Een plant heeft het ook wel eens te koud. Dat remt zijn groei, wat de opbrengst van land- en tuinbouw geen goed doet. Nijmeegse en Amsterdamse onderzoekers werken met Europese collega’s aan een spray die de temperatuur van de plant moet verhogen.

Jos Oomens, hoogleraar Molecular structure and dynamics, doet al jaren onderzoek met een combinatie van twee technieken: massaspectrometrie en infrarood laserspectroscopie, allebei aanwezig in het FELIXlab achter het Huygensgebouw. Het mooie van de combinatie is dat die het mogelijk maakt om een molecuul te isoleren uit een complex mengsel van stoffen en de structuur van dat ene molecuul goed in kaart te brengen. Dat heeft in het verleden al vaak nieuwe informatie opgeleverd.

Effect

Nu gebruikt Oomens dezelfde combinatie van technieken voor een heel concrete toepassing: onderzoek aan moleculen die ingezet kunnen worden voor het regelen van de temperatuur van planten. Dat is vooral relevant in vorstperiodes en in hoger gelegen gebieden. Want te koude planten groeien niet goed en dat heeft direct effect op de land- en tuinbouwproductie.

De groeiende wereldbevolking moet worden gevoed, terwijl de kwaliteit van bouwland snel afneemt

Het onderzoek van Oomens maakt deel uit van een Europees project om de opbrengst van land- en tuinbouw te verhogen. De voortdurend groeiende wereldbevolking moet worden gevoed, terwijl de kwaliteit van bouwland snel afneemt. Daarom is het belangrijk te zoeken naar methoden om de opbrengst van gewassen te verhogen en meer locaties geschikt te maken voor landbouw.

Oomens en zijn collega’s van Amsterdamse, Britse, Franse, Duitse en Spaanse onderzoeksgroepen (het ‘Boostcrop consortium’) hebben van de Europese Unie vijf miljoen euro subsidie gekregen voor hun nieuwe aanpak.

Kandidaten

Het onderzoek staat nog in de kinderschoenen, vertelt Oomens in een vergaderkamer van het FELIXlab. Maar de wetenschappers hebben al een paar veelbelovende kandidaten op het oog. Oomens en zijn collega’s spreken van ‘moleculaire temperatuurregelaars’. Het zijn plantaardige moleculen, die dus van nature al voorkomen in de planten en geen milieuschade zullen geven.

Het ligt in de bedoeling om de moleculen in de vorm van een spray over de planten te spuiten. Met dat laagje blijft de temperatuur van de plant iets hoger wat er dus voor moet zorgen dat de plant sneller ontkiemt en beter groeit.

Oomens gaat met zijn combinatie van technieken in het FELIXlab kijken of er geen schadelijke bijproducten gevormd worden. ‘We willen niet dat er tegelijkertijd giftige stoffen ontstaan.’