Wat is cultureel erfgoed? Welke gebouwen verdienen de monumentenstatus? Om deze vragen te beantwoorden, heeft de afdeling Monumenten van de gemeente Nijmegen een zogenaamde aandachtslijst in het leven geroepen. Dit jaar kunnen Nijmegenaren voor het eerst zelf gebouwen voordragen: mooie gebouwen, typisch Nijmeegse gebouwen of juist karakteristiek lelijke.

Joost Ankone, masterstudent geschiedenis en stagiair bij de afdeling Monumenten, is verantwoordelijk voor de aandachtslijst. Hij brengt de geschiedenis van de Nijmeegse monumentenzorg in kaart en inventariseert tevens de potentiële nieuwe monumenten. Geen onbelangrijke taak: er kan immers maar een beperkt aantal gebouwen beschermd worden door de overheid en lang niet alle gebouwen krijgen de titel ‘monument’ – er is simpelweg geen geld voor. De aandachtslijst lost dit probleem op. De lijst verzamelt alle gebouwen die aan de criteria van een ‘echt’ monument voldoen, zodat als een gebouw op de lijst wordt bedreigd met sloop, de gemeente alsnog en met spoed een beschermingsprocedure kan starten. ‘Er zijn allerlei redenen om een gebouw als monument te bestempelen’, aldus Joost. ‘Sommige gebouwen hebben grote cultuurhistorische waarde en sommige zijn qua architectuur juist van belang. En dan zijn er nog de gebouwen met een grote herinneringswaarde. Omdat specialisten vaak andere factoren laten meewegen dan burgers, hebben we de laatste ook betrokken.’ Voorbeelden van gebouwen die al de monumentenstatus hebben zijn Huize Heyendaal, het klooster Berchmanianum en verpleeggebouw A. Een gebouw als de Vasim is echter nog onbeschermd, net als de UB en het Erasmusgebouw. ‘Het Erasmus gebouw is natuurlijk wel een tekenend gebouw voor de campus’, aldus Joost. ‘Een icoon. En de bouwstijl van de UB, het brutalisme, is typisch voor de jaren vijftig en zestig. Zo zie je maar: een gebouw hoeft niet eeuwen oud te zijn om op de aandachtslijst te belanden.’ Dus, vrees jij voor het voortbestaan van je studentenhuis? Weet je iconische plekken in Nijmegen die we écht niet kunnen missen? Ga dan vóór 1 december naar www.nijmegen.nl/aandachtslijst en geef jouw voorkeur door. Wie weet komt het gebouw wel op de aandachtslijst terecht. / Joep Sistermanns