Aan het eind van de maand reflecteert Denker des Vaderlands René ten Bos op een kwestie uit de actualiteit. Met deze maand het WK in het Rusland, volgens Ten Bos in het Nederlands debat overdreven gepolitiseerd.

U heeft een WK-column in Trouw. Een denker is niet de eerste aan wie je denkt voor een voetbalcolumn.

‘Ik ben vanaf 1968 supporter geweest van FC Twente en speelde zelf ook voetbal bij clubs als HVV Hengelo, Achilles 12 en Tubantia. Helaas bleek ik zeer blessuregevoelig, maar het spelletje heeft me altijd hevig geboeid.’

Een supporter van Twente is nog geen garantie voor betrokkenheid bij nationale elftallen op een WK.

‘Dat is waar. Een supporter ben je om je club te steunen door dik en dun. Ondanks de degradatie van Twente zijn er toch 28.000 seizoenkaarten verkocht. Ook Feyenoord heeft echte supporters, maar Ajax heeft fans: die blijven weg als het minder gaat. Let op de lege stoelen in de Arena na de nederlaag tegen PSV dit jaar. Ook bij het Nederlands elftal spreek je van fans. Ik ben mede daardoor nooit zo voor Oranje geweest, afgezien nog van al het gedoe altijd rondom dat elftal. De mensen komen in ieder geval niet voor het voetbal, maar om een feestje te vieren. Dat is waar ik dit WK dan ook mijn blik op richt: op het spektakel, met twee werelden, binnen en buiten het veld, die soms helemaal los van elkaar staan. Zie de fans van Panama die uitbundig feest vieren, los van het verder belabberde niveau van het elftal. Het feest op de tribunes wordt dit WK uitbundiger dan ooit in beeld gebracht. Nog meer beelden van de mooiste meisjes, de uitbundige kleuren, de bonte uitdossingen.’

Dat is toch vooral de uitbundigheid die Poetin aan de wereld wil laten zien?

‘Wat me stoort aan die vraag is dat het WK in Nederland steeds in verband wordt gebracht met Poetin. Natuurlijk is die man een crimineel en president van een ondemocratisch land. Maar daarover hadden we ons acht jaar geleden al druk over moeten maken toen het WK aan Rusland werd toegekend. Je weet dat het in het voetbal altijd om geld draait. De uitbundigheid op de tribunes zie ik vooral als het feest van de Russische bevolking. Láát het hun feest zijn. Ik gun het ze. Ik heb regelmatig in het land gereisd, de Russen zijn erg plezierige mensen die ik van harte gun dat hun elftal door is naar de volgende ronde. Beter hierop de nadruk te leggen dan op de selectieve verontwaardiging over de Russische politiek. ’

Wat valt u als denker op van het nu lopende WK?

‘Dat alles zo voorspelbaar verloopt, er zijn nauwelijks verrassende uitslagen. Ja, Duitsland ligt er uit. Maar de winnaars van 2014, zijn nu verzadigd. Al even voorspelbaar is de snelle uitschakeling van alle Afrikaanse landen. Deze landen boeien me wel. Ik had Nigeria een beter lot gegund dan de uitschakeling na de nederlaag tegen Argentinië.’

Waarom doet Afrika het altijd zo slecht op een WK?

‘Heel simpel: het ontbreekt aan talent, en als er al een echte ster is, dan speelt die voor een ander land, zoals Kylian Mbappé, afkomstig uit Kameroen maar spelend voor het Franse elftal. Of Lukaku, met Congolese ouders en spelend voor België. Als je kijkt naar de elftallen waar de spelers van Nigeria voor uitkomen, het kaliber Oostende, dan weet je dat je niet heel veel kunt verwachten.’

Senegal acteerde de uitschakeling ten spijt verrassend goed. Heeft u een verklaring?

‘Dat heeft voor een groot deel met de trainer te maken. Veel Afrikaanse landen denken dat je succes boekt met een ervaren en oudere trainer, die ook topvoetballer is geweest. Dat is echt onzin, het is een kronkel die ook Nederland dwarszit. Een van de geheimen van Senegal is de hoofdcoach Cissé, een man met een moderne voetbalvisie, net boven de 40, met een aardige voetbalcarrière. Als er één Afrikaans land is met potentie bij de laatste vier te komen, is het Senegal. Maar een jammerlijke uitschakeling onthoudt dit WK van deze extra franje.’