De liefde doorgronden in twee uur. Dat lukt niet, zo ondervond Vox-verslaggever Joep Sistermanns. Hij schoof aan bij de eerste Denkstudio Live, een nieuw initiatief van het Soeterbeeck Programma. In café Vivaldi filosofeerde het publiek gisteravond ijverig mee.

‘Ah, de liefde’, verzucht hoogleraar Metafysica Gert-Jan van der Heiden. ‘Het is eigenlijk onmogelijk zo’n breed aspect van het leven te doorgronden. Maar we gaan het toch proberen.’ De filosoof begint de avond in café Vivaldi met historische duiding van het thema. Voor de Griekse schrijver Aristophanes was liefde eros: obsessie, verzadiging en bevruchting – de verlangende liefde. Later introduceerde de apostel Paulus de schenkende liefde als tegenhanger, de agape. Maar wat overheerst in onze cultuur? Eros of agape? En wat betekent dat?

Na deze korte introductie is het aan het publiek om stellingen te bedenken. De toehoorders filosoferen niet voor het eerst, zo blijkt: ‘Is duurzame en volledige liefde maakbaar en haalbaar?’ ‘Is de christelijke liefde niet een opvoedkundig verhaal?’ ‘En wat is het verband tussen liefde en haat?’ Binnen anderhalf uur passeren acht stellingen de revue, onder bezielende leiding van René ten Bos, Carli Coenen en voorgenoemde Van der Heiden. De ene stelling is nog ingewikkelder dan de andere en terwijl ik mijn best doe om de discussie bij te benen, vraag ik me af of deze filosofeersessie wel zin heeft. Deze vragen zijn toch niet te beantwoorden? In zo weinig tijd? Filosofiestudent Mark legt me uit dat op sommige vragen helemaal geen antwoorden mogelijk zijn, maar dat het dan juist interessant is om erachter te komen waarom je geen antwoorden hebt. Aha: Het gaat niet om het uiteindelijke antwoord, maar om de weg ernaartoe. We zitten overigens wel kort in de tijd, vindt ook hij.

Na een tijdje lijkt één antwoord terrein te winnen. Liefdesgevoelens zijn universeel, maar hoe ze uiting krijgen, verschilt over de hele wereld – dat is cultureel sensitief. En let wel: liefde is weer iets anders dan liefhebben, verliefdheid is al helemaal iets anders en alles valt of staat met definities. Het is maar lastig allemaal, besluit columnist Hanneke Hendrix de avond: ‘Op een gegeven moment ben ik maar in therapie gegaan. De liefde, dat grootse en meeslepende, het is maar vermoeiend. Je kunt beter een goed boek lezen.’ /Joep Sistermanns