‘De situatie is heel anders dan dertig jaar geleden, gelukkig. Daarmee is niet gezegd dat deze strijd over een paar jaar gestreden is, maar uit de kast komen gaat voor velen gepaard met minder angst en onzekerheid.’ Volgens Janssen is de dag aan het evolueren naar een dag waarop het gesprek tussen LHBT’ers en de rest van de wereld verder wordt gestimuleerd. ‘Dat is goed, dat de focus minder op de coming-out komt te liggen’, vindt Janssen.

Dito! organiseert vanavond, in aanloop naar de dag zelf, een screening van de nieuwe NPO-serie Anne+, over het liefdesleven van de lesbische Anne. Morgen publiceert Dito! coming-out-verhalen online.