Lijn 10 is veruit de bekendste (en drukste) buslijn onder studenten. Wat de meeste reizigers niet weten, is dat een van de chauffeurs zelf ook studeert aan de universiteit. Niek van der Schaaff (22) begint binnenkort aan zijn coschappen.

Meditatief, noemt hij het. Zelfs met tientallen studenten in zijn bus. Niek van der Schaaff (22) rijdt zijn rondjes deze regenachtige dinsdagochtend op de beruchte lijn 10 tussen het Centraal Station en de universiteitscampus. De vele studenten deren hem niet, ze zijn verdiept in hun telefoon of luisteren muziek op hun oortjes. Tam staan ze in het gangpad, een hand aan de lus die uit het plafond komt. Zo laten ze zich wiegen door de Nijmeegse spoorkuil.

‘Als kind wilde ik al buschauffeur worden’

Niemand die weet dat de buschauffeur zelf ook student is. ‘Geneeskunde’, vertelt hij als hij de eerste lading reizigers heeft gelost bij station Heyendaal, waarna ze achter elkaar richting het HAN-gebouw sjokken.

‘Ik zit in mijn wachttijd voor mijn coschappen. Als kind wilde ik al buschauffeur worden.’ Dus vond hij het niet meer dan logisch dat hij zich aanmeldde voor een opleidingstraject. Binnen drie maanden haalde hij zijn D-rijbewijs, sinds januari vorig jaar rijdt hij op de bus.

Noodknop

Het besturen van een stadsbus is anders dan autorijden. ‘Als je er verkeerd mee omgaat is het een moordmachine van negentien meter lang en twintig ton’, zegt hij droog. Zowel de voorkant als de achterkant zwenken uit, daar moet je rekening mee houden. Veel meer dan in een auto – zelf heeft hij een oude Saab – rijd je op je spiegels.

Niek van der Schaaff is de rust zelve. Beheerst stuurt hij het immense voertuig over de rotonde voor het Erasmusgebouw. Groet vriendelijk de reizigers die in- en uitstappen en steekt een subtiel vingertje op naar buschauffeurs die van de andere kant komen. Links op zijn dashboard zit een noodknop die hij kan indrukken als er iets ergs zou gebeuren, daarmee worden direct de hulpdiensten gealarmeerd. ‘Nog niet nodig gehad, gelukkig’, zegt hij.

Liever bedient hij de radio in de bus. JOE heet de zender die opstaat. ‘Beetje ouwelullenmuziek, maar wel leuk.’ Als straks de grootste massa studenten is afgeleverd en het rustig wordt in de bus, draait hij de volumeknop omhoog. Van der Schaaff kijkt uit naar de zomer, vertelt hij. Zon boven de stad, armpje uit het raam.

Door het groen

Buschauffeur zijn is voor hem de ideale bijbaan. Meestal zit hij een dag per week op de bus, de diensten zijn flexibel en het loon is meer dan prima. Mooie routes zijn lijn 80 naar Millingen en lijn 83 naar Venlo, dan rijd je dwars door het groen. Maar hij geniet ook van de ritten over de Waalkade en dwars door de stad waar hij is geboren en getogen. ‘Je komt dan toch weer op plekken die je eigenlijk niet kent.’

‘Wat knap dat hij die twee dingen kan combineren’

Medestudenten geloven hem soms niet als hij zegt dat hij een bus bestuurt als bijbaan. ‘Dan laat ik mijn rijbewijs zien en moeten ze lachen. “O, je bent écht buschauffeur!” Het is geen standaard bijbaan.’ Hij wordt natuurlijk ook weleens herkend als hij zijn rondes rijdt. ‘Niet praten met de chauffeur’, staat op een bordje boven zijn stoel, maar dat hoeven de reizigers niet zo strikt te nemen. Hij maakt heus weleens een praatje en vindt dat juist leuk.

Een oudere dame achterin is verbaasd als ze hoort dat de chauffeur een universiteitsstudent is. Ze komt net van een afspraak in het Radboudziekenhuis en laat zich door de arts in spé terug naar het station brengen. ‘Wat knap’, zegt ze, ‘dat hij die twee dingen kan combineren’.

Voldoening

Van der Schaaff hoopt dat hij het besturen van de bus erin kan houden als hij over een paar jaar dokter is. Het rijden maakt zijn hoofd leeg. ‘Als mijn shift er straks op zit, ben ik weer helemaal klaar voor de wereld.’ Vijf rondjes op zijn favoriete lijn 10 maakt hij deze ochtend, steeds dezelfde route, telkens het vertrouwde puffen en schommelen van de grote harmonicabus onder zijn kont.

‘Het is wel verantwoordelijk werk natuurlijk’, merkt hij op, ‘maar dat maakt het juist mooi.’ Van al zijn vrienden was hij vroeger de eerste met een auto. Het idee dat hij ze stuk voor stuk veilig thuis had afgeleverd na een feestje, gaf hem toen al voldoening. ‘Eigenlijk doe ik nu hetzelfde, alleen dan met meer mensen, en betaald.’