RUQuest is, volgens een onafhankelijk onderzoek, een bruikbaar zoeksysteem voor de Universiteitsbibliotheek. Maar in de dagelijkse praktijk lopen onderzoekers - vooral juristen en geesteswetenschappers - nog tegen veel problemen aan. Drie wetenschappers over hun ervaringen met het zoeksysteem.

Johan Oosterman, hoogleraar Oudere Nederlandse letterkunde:

‘Ik ben blij met de stappen die gezet zijn door de Universiteitsbibliotheek om RUQuest te verbeteren. Het onderzoek geeft duidelijk aan waar de pijnpunten zitten, en dat is positief. De ontsluiting van de bijzondere collectie van de bibliotheek heeft nu de volle aandacht, maar de oplossing ervoor is nog niet gevonden. De toegang tot de fysieke collectie is verbeterd maar nog steeds niet helemaal zoals het zou moeten.

Ik hoop dat de toegang tot het fysieke boekenbestand, vooral de historische collecties, snel weer helemaal op orde is. Nu zijn onderzoekers nog vaak te veel tijd kwijt aan het zoeken. Dat gaat ten koste van onderzoekstijd. Ook al is het maar een deel van de wetenschappers die tegen de problemen aanloopt – de geesteswetenschappers en juristen vooral – dat maakt het probleem niet onbelangrijk: voor ons is literatuur onontbeerlijk voor ons onderzoek.’

Joseph Fleuren, universitair hoofddocent Algemene rechtswetenschap:

 ‘RUQuest is een rommeltje. Neem de titelomschrijvingen: die zijn ronduit onbetrouwbaar. Zojuist heb ik nog even in het systeem naar een proefschrift gezocht waarvan ik dit jaar copromotor was. Daar sta ik, samen met de promotor, als auteur aangegeven, terwijl dat niet klopt. We worden bovendien nog vóór de naam van de promovenda genoemd. Een ander voorbeeld waar het mis is gegaan met de verwerking van bibliografische gegevens: laatst zocht ik op een Duits oorkondeboek van Keizer Hendrik IV (1050-1106, red.) Daar staat als auteur genoemd: The Holy Roman Empire.

Het is voor mij moeilijk te zeggen of RUQuest een belemmering vormt voor mijn onderzoek. Het zoeksysteem heeft namelijk ook veel voordelen: misschien wel meer dan nadelen. We kunnen nu met een veel groter bereik zoeken, bijvoorbeeld. Mijn punt is alleen dat RUQuest een aanvulling zou moeten zijn op de eigen catalogus en geen vervanging, want daarvoor is het ongeschikt. Vroeger zei ik altijd tegen mijn studenten: “Als je niet weet hoe je de bibliografische gegevens van een publicatie moet vermelden, kijk dan naar de titelbeschrijving in de catalogus van de bibliotheek.” Nu kan je daar niet meer van op aan. Ik maak me zorgen om de nieuwe generatie studenten, die enkel met dit systeem heeft gewerkt. Die denken dat dit normaal is. Je zou bijna weer terugverlangen naar de ouderwetse kaartenbak.’

Bert Roest, universitair hoofddocent Middeleeuwse geschiedenis:

‘Toen RUQuest werd ingevoerd, was ik aanvankelijk behoorlijk teleurgesteld. Voor de sectie geschiedenis ben ik verantwoordelijk voor een deel van de boekenaanschaf – en ik kon opeens niet meer zien welke exemplaren al aanwezig waren in de Universiteitsbibliotheek. Als ik zocht op titels, vond ik soms alleen recensies, terwijl de boeken er wel degelijk waren. Wat moet er dan nog aangeschaft worden? Dat probleem is inmiddels opgelost. Het onderscheid tussen boeken, recensies en artikelen wordt inmiddels ook veel beter weergegeven.

De meeste bugs zijn er wel uit, dat waren kinderziektes. Een probleem waar we nu mee te maken krijgen is de ogenschijnlijke volledigheid van het systeem. Dat heeft studenten lui gemaakt. Zij voeren een paar zoektermen in, en als daar niks uitkomt ‘dan zal er ook wel niks zijn’. Dat is natuurlijk geen fout in het systeem, maar we moeten studenten leren ook serieus bibliografisch onderzoek te blijven doen via de aangegeven bibliografieën en aanverwante zoeksystemen.

Binnen RUQuest maak ik vooral gebruik van de simpele zoekfunctie. Ik denk dan goed na over een wijd palet aan titelwoorden en trefwoorden in diverse talen. Daarmee werp ik het net wijd uit en krijg ik dus veel ruis. Maar ik merk dat ik via advanced search vaak niet vind wat ik wil. Dan worden er uitgaven uitgefilterd die je eigenlijk wel wilt vinden, met name waar het gaat om niet Engelstalige publicaties.

Er gaan ook nog weleens andere kleine dingen mis in RUQuest. Soms suggereert het systeem bijvoorbeeld dat er een bepaalde digitale kopie van een artikel of van een e-book aanwezig is, maar blijkt dat achteraf toch niet zo te zijn. Dan valt de titel toch niet binnen een aangekocht pakket, terwijl het systeem denkt van wel.’