De adviescommissie die internationale samenwerkingen van de Radboud Universiteit tegen het licht gaat houden, is officieel aan het werk gegaan. Toch zal het nog maanden duren voordat er een advies ligt over samenwerkingen met Israëlische universiteiten. Dat laat Lutgarde Buydens weten, die optreedt als voorzitter van de commissie.

Met een maand vertraging gaat de adviescommissie Internationale Samenwerkingen officieel van start, laat de universiteit vandaag weten in een persbericht.

De instelling van de commissie was een belofte van het college van bestuur aan de pro-Palestijnse demonstranten, die afgelopen voorjaar wekenlang in een tentenkamp kampeerden naast het Maria Montessorigebouw.

‘Als onze expertise niet toereikend is, halen we die binnen of buiten de universiteit op’

Het college van bestuur heeft Lutgarde Buydens, de voormalige decaan van de bètafaculteit die in juni 2022 met emeritaat ging, gevraagd de commissie te leiden. ‘Ik heb daar wel even over moeten nadenken, want dit is geen makkelijke klus’, zegt Buydens. ‘Maar voor mij is heel duidelijk dat de adviezen die wij gaan geven er echt toe doen voor de universiteit.’

De overige leden van de commissie zijn emeritus hoogleraar Staatsrecht Paul Bovend’Eert, universitair hoofddocent filosofie Cees Leijenhorst en universitair docent beroepsethiek Jos Kole. ‘Die club is de basis’, zegt Buydens. ‘Als onze expertise niet toereikend is, halen we die binnen of buiten de universiteit op.’

Verwachtingen temperen

Buydens tempert wel de verwachtingen: hoewel de eerste focus ligt op samenwerkingen met instellingen in conflictgebieden, zal de commissie niet meteen een advies geven over het wel of niet breken met Israëlische universiteiten.

‘Eerst moeten we een maatstaf ontwikkelen om internationale samenwerkingen te beoordelen’, zegt Buydens. ‘Het gaat daarin niet zozeer om de vraag of je mag samenwerken met andere universiteiten, want dat is een fundamenteel recht van wetenschappers. We willen ons vooral buigen over de vraag wanneer je niet mag samenwerken. Daar willen we handvatten voor ontwikkelen.’

Dat gaat de commissie niet ‘vanuit een ivoren toren doen’, stelt Buydens. De komende periode wordt er een participatietraject gestart waarin studenten en medewerkers hun ideeën en inzichten kunnen delen. Radboud Reflects is gevraagd dat traject te organiseren.

Duurzame oplossing

Afgelopen zomer zijn er gesprekken gevoerd tussen het Nijmeegse universiteitsbestuur en de collega-bestuurders van Hebrew en Tel Aviv University. Toch is het volgens Buydens onmogelijk om nu al een gedegen besluit te nemen over het al dan niet stopzetten van de samenwerkingsverbanden, zoals de betogers eisen. Daarvoor is eerst de genoemde maatstaf nodig – een lat waarlangs alle samenwerkingsverbanden kunnen worden gelegd. ‘We willen een duurzame oplossing bieden. In de toekomst kunnen nieuwe conflicten opspelen. We willen dit goed doen.’

Buydens hoopt en verwacht komend voorjaar de eerste adviezen, waaronder die over de Israëlische partnerschappen, te kunnen geven. Hoe zo’n advies aan het college van bestuur er precies komt uit te zien, weet ze nog niet. Of deze openbaar worden gedeeld met de universitaire gemeenschap evenmin. Dat is aan het college van bestuur en de woordvoerder kon op die vraag nog geen antwoord geven.

‘We gaan niet op z’n Nederlands het vingertje opsteken’

Wat Buydens wel kan zeggen: het is niet het doel dat andere universiteiten moeten instemmen met de idealen van de Radboud Universiteit. De adviezen die Buydens met haar collega’s gaat opstellen zijn voor de universiteit zelf. ‘Kunnen wij onszelf nog recht in de ogen kijken door bepaalde samenwerkingsverbanden aan te houden? We gaan niet op z’n Nederlands het vingertje opsteken en zeggen dat iedereen onze waarden moet onderschrijven.’

De adviescommissie begint met partnerschappen van de Radboud Universiteit op instellingsniveau. Daarna volgen verbanden op instituutsniveau en extern gefinancierde samenwerkingen op faculteitsniveau. De commissie zal zich niet bemoeien met samenwerkingen van individuele wetenschappers.