Op de laatste dag van de maand reflecteert Denker des Vaderlands René ten Bos op een kwestie uit de actualiteit. Met deze maand de feminisering door de ogen van verongelijkte mannen.

De Volkskrant gaf deze maand meerdere keren het podium aan mannen in de knoop met hun mannelijkheid. Wat is er aan de hand?

‘Het is inderdaad opvallend. Het is een uiting van de trend dat steeds minder mensen zich schamen om met hun opvattingen naar buiten te komen. We lezen nu verhalen over mannen die zich niet meer bekommeren over correctheid en openlijk terugverlangen naar de man die de baas is, met de klacht dat ze onder de vermeende Nederlandse hittepetitten geen vrouw meer kunnen vinden, en voor hun verlangen naar de dociele vrouw inmiddels moeten uitwijken naar Thailand of Oekraïne. Tja, ze roepen het beeld op van de stoere man die zijn recht opeist om te mogen neuken. Dit zijn constructies waarin extreme man- en vrouwbeelden worden voorgespiegeld.’

Maar het is toch meer dan een constructie? Al jaren zijn er zorgen over het pedagogisch klimaat in Nederland waarin voor mannelijkheid steeds minder plaats is, met als gevolg dat jongens onderpresteren en vaker uitvallen.

‘Ik ken die geluiden wel, van kleuterschool tot universiteit zien de jongens te veel juffen voor de klas, hebben ze geen rolmodellen, zijn ze gedwongen te veel binnen de lijntjes te kleuren. Ook hier worden extremen uitgebeeld. Want ook voor meisjes kan gelden dat ze te veel binnen de lijntjes moeten kleuren. Het is eenvoudig: jongens moeten beter hun best doen en daar moet je niet zo over zeuren. En moeten ook gewoon meer mannen gaan solliciteren in het onderwijs. Nu we dat collectief onvoldoende doen, moeten we ook maar op de blaren gaan zitten.’

Hebben de verongelijkte mannen geen punt dat de feminisering ook kan doorslaan?

‘Moeten we het geweeklaag nu serieus nemen of niet, dat is de vraag: ik meen van niet. Ik snap dat er spanningen kunnen ontstaan, maar ik zie ook dat de mannen nog steeds op allerlei relevante podia de hoofdrol opeisen. In het debat over de memo’s over de dividendbelasting nemen in de Kamer de mannen het voortouw, op het toneel van de wereldpolitiek zien we juist een extreme mannelijkheid gloriëren, zie Poetin, Trump, Erdogan. En toen Feyenoord vorige week de Beker won eisten de supporters de straat op. Bijna allemaal mannen. Hoezo onderdrukte manifestatie van mannelijkheid? Het is juist dringend nodig dat vrouwen meer voor het zeggen krijgen. De mannen moeten niet zo zeuren. Je hoort het wel, dit is een genadeloos feministisch verhaal geworden.’

Is het zo zichtbaar geworden ongenoegen voor u als denker niet ook een geschenk: zo zitten ‘we’ dus in elkaar? Beter openbaar dan mannelijk ongenoegen dat zich alleen uitleeft achter voordeuren en in schimmige kelders.

‘Zo bezien is alles heilzaam, maar ik ben er nog steeds niet blij mee. Ik wil geen pleidooi omarmen waarin we terugvallen op een jaren 50-cultuur met atavistische waardepatronen en pleidooien over vrouwen aan de leiband. Zeer onwenselijk!’

Maar met mannelijk onbehagen lijkt toch echt iets aan de hand, zie bijvoorbeeld de uitingen van gefrustreerde mannelijke seksualiteit waarover de media deze maand ook al rapporteren.

‘Het mannelijk onbehagen is niet van vandaag, we zien er nu alleen meer van. Ik denk aan een studie van de Nederlandse psychiater-filosoof Bernard Mandeville, die in het begin van de achttiende eeuw al de heilzame werking rapporteerde van bordeelbezoek. Mannen die recht opeisen op seks heeft een lange traditie.’

Tijd voor een moderne studie? Mogelijk zouden we eens moeten meten of de gemiddelde lengte van de piemels is toe- of afgenomen door de eeuwen heen? Dat geeft mogelijk wat meer houvast.

‘Ha, ik ben een liefhebber van dit soort vragen. Heel goed! We moeten oppassen beschouwingen als deze vooral op macroniveau te plaatsen. We moeten ook op microniveau blijven kijken. Wie weet gaat de studie die jij voorstelt er nog eens komen.’