Scandinavië is hot. De koele noorderlingen veroveren ons land met films, series, muziek en  misdaadromans. En met de massaproductie van H&M en IKEA. Algemene Cultuurwetenschappen (ACW) wijdt vandaag een themadag aan de Scandinavische cultuur, onder de geinige noemer Nordic Talking.

‘De Scandinavische cultuur is een hype in Nederland, maar we ontdekten dat er nauwelijks wetenschappelijk onderzoek is gedaan naar het waarom.’ Studente Sanne Huizenga is lid van KNUS, de studentenvereniging van ACW. Samen met de vakgroep zette KNUS een themadag op poten, om de Scandinavische cultuur als onderzoeksobject op de kaart te zetten. De workshops en debatten worden onderbroken door een stevig maaltje lapskous in de Refter. Lapskous? Dat is een Noorse stamppot van uien en lam. Te gast zijn onder andere Ad Pontier, organisator van festival Nordic Delight, en kunstenares Anna J. Stuijvenberg, die meermaals als artist in residence in Scandinavië verbleef. ‘We konden helaas niemand regelen van IKEA of H&M’, baalt Huizenga. ‘Enerzijds is Scandinavië geliefd vanwege de authentieke, rauwe, maatschappijkritische series, films en muziek. Anderzijds is ook de hypercommerciële massaproductie van Hennes & Mauritz en IKEA mateloos populair. Die tegenstelling willen we onderzoeken.’ Wel heeft Huizenga het hoofd van Lumière weten te strikken: Esther Bannenberg . Lumière is de Nederlandse distributeur van Deense en Zweedse series als The Killing, Borgen en The Bridge. Wat is het geheim achter de hype?  Bannenberg: ‘The Killing heeft op eigen kracht Nederland veroverd, want de serie kwam nog niet op tv toen de dvd’s verschenen. Ik val zelf voor de sublieme verweving van misdaadverhaal met het persoonlijke, politieke en maatschappelijke. De personages zijn ‘echt’ en de afleveringen ongelooflijk spannend.’ Hoe kan het dat juist Scandinavië voedingsbodem is voor dit crimi-succes? Bannenberg: ‘Scandinavië heeft een lange traditie van maatschappijkritische misdaadschrijvers. En er wordt flink geïnvesteerd in het maken van de series.’ Gaan de series niet aan hun succes ten gronde, door de enorme vraag? ‘Nee, de kwaliteit blijft onverminderd goed. Het nieuwe seizoen van The Bridge is weer geweldig. Wel is het zo dat Amerika geld ruikt en veel rechten van boeken opkoopt, voordat deze in Scandinavië verfilmd zijn. Daar wordt momenteel over overlegd in de sector.’ / Lydia van Aert