In De Stem van Van der Heiden geeft parlementair historicus Peter van der Heiden commentaar op actuele politieke gebeurtenissen. Vandaag: een voorspelling die uitkomt en een kabinetscrisis waarbij links Nederland de vingers aflikt.

Het heeft even geduurd, maar eindelijk is dan toch een voorspelling van mij uitgekomen. Tot nu toe zat ik er steevast naast, maar enige weken geleden, op de dag dat de Catshuisonderhandelingen aanvingen, orakelde ik tegenover mijn studenten dat Rutte’s ‘bijzondere politieke samenwerking’ nooit tot overeenstemming kon komen over een bezuinigingspakket van deze omvang. Het zou zo zwaar op de schouders van Henk en Ingrid drukken dat Wilders dat nooit zou accepteren.

Knijpen
Kudo’s voor mij, al zeg ik het zelf. Al begon ik ‘m wel flink te knijpen, na zeven weken. En, sinds zaterdag weten we dat het Wilders niet zozeer om Henk en Ingrid gaat, maar om hun ouders of grootouders. De campagne startte namelijk direct na de breuk in het Catshuis, en Wilders’ nieuwe doelgroep is de groeimarkt van de AOW’ers. Als ik goed meegeteld heb, noemde hij hen een keer of twintig in zijn persconferentie. Jan Nagel mag dus wel uitkijken met zijn 55+.

Onbetrouwbaar
Nu hebben we een kabinetscrisis waar links Nederland zijn vingers bij aflikt. Samsom, Roemer, Pechtold, Slob en Sap zijn nu nodig om het land bestuurbaar te maken. Niet allemaal, natuurlijk, maar een deel van dit kwintet kan zich gevoegelijk gaan opmaken voor regeerverantwoordelijkheid. Want het is natuurlijk volstrekt ondenkbaar dat er na verkiezingen weer zo’n monstrum wordt gefabriceerd met de PVV. Wilders heeft zich onbetrouwbaar getoond en dat is een politieke doodzonde die niet snel vergeven wordt – laat staan vergeten.

Kiezen
Afgelopen week toonde de PVV zich een waarachtig opvolger van de LPF. Niet alleen inhoudelijk – dat was ze allang – maar nu ook in rommeligheid. Nadat het schaap Brinkman over de dam was, stapten her en der PVV’ers op als de tien kleine negertjes aan wie ze zo’n hekel hebben. En, veel erger nog, als gevolg daarvan liep in de peilingen ook het electoraat weg. Dan kan Wilders ontkennen wat hij wil, maar dat is wel degelijk de onderliggende reden voor de kabinetscrisis. Wilders moest kiezen tussen zijn coalitiepartners en zijn electoraat – en koos voor dat laatste.

Loterij
En dus gaan we in september weer naar de stembus. Met een weggelopen Wilders, een beschadigde Rutte en een nog altijd niet hersteld en nog stuurloos CDA. Met een nu handenwrijvende linkse oppositie, die echter geen moment in staat is geweest grote inhoudelijke, laat staan electorale indruk maken gedurende de periode-Rutte. En met een kiezerskorps dat waarschijnlijk net zo verdeeld is als het twee jaar geleden was. Kortom, de loterij kan weer gaan beginnen… / Peter van der Heiden