De gevaren van xtc-gebruik
Het festivalseizoen staat weer voor de deur. Studenten verkiezen een xtc-pil steeds vaker boven alcohol, blijkt uit cijfers. Dat klinkt heftig, maar is het dat ook?
De helft van de jongeren tussen de 20 en de 24 nam vorig jaar minimaal één keer een pilletje, aldus het Trimbos-instituut. Het is ‘gemeengoed’, stelt het onderzoeksbureau. Anique Baten, fellow acute geneeskunde in het Radboudumc, werkt met enige regelmaat als arts op de EHBO-post bij festivals. ‘Hoe harder de muziek, hoe meer er wordt gebruikt’, weet ze. ‘Op hardstylefeesten gebruikt een grote meerderheid van de feestgangers drugs. Mijn persoonlijke schatting is dat 90 tot 95 procent daar wat slikt.’
Volgens een recente enquête van het Amsterdamse hogeschool- en universiteitsblad Folia heeft slechts dertig procent van de studenten nog nooit uit het verboden xtc-potje gesnoept. Xtc-pillen zijn dus enorm populair. Hoe erg is dat?
Te heet
‘Er zijn mensen die doodgaan na het gebruik van zo’n pilletje. Die halen allemaal de krant’, zegt Kees Kramers, klinisch farmacoloog aan het Radboudumc en xtc-expert (dat wil zeggen: hij weet er veel van. ‘Ik ben heel saai en heb het nog nooit gebruikt.’) ‘Ieder weekend gebruiken 100.000 tot 150.000 mensen xtc.’ Als er slachtoffers vallen, is dat in de meeste gevallen een gevolg van uitdroging. ‘Waar je het meest bang voor moet zijn, is een zogenoemde idiosyncratische reactie. Dat betekent dat je voor bepaalde stoffen extreem gevoelig bent. Wanneer je dat hebt – dat is echt heel uitzonderlijk hoor – kan één xtc-pil al gevaarlijk zijn.’
Met de acute gevaren lijkt het mee te vallen. Maar hoe zit het met de langetermijngevolgen? ‘Er is wat indirect bewijs dat chronisch xtc-gebruik potentieel neurotoxisch is en dat het dus niet heel erg goed is voor je brein’, weet Kramers. Maar hij relativeert zijn uitspraak direct. ‘Hier tegenover staat dat er knoeperthard bewijs is dat chronisch alcoholgebruik zeer slecht is voor onze hersenen. Toch doen we dat met z’n allen iedere avond. Het voordeel van xtc is dat het niet meer werkt als je het te vaak gebruikt. Problemen met xtc-verslaafden zijn er dan ook nauwelijks. Waar je wel bang voor zou kunnen zijn, is dat xtc een opstapje is naar andere, meer schadelijke drugs.’
Een onderzoek van het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) bevestigt het beeld dat Kramers schetst. Het overheidsinstituut onderzocht de schadelijkheid van de negentien populairste drugs (inclusief alcohol en tabak), waarbij het keek naar de schadelijkheid voor het individu, het verslavingsrisico en de gevolgen voor de maatschappij. Crack staat bovenaan en is dus het meest schadelijk, op de voet gevolgd door heroïne. Tabak en alcohol staan op drie en vier. Xtc vinden we terug op de veertiende plek, nog achter cannabis.
Testen
Les één voor de xtc-slikker: zorg dat je pillen getest zijn. Een gratis drugstest beantwoordt twee vragen: zit er in mijn pil ook daadwerkelijk MDMA? En zo ja: hoeveel milligram? ‘We zien de laatste jaren dat de hoeveelheid MDMA in een xtc enorm is gestegen’, zegt Irmgard Poelmans van IrisZorg, de instantie die iedere donderdagavond de drugstestservice in Nijmegen verzorgt. ‘Doorgaans wordt één tot anderhalve milligram MDMA per kilogram lichaamsgewicht als een prettige, relatief veilige dosis ervaren.’
Zeker de laatste jaren is zo’n test geen overbodige luxe. In 2010 bevatte in Gelderland zo’n zeven procent van de geteste pillen 150 milligram MDMA of meer. In 2012 was dit al bijna 25 procent, zo blijkt uit cijfers van het Drugs Informatie Monitoring Systeem (DIMS). ‘Ook wordt er soms PMMA gevonden, in plaats van MDMA. Dat werkt hetzelfde, maar veel later. Daarom denken gebruikers dat het niet werkt en nemen ze nog een pilletje. Dan kan het fout gaan.’
Ook belangrijk volgens Poelmans: kleed je niet te warm. ‘Ook zou ik aanraden vooraf goed te eten, xtc nooit samen met andere drugs of alcohol te nemen en ieder uur één of twee glazen water te drinken. Niet meer, want één van de bijwerkingen van xtc is dat je vocht vasthoudt. Als je meer drinkt, loop je het risico op watervergiftiging.’ / Tim van Ham
Hoe werkt xtc? De werkzame stof is 3,4-methyleendioxy methylamfetamine (afgekort: MDMA), een afgeleide van speed, maar met een sterk veranderde structuur. Het effect van MDMA is tweeledig. Allereerst is er het gevoel van liefde voor alles wat beweegt. Daarnaast is er het speedachtige effect. Dat zorgt ervoor dat je de dag en nacht door kunt dansen. Maar je krijgt er ook enorme pupillen van, een droge mond, een verhoogde hartslag, knarsende tanden en de dagen erna een wat somber gevoel – de beruchte dinsdagdip.
Lees het volledige artikel in de nieuwe Vox die vandaag verschijnt
Chris schreef op 27 maart 2014 om 16:08
Misschien stoppen ze die pillen wel in hun oren!
J schreef op 6 mei 2014 om 01:10
ik ben een moeder van drie pubers (16 en 18) Ik weet dat zij met regelmaat op festivals een pil(of een gedeeltelijke pil) hebben gebruikt. Vooropgesteld, als moeder ben ik hier absoluut niet blij mee! Mijn kinderen gebruiken dus drugs. Wij zijn een doorsnee gezin. Heb het hier uitgebreid met hen over gehad, ook over de korte en lange termijneffecten. Wat ik van hen heb gehoord gebruiken hele groepen het en uit allerlei soorten gezinnen. Bij het merendeel zijn de ouders hiervan niet op de hoogte en geven de ouders aan voor zover zij weten dat hun kinderen niet gebruiken. Waarvan ik weet dat het wel zo is. Kom je er open voor uit dat je kinderen gebruiken, wordt je erop aangekeken. Terwijl je weet dat hun kinderen ook gebruiken, maar dit thuis niet durven te zeggen! Er wordt steeds een probleem gemaakt van het alcohol gebruik onder jongeren, inderdaad de hoge percentages die zij drinken zijn absoluut onacceptabel, maar het gebruik van pillen onder de jeugd en dan heb ik het over de groep 16 tot 20 jarigen, is naar mijn idee vele keren groter dan tot nu toe wordt gedacht! Inderdaad hoe moeten zij het anders een hele nacht volhouden op een festival , dat tot s’ morgensvroeg duurt! Niet dus! Dat kan enkel met een pil. Daar tegenover staat dat de pillen enorm goedkoop zijn, en zoals zij zelf aangeven voor een drankje betaal je 2,60 en heb je aan één niet genoeg, een pil kost gemiddeld 5 euro, koop je met zijn tweetjes één pil, dan heb je voor 2,50 euro een halve nacht plezier! Dan doe je dat toch! Als ouder vind ik het een nachtmerrie, en is het voor mijn gevoel afwachten tot er in de omgeving met een bekende van één van mijn kinderen, of met één van mijn kinderen iets gebeurd! Een grote uitgaansgelegenheid in de buurt, is voor veel jongeren een reden om daar wekelijks heen te gaan, omdat ze weten dat je daar gemakkelijk aan pillen komt. Te triest voor woorden. Mijn kinderen zelf zeggen het enkel en alleen op festivals te gebruiken en dan een halve of een kwart pil. Of dit waar is weet ik natuurlijk ook niet, zij zien daar zelf geen gevaar in. En zoals ze aangeven het is ‘in’, net als blowen. Maar voor mijn gevoel is het afwachten tot ze meer gaan gebruiken, in periodes dat ze bv. problemen hebben. Je kunt er nl. niet omheen, het zijn en blijven DRUGS!