Contractverlenging voor medewerkers met ‘coronavertraging’
Medewerkers die ‘coronavertraging’ hebben opgelopen kunnen een contractverlenging krijgen. De Radboud Universiteit heeft daarvoor een speciale regeling in het leven geroepen, op basis van recente cao-afspraken. Aanstellingen kunnen tot maximaal eind 2020 verlengd worden.
Tweeëneenhalve maand. Zo lang kon promovenda Laura Claret Fernández (26) geen experimenten doen in het microbiologisch lab bij FNWI tijdens de eerste coronagolf, vertelde ze begin juni tegen Vox. Door de pandemie lag al het niet-essentiële onderzoek op de campus stil, waaronder dat van haar naar stikstof-etende bacteriën. Voor onderzoekers als Claret Fernández komt de Radboud Universiteit nu met een compensatieregeling, vertelt Wilma de Koning, vice-voorzitter van het college van bestuur, desgevraagd.
Iedereen die vertraging opliep door de coronacrisis en wiens aanstelling dit kalenderjaar afloopt kan een contractverlenging krijgen op kosten van de Radboud Universiteit. Als voorwaarde geldt wel dat zo’n verlenging niet op een andere manier te realiseren valt, bijvoorbeeld via geld uit het project waar iemand aan werkt, zoals van NWO. Ook is de regeling, die het CvB binnenkort definitief vaststelt, alleen van toepassing als de vertraging niet ingelopen kan worden voordat een contract eindigt.
Noodklok
Van alle wetenschappers treft de coronacrisis promovendi en postdocs het hardst. Zij doen het meeste wetenschappelijke handwerk zoals labexperimenten, dat de afgelopen maanden juist vaak stillag. Bovendien werken zij op een tijdelijk contract van meestal zo’n twee tot vier jaar. In die periode moeten ze zo productief mogelijk zijn om wetenschappelijk carrière te kunnen maken.
Verschillende organisaties luidden de afgelopen tijd dan ook de noodklok, zoals belangenbehartigers van jonge onderzoekers De Jonge Akademie, het Promovendi Netwerk Nederland en PostdocNL. In een brandbrief vroegen zij vorige maand minister Van Engelshoven (OCW) om een steunpakket van 350 miljoen euro.
Ook vertragingen vanwege privéredenen vallen onder de regeling
Ook de Radboud Universiteit maakt zich zorgen over aflopende contracten, vertelt vicevoorzitter De Koning via Zoom. De universiteit komt daarom met een eigen regeling. Als iemand aantoonbaar drie maanden geen onderzoek kon doen – ook niet op alternatieve manieren, zoals vanachter de pc in plaats van in het lab – kan diegene drie maanden contractverlenging krijgen.
Ook vertragingen vanwege privéredenen vallen onder de regeling. De Koning: ‘Denk aan mensen die thuis voor hun kleine kinderen moesten zorgen omdat school of opvang dicht was. Ook in die situaties is verlenging mogelijk.’
(Deels) ook voor OBP
De regeling geldt alleen voor vertraging op het gebied van onderzoek of onderwijs. Ook ondersteunend en beheerspersoneel (OBP) kan ervan gebruik maken, zolang iemand maar betrokken is bij onderwijs of onderzoek – bijvoorbeeld als analist. Er komt geen ‘coronaverlenging’ voor contracten van OBP dat elders werkt, zoals het sportcentrum of bij de horeca op de campus.
Niet iedereen heeft automatisch vertraging opgelopen tijdens de afgelopen coronamaanden, benadrukt De Koning. ‘Vergeet niet dat voor sommigen het onderzoek juist versneld is, bijvoorbeeld omdat ze geen onderwijs hoefden te geven.’ Medewerkers die in aanmerking komen voor de regeling, kunnen aankloppen bij hun leidinggevende.
‘Dit budget is niet begrensd’
De universiteit betaalt de verlengingen uit een apart budget dat universiteiten voor dit kalenderjaar hebben vrijgemaakt in de jongste cao, die net voor de zomer is afgesloten. De Koning was hoofdonderhandelaar namens universiteitenvereniging VSNU. Het gaat om 0,45 procent van de universitaire loonkosten. De Radboud Universiteit geeft mogelijk meer uit, aldus de vicevoorzitter: ‘Dit budget is niet begrensd.’
Dat geld moet wel in 2020 uitgegeven worden, benadrukt De Koning. Dit betekent dat aflopende contracten tot uiterlijk 31 december verlengd kunnen worden vanuit dit budget. ‘Daarom hebben we (het CvB, red.) de faculteiten gevraagd om voor september te inventariseren wie in aanmerking komt voor een verlenging, en die gevallen aan ons voor te leggen. Eerder hebben we de faculteiten al gevraagd om contracten die vóór september aflopen sowieso te verlengen, voor medewerkers met corona-gerelateerde vertraging.’
Voor contracten die in 2021 aflopen zijn nog geen landelijke afspraken gemaakt. De Koning: ‘Maar tegen die tijd is het probleem misschien nog wel groter. Dat hebben we bij de cao-onderhandelingen nadrukkelijk benoemd en de VSNU heeft dit ook bij de minister meerdere keren aangekaart. Daarom vragen we de faculteiten ook om de situatie voor 2021 al in kaart te brengen.’ Of contracten ook dan nog kunnen verlengd worden aan de Radboud Universiteit, kan de vicevoorzitter nog niet zeggen.
Oplopende pensioenpremies
De financiële gevolgen van de regeling zou de universiteit in principe prima moeten kunnen dragen. In 2019 waren de personele lasten van de Radboud Universiteit 280 miljoen euro, 0,45 procent hiervan is 1,26 miljoen euro. Zelfs een flinke overschrijding zal nog binnen het overschot van zo’n 10 miljoen vallen dat de universiteit in 2019 voor het tweede jaar op rij overhield op haar begroting.
‘De universiteit moet wel financieel gezond blijven’
Toch baart de toekomst De Koning zorgen. ‘Ik verwacht dat universiteiten de corona-effecten pas later zullen merken, zoals door bijvoorbeeld studievertraging, vertraagde procedures van onderzoekssubsidies en wegvallende inkomsten van de horeca-outlets zoals De Refter.’
De universiteit zal niet eeuwig door kunnen gaan met compensatiemaatregelen, wil De Koning maar zeggen. ‘We vinden het belangrijk dat medewerkers zo min mogelijk de dupe worden van de corona-pandemie. Maar onze zakken zijn helaas niet oneindig diep. Uiteindelijk moet de universiteit financieel gezond blijven.’
Flexwet
Een contractverlenging geven is juridisch gezien makkelijker gezegd dan gedaan. Volgens de Wet Werk en Zekerheid (WWZ, de ‘flexwet’) kunnen wetenschappers maar maximaal drie opeenvolgende tijdelijke aanstellingen krijgen, voor een totale duur van maximaal vier jaar (een eerste aanstelling mag wel voor een langere periode zijn). Elke volgend contract is automatisch een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd.
De wet is bedoeld om werknemers te beschermen en sneller inkomenszekerheid te bieden. De VSNU heeft samen met onder andere vakbonden de ministers van Onderwijs en Sociale Zaken in april gevraagd om een uitzondering op deze regel te maken. Dat verzoek is inmiddels afgewezen door minister van Sociale Zaken Wouter Koolmees, aldus De Koning.
Als een medewerker met coronavertraging aan zijn of haar ‘WWZ-maximum’ zit, zal de universiteit nu dan ook in principe een vast contract geven, vervolgt ze. De Radboud Universiteit wil daarbij gebruikmaken van de zogeheten geclausuleerde vaste aanstellingen waartoe de universiteits-cao ruimte biedt: een vast contract met speciale voorwaarden.
In het geval van coronavertraging zou deze clausule zijn dat de aanstelling eindigt op het moment dat het onderzoeksproject eindigt. Daarna valt de medewerker onder het Sociaal Plan van de Radboud Universiteit.